Światłowstręt - przyczyny, objawy, leczenie

Światłowstręt, inaczej nazywany także fotofobią, jest objawem, który często występuje podczas chorób oczu. Jest to nadwrażliwość na światło, która nigdy nie występuje samoistnie, a najczęściej towarzyszy wielu schorzeniom, które mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia.

Światłowstręt nie jest samoistną chorobą, a objawem innych chorób, może być skutkiem schorzeń neurologicznych, a także pojawiać się w przypadku przebiegu chorób zakaźnych. U dorosłych może występować w przypadku silnych migren lub objaw stanu zapalnego oczu.

Światłowstręt: przyczyny

Światłowstręt najczęściej objawia się jako objaw innych chorób oczu. Może wystąpić w przypadku chorób zapalnych takich jak:

  • Zapalenie spojówek - infekcyjne zapalenie spojówek - światłowstrętowi towarzyszy pieczenie i łzawienie, a także zaczerwienienie i swędzenia oka. Jeżeli zapalenie jest wywołane przez bakterie, może temu towarzyszyć ropna wydzielina. W alergicznym zapaleniu spojówek pojawia się także opuchnięcie powiek oraz okolic oczu
  • Zapalenie twardówki - poza światłowstrętem występuje ból i zaczerwienie, z często towarzyszącym łzawieniem. Gałki oczne są tkliwe i bolą podczas ucisku
  • Zapalenie rogówki - często występuje pogorszenie ostrości widzenia, a także łzawienie i zaczerwienienie oczu
  • Zapalenie tęczówki i ciałka rzęskowego - oprócz światłowstrętu występuje kłujący ból oka, zaczerwienienie, a także ropna wydzielina. Może pojawić się obniżenie ostrości wzroku. Często choroba postępuje stopniowo, a w postaci przewlekłej objawy nie są aż tak nasilone, w związku z czym nie zawsze są zauważalne.

Światłowstręt może się także objawiać się w chorobach rogówki takich jak owrzodzenie, dystrofia, erozja lub urazy mechaniczne (w szczególności ciało obce, które podrażnia rogówkę, wywołując ból oraz pogorszenie widzenia). Zazwyczaj nadwrażliwości na światło towarzyszy zaczerwienienie i łzawienie, a także utrata ostrości widzenia. Zdarza się że występuje także ropna wydzielina.

Nadwrażliwość na światło może być także wadą wrodzoną (wrodzony brak tęczówki, wrodzona szczelina błony naczyniowej oka, zanik czopków siatkówki, jaskra). W przypadku tych chorób mogą pojawić się także zaburzenia widzenia, a w przypadku braku tęczówki nawet oczopląs.

  1. Beztęczówkowość to wada która występuje w obu gałkach ocznych, polegająca na braku tęczówki. W wyniku tego upośledzona jest kontrola rozszerzania źrenicy.
  2. Wrodzona szczelina błony naczyniowej oka, inaczej szczelina tęczówki doprowadza do pogorszenia jakości wzroku.
  3. Jaskra jest schorzeniem, które powstaje na skutek nieprawidłowego ciśnienia wewnątrzgałkowego. W tej chorobie częstym objawem jest łzawienie i nadwrażliwość na światło, wywołująca zaburzenia widzenia.

Dodatkowo światłowstręt może także być wywołany przez zespół suchego oka, czyli niedostateczne wydzielanie łez, które objawia się uczuciem suchości, drapania i "piasku pod powiekami". Pojawia się także ból, a oczy często są zaczerwienione i opuchnięte.

Nadwrażliwość na światło może pojawić się również w chorobach takich jak bielactwo (albinizm), jako powikłanie noszenia soczewek kontaktowych, brak soczewki, w chorobach siatkówki takich jak ślepota barwna czy dystrofie czopków. Dodatkowo światłowstręt pojawia się po diagnostyce okulistycznej oraz po podaniu substancji rozszerzających źrenicę np. tropikamidu czy popularnej atropiny. W wyniku tego źrenica jest rozszerzona i ekspozycja na światło powoduje nadwrażliwość, czemu towarzyszy czasem ból. Nieprawidłowe działanie leków oraz ich niepożądane skutki również mogą być przyczyną światłowstrętu.

Bardzo często schorzenie to objawia się podczas migrenowych bólów głowy i towarzyszy tzw. aurze. Migrena objawia się nagłymi napadami bardzo silnych bólów głowy, czemu towarzyszą nudności, nadmierna wrażliwość na dźwięki oraz zapachy. Występuje także w przypadku silnego osłabienia organizmu i podczas przebiegu chorób zakaźnych, takich jak grypa.

Światłowstręt może być także związany z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego, czego skutkiem są zaburzenia neurologiczne. Do chorób w których pojawia się ten objaw zaliczamy autyzm, zapalenie opon mózgowych lub mózgu, nowotwory ośrodkowego układu nerwowego lub krwawienia podpajęczynówkowe. Poza światłowstrętem chorobom tym mogą towarzyszyć nudności oraz wymioty, a także bóle głowy, gorączka i zdezorientowanie.

Bardzo groźną chorobą, w której charakterystycznym objawem jest światłowstręt, jest wścieklizna. Jest to choroba najczęściej nieuleczalna, której towarzyszy także wodowstręt, bóle głowy i halucynacje. Wścieklizną można się zarazić poprzez kontakt z chorymi zwierzętami - nietoperzami, rzadziej psami i kotami.

Nadwrażliwość na światło może wystąpić także fizjologiczne u osób, które z natury są bardziej wrażliwe na bodźce świetlne lub jako objaw po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu w tzw. kacu. W tej dolegliwości często pojawiają się także wymioty i nudności oraz suchość w ustach oraz nadwrażliwość na dźwięki.

Bardzo często światłowstręt jako objaw pojawia się w wyniku niedoboru witamy B2 (ryboflawiny), ponieważ odgrywa ona istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu narządu wzroku. W przypadku jej braku mogą wystąpić uszkodzenia gałek ocznych oraz rogówki, pogorszenie ostrości wzroku oraz szybka męczliwość oczu.

Światłowstręt: objawy

Nadwrażliwość na światło jest głównie objawem współistniejących chorób i nigdy nie występuje samodzielnie. Światłowstręt objawia się przymusem mrużenia oczu, a czasem ich zamknięciem w trakcie ekspozycji na światło. Dyskomfort wywołuje przebywanie w jasnych pomieszczeniach oraz na zewnątrz, bez okularów przeciwsłonecznych. Dodatkowo może występować łzawienie oraz ból gałek ocznych.

Diagnostyka oraz leczenie światłowstrętu

W sytuacji wystąpienia objawów niezbędna jest konsultacja lekarska - okulistyczna. Bardzo ważne jest przeprowadzenie dokładnych badań, w celu zdiagnozowania choroby, która wywołuje światłowstręt. Odpowiednia diagnostyka opiera się na dokładnym wywiadzie zdrowotnym oraz szczegółowym badaniu okulistycznym, które obejmuje badanie ostrości wzroku, badanie w lampie szczelinowej i wziernikowanie oka. Dodatkowo, niezbędna może okazać się konsultacja neurologiczna oraz badania takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa głowy.

Leczenie światłowstrętu opiera się głównie na leczeniu przyczynowym, po dokładnym i odpowiednim zdiagnozowaniu choroby. W celu łagodzenia objawów pomocne może okazać się noszenie okularów przeciwsłonecznych lub szkieł fotochromowych, aby uniknąć nadmiernej ekspozycji na światło.

To także może cię zainteresować:

Zobacz wideo
Więcej o: