Tr±dzik
Je¶li chodzi o popularne choroby skóry twarzy, od lat prym wiedzie tr±dzik. Atakuje on zwykle w okresie dojrzewania, gdy w m³odym organizmie trwa prawdziwa burza hormonów. To w³a¶nie hormony wp³ywaj± na tworzenie siê nieestetycznych, ropnych wykwitów na skórze. Inne przyczyny tr±dziku to nieprawid³owa pielêgnacja skóry twarzy i tendencja do nader intensywnego wytwarzania sebum.
Oczywi¶cie przekonanie, ¿e tr±dzik dotyczy wy³±cznie nastolatków, mo¿na w³o¿yæ miêdzy mity. Takie choroby skóry przytrafiaj± siê tak¿e osobom dojrza³ym, w 30. czy 50. roku ¿ycia. Objawy tr±dziku ró¿owatego s± zwykle niepozorne – skóra jest lekko zaczerwieniona, gdzieniegdzie dostrzegalne s± drobne krostki oraz popêkane naczynka. Pó¼niej jest ju¿ tylko coraz gorzej. Na skórze twarzy, pleców i szyi pojawiaj± siê przero¶niête, swêdz±ce zmiany. Tej choroby skóry nie da siê ³atwo wyleczyæ – po terapii czêsto zostaj± sine, nieestetyczne blizny.
£upie¿
£upie¿ to z kolei najbardziej rozpowszechniona w¶ród chorób skóry g³owy. Czy wiesz, ¿e wed³ug statystyk ³upie¿ doskwiera a¿ 3 milionom Polaków? Wszystkiemu winne s± grzyby, które uwielbiaj± wysokie temperatury i obecno¶æ ³oju, gdy¿ te warunki sprzyjaj± ich rozwojowi. Z pocz±tku ³upie¿ objawia siê ¶wi±dem i zaczerwienieniem skóry g³owy. Swêdzenie sk³ania chorych do gwa³townego drapania, a w zwi±zku z tym – do z³uszczania naskórka skóry g³owy w stanie zapalenia. W nastêpstwie mo¿na odnotowaæ obecno¶æ owego naskórka na w³osach oraz ubraniach. £upie¿ mo¿e byæ tak¿e efektem ¼le dobranej pielêgnacji w³osów, np. stosowania z³ych kosmetyków. Je¶li tamte okolice staj± siê nagle delikatne i nadmiernie wra¿liwe – najprawdopodobniej zwiastuje to choroby skóry g³owy. £upie¿ mo¿e przyjmowaæ odmianê t³ust± oraz such±.
Pokrzywka
Pokrzywka to wysypka, któr± mo¿na zaobserwowaæ pod postaci± swêdz±cych, czerwonych b±bli o zró¿nicowanej wielko¶ci. Zwykle b±ble pojawiaj± siê pojedynczo, a wraz z ustêpowaniem reakcji skórnej znikaj±. Do listy objawów warto dopisaæ opuchliznê i obrzêki. Jak rozpoznaæ objawy tej choroby skóry? Zdjêcia pokrzywki powinny rozwiaæ wszelkie w±tpliwo¶ci. Wysypka pojawia siê w reakcji na uwolnienie histaminy, czyli zwi±zku chemicznego gromadzonego w komórkach naszego uk³adu immunologicznego. Histamina wydziela siê w reakcji alergicznej albo zapalnej zachodz±cej na skutek m.in.:
- uk±szenia owadów,
- spo¿ywania niektórych pokarmów (uwaga zw³aszcza na barwniki, konserwanty i niektóre przyprawy),
- za¿ywania niektórych lekarstw (szczególnie penicyliny i kwasu acetylosalicylowego),
- promieniowania s³onecznego.
W zwi±zku z wydzielaniem histaminy naczynka krwiono¶ne przepuszczaj± osocze, a to – przedostaj±c siê do tkanek miêkkich – wywo³uje miejscowy obrzêk. Mówi siê o dwóch typach tej choroby skóry:
- pokrzywka ostra – objawy wystêpuj± ju¿ po kilkunastu-kilkudziesiêciu minutach od kontakt z alergenem, a wiêc wskazanie przyczyny wyst±pienia pokrzywki teoretycznie nie powinno nastrêczaæ wiêkszych trudno¶ci. Symptomy wystêpuj± ka¿dorazowo przy styczno¶ci pacjenta z alergenem i zwykle utrzymuj± siê 1-2 doby (w ka¿dym razie nie d³u¿ej ni¿ 6 tygodni). Najczê¶ciej wystarczy leczenie w warunkach domowych, choæ przy bardzo silnych objawach trzeba skontaktowaæ siê z lekarzem. Gdy pokrzywka szybko siê roznosi na du¿y obszar skóry, a na dodatek towarzysz± jej inne symptomy, np. duszno¶ci – nie zwlekaj i oddaj siê pod opiekê specjalisty,
- pokrzywka przewlek³a – trwa ponad sze¶æ tygodni i bywa znacznie trudniejsza do wyleczenia. Tutaj wizyta u lekarza (najlepiej dermatologa) jest obligatoryjna. U blisko po³owy chorych wysypka przechodzi samoistnie w ci±gu pó³ roku; bywa jednak, ¿e utrzymuje siê przez ca³e lata. Pocieszeniem mo¿e byæ fakt, ¿e ta wersja choroby skóry zdarza siê stosunkowo rzadko. Niestety, w a¿ 90% przypadków przyczyna pokrzywki pozostaje nieustalona. Czêsto przypad³o¶æ ta wi±¿e siê z wystêpowaniem innego, powa¿niejszego schorzenia.
