Toczeń układowy: co to za choroba? Kto jest na nią narażony?
Toczeń rumieniowaty układowy to choroba autoimmunologiczna. Oznacza to w skrócie, że organizm sam się atakuje i może doprowadzić do uszkodzenia kluczowych narządów. Choroba występuje rzadko i jest przewlekła, jednak jeśli nie zostanie prawidłowo zdiagnozowana może doprowadzić do śmierci. Najczęściej schorzenie to diagnozuje się u osób młodych, które nie przekroczyły 40 roku życia.
Toczeń rumieniowaty to choroba o charakterze reumatycznym, co oznacza, że charakteryzuje ją powstanie długotrwałego stanu zapalnego, który uszkadza tkanki a nawet całe narządy. Najczęściej atakuje stawy i nerki u kobiet w wieku rozrodczym. Jak dotąd nie wykryto jednoznacznych przyczyn powstawania tej choroby, jednak wskazuje się, że mogą tu mieć znaczenie predyspozycje genetyczne, a także czynniki środowiskowe.
Zobacz też: Toczeń rumieniowaty układowy: jest nowy lek eksperymentalny
Toczeń trzewny: jakie są kryteria rozpoznania tocznia?
Toczeń rumieniowaty układowy zwany jest także toczniem trzewnym. Z uwagi na to, że nieznane są przyczyny jego powstawania, diagnoza jest opracowywana na podstawie występowania charakterystycznych objawów. Należą do nich:
- rumień twarzy - chorzy posiadają łuszczące się zmiany skórne, które powodują bliznowacenie,
- wystąpienie owrzodzeń jamy ustnej,
- przewlekły ból stawów,
- zmiany w nerkach,
- zaburzenia neurologiczne lub psychiatryczne.
Zobacz też: Czynnik reumatoidalny: normy. Na czym polega badanie RF
Zmiany w nerkach to jedno z najczęściej diagnozowanych powikłań u osób z toczniem rumieniowatym układowych Fot. Shutterstock
Toczeń: objawy choroby w zaawansowanym stadium
Objawy w przypadku toczenia są bardzo różnorodne. Dzieje się tak ze względu na ogólnoukładowy charakter schorzenia. W zależności od tego jakie narządy zostaną zaatakowane przez chorobę, pacjent może uskarżać się na zróżnicowane dolegliwości. Większość chorych na toczeń układowy sygnalizuje objawy takie jak:
- zmęczenie,
- rozdrażnienie,
- trudności z koncentracją,
- spadek masy ciała i stany podgorączkowe.
Jednak powyższe objawy są na tyle niejednoznaczne, że łączyć je można z wieloma innymi chorobami. Bardziej charakterystyczne są następujące symptomy:
- nadwrażliwość na światło słoneczne oraz rumień na twarzy w kształcie motyla, czyli na policzkach i nosie
- przewlekłe bóle i obrzęki stawów,
- bóle mięśni,
- owrzodzenia w jamie ustnej,
- w przypadku zaatakowania płuc mogą pojawić się bóle w klatce piersiowej lub zapalenie płuc,
- w przypadku rozwoju tocznia w układzie pokarmowym pojawić mogą się nudności i bóle brzucha,
- jeśli choroba atakuje układ nerwowy pojawiają się symptomy neurologiczne, jak drgawki, drętwienie kończyn, problemy z pamięcią.
Toczeń: leczenie. Jak wygląda proces leczenia?
Jak wygląda leczenie w przypadku tocznia? Choroba ta, jak wspomniano wyżej może dawać całą gamę niejednoznacznych objawów. Utrudnia to postawienie właściwej diagnozy. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że w przypadku tak agresywnej choroby wczesne wykrycie jest niezwykle ważne, aby zapobiec jej rozwojowi i uszkodzeniu ważnych narządów.
W wielu przypadkach chorzy posiadają objawy, które nie zakłócają w sposób drastyczny codziennego funkcjonowania, co sprawia, że przez wiele lat pozostają bez właściwej diagnozy. W rozpoznaniu tocznia rumieniowatego pomóc może już podstawowy zestaw badań krwi: morfologia, OB i CRP. Na chorobę autoimmunologiczną wskazywać może obniżona liczba leukocytów oraz płytek krwi, anemia, czy przyśpieszony OB przy prawidłowym CRP. Względną pewność, co do rozpoznania tocznia daje test przesiewowy ANA 1 na obecność przeciwciał przeciwjądrowych. Dla uzyskania całkowitego obrazu przeprowadza się kolejne testy: ANA 2 i ANA 3, które mają na celu określenie typu przeciwciał przeciwjądrowych i ich miana.
Po uzyskaniu pewności, co do diagnozy lekarz wprowadza leczenie, które w znaczący sposób poprawia jakość życia pacjenta. Toczeń jest chorobą, która posiada okresy zaostrzeń i remisji. W czasie wznowy stosuje się preparaty immunosupresyjne oraz sterydy. Zalecane jest także stosowanie leków malarycznych.
