Warto zaznaczyć, że jaskra tak naprawdę nie jest jedną chorobą. To zespół schorzeń, które prowadzą do zaniku nerwu wzrokowego, a to może doprowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem lub jego całkowitej utraty. Szacuje się, że na całym świecie z jaskrą zmaga się 70 milionów ludzi. Przyczyną zaniku nerwu wzrokowego jest zbyt wysokie ciśnienie krwi w gałce ocznej. Jego skok może mieć związek ze starzeniem się organizmu (pierwsze zmiany zaczynają pojawiać się u osób, które przekroczyły czterdziestkę).
W grupie ryzyka znajdują się także te osoby, u których w rodzinie były przypadki zachorowań na jaskrę, zmagają się z nadciśnieniem tętniczym, migreną lub częstymi bólami głowy, mają zaburzone krążenie obwodowe, wadę wzroku (nadwzroczność lub krótkowzroczność), retinopatię cukrzycową lub miały uraz oka. Niektóre badania sugerują, że chorobę może wywołać długotrwałe przyjmowanie antykoncepcji oraz wysoko przetworzona żywność (szczególnie ta, w której znajduje się glutaminian sodu).
W zależności od szerokości kąta przesączania komory przedniej i przyczyny wywołujące chorobę, przyjmuje się podział:
1. jaskra pierwotna wrodzona
2. jaskry pierwotne otwartego kąta:
- jaskra pierwotna młodzieńcza
- jaskra pierwotna otwartego kąta (JPOK)
- jaskra normalnego ciśnienia (JNC)
- nadciśnienie oczne (NO)
3. jaskry wtórne otwartego kąta (JWOK):
- jaskra w przebiegu zespołu rzekomego złuszczania torebki soczewki
- jaskra barwnikowa
- jaskra związana z patologią soczewki
- jaskra związana z zapaleniem błony naczyniowej
- jaskra związana z odwarstwieniem siatkówki
- jaskra związana z krwotokiem wewnątrzgałkowym
- jaskra związana z guzami wewnątrzgałkowymi
- jaskra spowodowana urazem oka
- jaskra spowodowana leczeniem sterydami
- jaskra spowodowana zabiegiem chirurgicznym lub laserowym
- jaskra spowodowana zaburzeniem odpływu krwi z oczodołu
4. jaskry pierwotne zamkniętego kąta (JPZK):
- jaskra zamkniętego kąta o przebiegu ostrym, podostrym lub przewlekłym
- stan po ostrym zamknięciu się kąta przesączania
- zamykanie się kąta przesączania w przebiegu bloku źrenicznego, zespołu płaskiej tęczówki lub patologii soczewki
5. jaskry wtórne zamkniętego kąta (JWZK):
- jaskry wtórne związane z pęczniejącą lub przemieszczoną soczewką
- jaskra neowaskularna związana z zaburzeniem mikrokrążenia w oku
- jaskra złośliwa
- jaskra przebiegająca z wrodzonymi anomaliami kąta
Jaskra - objawy
Do najbardziej charakterystycznych objawów jaskry należą:
- światłowstręt;
- częste łzawienie oczu;
- występowanie mroczków przed oczami lub kolorowych plam przy spoglądaniu na źródło światła trudności z widzeniem po zmroku.
U osób z jaskrą w pierwszej kolejności zanikają włókna odpowiedzialne za widzenie obwodowe. Tym samym pacjent traci obraz tego, co znajduje się na obrzeżach pola widzenia. W czasie ataku jaskry mogą pojawić się:
- silny ból oka;
- nudności,
- ból brzucha;
- bóle głowy zlokalizowane nad łukiem brwiowym i promieniujące ku tyłowi;
- zaburzenia wiedzenia;
- zaburzenia pracy serca;
- wymioty.
Oko może zrobić się twarde, czerwone i bolesne. W wypadku ostrego ataku jaskry potrzebna jest natychmiastowa pomoc okulisty, często kończąca się szybką operacją.
Jaskra - diagnoza
Mimo że objawy jaskry są dość charakterystyczne, to postawienie prawidłowej diagnozy nie zawsze jest proste. Aby mieć pewność, że pacjent zmaga się akurat z tą chorobą, konieczne jest wykonanie szeregu badań i stwierdzenie charakterystycznych zmian zanikowych tarczy nerwu wzrokowego oraz ubytków w polu widzenia.
Trzeba sobie zdawać sprawę, że jaskra często nie daje żadnych objawów. Dlatego, aby uniknąć problemów niezwykle ważna jest profilaktyka i regularne wizyty u okulisty. To najlepszy sposób, aby odpowiednio wcześnie wykryć chorobę i nie dopuścić do jej dalszego rozwoju.
Jaskra - leczenie
Leczenie jaskry zależy od stopnia zaawansowania choroby. W początkowej fazie stosuje się krople lub leki, które obniżają ciśnienie w gałce ocznej. Jeśli to nie pomaga stosuje się zabiegi laserowe. W przypadku bardzo dużych zmian konieczny jest zabieg operacyjny. Zabieg chirurgiczny jako podstawowy zalecany jest w jaskrze wrodzonej i jaskrze pierwotnej zamykającego się kąta z całkowitym lub niemal całkowitym zamknięciem kąta przesączania z nieopanowanym ciśnieniem wewnątrz gałki oka.