Atopowe zapalenie skóry
Popularnym rodzajem choroby skóry jest jej atopowe zapalenie. Mo¿na je rozpoznaæ po uporczywym swêdzeniu i dokuczliwym wra¿eniu sucho¶ci skóry. Co wiêcej, w zgiêciach stawów wyskakuj± czerwone, drobne krostki. Najczê¶ciej chory nie jest w stanie opanowaæ przemo¿nej chêci rozdrapywania czerwonych plam, co jeszcze bardziej uszkadza powierzchniê skóry i pozostawia na niej ³atwo dostrzegalne bruzdy.
Z czasem jest tylko gorzej. Gdy ro¶nie poziom zaawansowania choroby skóry, objawy staj± siê coraz intensywniejsze, a skóra – coraz cieñsza. Wreszcie wydaje siê niemal przezroczysta, bo mo¿na przez ni± dostrzec siatkê ¿y³. Naskórek osoby chorej jest niezwykle podatny na wszelkie zranienia czy uszkodzenia. Jakich czê¶ci cia³a dotykaj± objawy tej choroby skóry? Nóg, r±k, tu³owia, w zasadzie – ca³ego cia³a. Codzienne funkcjonowanie z t± przypad³o¶ci± jest bardzo trudne, a czasem ca³kowicie uniemo¿liwione. Dlatego tak wa¿ne jest, aby rozpocz±æ leczenie zaraz po rozpoznaniu pierwszych symptomów. Konieczne jest wtedy smarowanie pacjenta ma¶ciami ze sterydami dostêpnymi na receptê – nie wolno pomin±æ ¿adnego fragmentu chorej skóry.
£uszczyca
£uszczyca to gro¼ne, ale niezara¼liwe schorzenie o pod³o¿u genetycznym. Niestety, czêsto nie mamy pojêcia o predyspozycjach do tej choroby skóry, a ju¿ samo przesadzenie z alkoholem, bardzo silny stres albo za¿ywanie pewnych leków mo¿e doprowadziæ do jej ujawnienia. Najwa¿niejszym objawem ³uszczycy s± czerwone albo brunatne, obro¶niête naskórkiem krostki (owy naskórek jest podobny do bia³awej lub szarawej ³uski). Do tej pory nie opracowano skutecznego leku na tê chorobê skóry; terapia opiera siê na ³agodzeniu objawów towarzysz±cego jej zapalenia. Dermatolog mo¿e zleciæ smarowanie zmienionych miejsc ma¶ciami z zawarto¶ci± kwasu salicylowego albo mocznika. Przy ciê¿szych przypadkach konieczne jest za¿ywanie doustnego antybiotyku. Nie nale¿y tak¿e zapominaæ o diecie – trzeba zadbaæ o wzbogacenie jad³ospisu o witaminê D i kwasy omega-3.
Uwaga: ³uszczyca lubi atakowaæ miejsca, które s± ow³osione, dlatego wystêpuje zwykle na g³owie oraz jako choroba skóry nóg u mê¿czyzn.
Liszaj p³aski
Liszaj p³aski mo¿e wyst±piæ na b³onach ¶luzowych albo paznokciach, nie zajmuje jednak narz±dów wewnêtrznych. Do dzi¶ nie wiadomo, jakie s± przyczyny tej choroby skóry, ale atakuje ona zwykle osoby w przedziale od 30. do 60. roku ¿ycia (czê¶ciej kobiety). To przewlek³e schorzenie objawia siê:
- niebiesko-purpurowymi, grudkowatymi zmianami; b³yszcz±ce, wieloboczne grudki maj± ¶rednicê do 3 mm. Wykwity mog± byæ tak¿e czerwonawe albo sinofio³kowe; lubi± siê one zlewaæ, przez co tworz± rozleg³e zmiany skórne. Z rozwojem choroby skóry ich wygl±d ulega zmianie; ustêpuj±c, staj± siê brunatnie podbarwione. Ich powierzchniê pokrywa delikatna siateczka. Grudki wystêpuj± na ca³ym ciele,
- ¶wi±dem,
- pieczeniem,
- czasem odnotowuje siê pod³u¿ne bruzdy na paznokciach (w skrajnych przypadkach mo¿e doj¶æ do zanikania p³ytki paznokcia),
- liszaj p³aski wystêpuj±cy na skórze g³owy powoduje wypadanie w³osów.
Jak zyskaæ jeszcze lepszy ogl±d na symptomy tej choroby skóry? Zdjêcia (liszaj na ró¿nych czê¶ciach cia³a) s± powszechnie dostêpne w sieci – powinny one u³atwiæ samodzieln±, przedwstêpn± diagnozê. Oczywi¶cie ostateczna diagnoza i wyznaczenie metody leczenia le¿± ju¿ w gestii dermatologa. G³ówne czynniki, które uznaje siê za sprzyjaj±ce rozwojowi liszaja p³askiego to:
- cukrzyca,
- choroby w±troby,
- za¿ywanie niektórych leków (¶rodki przeciwmalaryczne, leki u¿ywane w psychiatrii, neuroleptyki i preparaty ze zwi±zkami z³ota, bizmutu, arsenu),
- mocny wstrz±s psychiczny,
- reakcje immunologiczne, wystêpuj±ce miêdzy innymi po przeszczepie szpiku,
- nawet drobne urazy, takie jak zadrapanie, mog± powodowaæ stany zapalne w miejscu rany i przyczyniaæ siê do wyst±pienia tej choroby skóry.
To równie¿ mo¿e ciê zainteresowaæ:
£uszczyca krostkowa d³oni i stóp (Zapalenie krostkowe d³oni i stóp)
