Przyczyny oczopląsu – wrodzony czy nabyty?
Oczopląs może być chorobą zarówno wrodzoną, jak i nabytą. Pojawia się w wyniku wystąpienia chorób mózgu, uszkodzeń błędnika oraz przy zażywaniu niektórych leków. Niekiedy oczopląs jest wywołany nadmiernym spożyciem alkoholu. Zdarza się, że przyczyną choroby jest niedoczynność mięśni w gałce ocznej. Oczopląs może się pojawić w wyniku rozwoju chorób ośrodkowego układu nerwowego (urazy podstawy czaszki, choroby móżdżku, uszkodzenie jądra nerwu) lub przy wadach rozwojowych oka. Często obok niekontrolowanych ruchów gałek ocznych występuje osłabienie wzroku. Niekiedy oczopląs jest wadą wrodzoną o nieznanej etiologii.
Oczopląs może pojawić się na chwilę u każdego z nas. Jeżeli obserwujesz przedmioty poruszające się z dużą prędkością, wówczas gałki będą ruszały się w specyficzny sposób. Łatwo zaobserwować taki objaw u osób, które obserwują otoczenie zza okna jadącego pociągu. Przyczyną fizjologiczną oczopląsu są także problemy z błędnikiem w uchu wewnętrznym. Niekiedy oczopląs wynika z chorób oczu. Tak jest np. w bielactwie, nieprawidłowym rozwoju plamkowej siatkówki lub w zaćmie.
Warto podkreślić, że oczopląs to choroba rzadka.
Objawy oczopląsu
Objawy oczopląsu zależą od czynników, które wywołują ten stan. Zwykle u dzieci oczopląs ma charakter wahadłowy - ponieważ ruch oczu przypomina wahadło. Oczopląs uwarunkowany innymi zdarzeniami, nabyty w dorosłości, zwykle objawia się nieco inaczej. Najczęściej cechuje się wizualnym ruchem związanym z ruchem gałek ocznych. Niekiedy oczopląs objawia się delikatnym, ale ciągłym i szybkim poruszaniem się gałek w ruchu pionowym lub poziomym. Często osoby, które chorują na oczopląs, skarżą się na zaburzenia widzenia oraz zaburzenia równowagi.
Drgania gałek ocznych pojawiają się ze względu na fizjologiczne lub patologiczne pobudzenie komórek receptorowych narządu przedsionkowego (część ucha wewnętrznego, ma przedsionek i kanały półkoliste - mowa tu o błędniku). Komórki mogą być pobudzone z różnych przyczyn: zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Rodzaje oczopląsu
Nie istnieje jedna choroba zwana oczopląsem. Ze względu na uwarunkowania (czynniki, które wywołują chorobę) można wyróżnić takie rodzaje schorzenia, jak:
- oczopląs środkowy;
- oczopląs obwodowy;
- oczopląs wahadłowy;
- oczopląs skaczący;
- oczopląs samoistny;
- oczopląs błędnikowy;
- oczopląs wywołany;
- oczopląs podczasobrotowy;
- oczopląs poobrotowy;
- oczopląs optokinetyczny;
- oczopląs cieplny;
- ruchy nystagmoidalne gałek ocznych.
W medycynie funkcjonuje także inny podział choroby. Polega on na określeniu płaszczyzny drgania:
- szybkość - oczopląs wolny, średni, szybki;
- typ - oczopląs wahadłowy lub rytmiczny;
- kierunek - oczopląs oznaczany według fazy ruchu;
- postać - oczopląs poziomy, pionowy, skośny, obrotowy.
Oczopląs - leczenie
Najważniejsze w leczeniu oczopląsu jest określenie przyczyny występowania choroby. Niekiedy ruchy oczu można wyeliminować, jeśli przyczyna choroby zostanie dobrze zdiagnozowana i usunięta. Nie jest tak jednak zawsze. Czasami choroba jest nieuleczalna, jednakże można łagodzić jej objawy. Warto wraz z okulistą wybrać odpowiednie okulary lub soczewki kontaktowe. Zdarza się, że lekarze proponują pacjentom przeprowadzenie operacji mięśni oka. Niekiedy zbawienne okazują się zastrzyki z toksyny botulinowej lub sparaliżowanie mięśni oka, dzięki któremu możliwe jest zmniejszenie nasilenia drgań gałek ocznych. Zastrzyki nie są jednak zbyt często polecane. Przede wszystkim taka metoda nie zawsze jest skuteczna. Poza tym trzeba często stawiać się u lekarza. Zastrzyki muszą być robione co trzy-cztery miesiące.
Czy oczopląs zawsze męczy tak samo?
Ruchy gałek ocznych nie zawsze muszą być tak samo intensywne. Niekiedy drgania przyjmują delikatną postać lub po prostu ustępują. Wiele zależy od ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia chorego oraz od przyjmowanych w danym czasie leków. Czasami drgania są mniejsze, jeżeli chory spojrzy w konkretnym kierunku. Zdarza się, że pacjenci zauważają poprawę gdy są uspokojeni lub np. wypili alkohol.
Zupełnie normalny jest oczopląs optokinetyczny. Pojawia się on podczas patrzenia na szybko poruszające się przedmioty - tego rodzaju oczopląsu nie należy leczyć.
To również może cię zainteresować:
