Rezonans magnetyczny to specjalny rodzaj badania, który pozwala na rozpoznanie m.in. wielu rodzajów chorób układu nerwowego. To metoda całkowicie nieinwazyjna, pozwalająca na uzyskanie obrazów z wnętrza ludzkiego ciała - podstawowy sposób na diagnozowanie przez obraz.
Rezonans magnetyczny głowy to nie jedyna możliwość. Możliwy jest jeszcze rezonans magnetyczny kręgosłupa, który z kolei daje dokładny obraz tego, co dzieje się w tej części ciała. Często wykorzystuje się go także do diagnostyki w obrębie nerek, wątroby czy serca, do sprawdzania, czy w danym narządzie pojawiły się zmiany nowotworowe albo jakie są skutki urazów.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Podczas rezonansu magnetycznego wykorzystuje się urządzenie, które wytwarza silne pole magnetyczne. W organizmie człowieka znajdują się protony wodoru, które zostają pobudzone do ruchu przez działanie owego pola magnetycznego. Protony wodoru emitują pewne fale, które dzięki działaniu urządzenia wyraźnie widać na ekranie, ponieważ są w całości odbierane przez aparat. To urządzenie całkowicie bezpieczne dla ludzkiego organizmu, jego promieniowanie nie ma żadnych negatywnych oddziaływań.
Jeśli chodzi o badanie głowy za pomocą rezonansu, to polega ono na zaobserwowaniu, co dzieje się w istocie białej w mózgu, u podstawy mózgu oraz w tylnym dole czaszki. Dzięki niemu możliwe jest także dostrzeżenie zmian w rdzeniu kręgowym. Wszelkie zmiany są widoczne, ponieważ przed badaniem pacjent otrzymuje specjalny środek kontrastowy i to on umożliwia dokładną obserwację zmian.
Aby wykonać badanie rezonansem, konieczne są specjalne wskazania. To przede wszystkim:
W takich przypadkach badanie pozwala jednoznacznie określić, co jest faktyczną przyczyną dolegliwości, a co za tym idzie - wdrożyć konkretne sposoby leczenia.
Wskazaniem do wykonania tego badania, jeśli chodzi o problemy z układem nerwowym, będą: uszkodzenia typu aksonalnego występujące po urazie głowy, choroba Huntingtona, choroba Wilsona, problemy naczyniowe. Dzięki badaniu można wykryć bardzo szybko nawet niedokrwienie mózgu, co zabezpieczy przed następnym udarem.
Guzy ośrodkowego układu nerwowego oraz rdzenia kręgowego są bardzo szybko wykrywane, dzięki czemu można podjąć odpowiednie leczenie. Ponieważ z tego badania dokładnie wynika, gdzie dany guz się znajduje, łatwiej jest przeprowadzić operację. Można od razu nastawić się na konkretne miejsce i stamtąd dokonać wycięcia. To dzięki temu da się jednoznacznie stwierdzić, czy występuje zapalenie mózgu, choroba Alzheimera czy tez zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Kolejnym wskazaniem do wykonania tego badania jest podejrzenie stwardnienia rozsianego.
Czas trwania badania to 15-90 minut - w zależności od tego, pod jakim kątem jest ono wykonywane. Badanie MRI wymaga od pacjenta bycia na czczo - przynajmniej 6 godzin przed nim nie można nic jeść, bo mogłoby to zaburzyć obraz. Poza tym konieczne jest zdjęcie wszystkich metalowych przedmiotów takich jak kolczyki, zegarki, łańcuszki czy też takich przedmiotów jak długopisy znajdujące się w kieszeni, bo to również zaburzy uzyskany obraz i nie pozwoli urządzeniu pracować tak jak należy. Z tego samego powodu rezonans magnetyczny nie może być wykonany u tych osób, które mają zastawki w sercu, płytki ortopedyczne, klipsy na tętniakach, rozruszniki serca, wkładki wewnątrzmaciczne, sztuczne stawy, druty itd. Badanie nie tylko nie przebiegnie prawidłowo, lecz także może uszkodzić te przedmioty, które pomagają pracować poszczególnym organom ciała.
Jeśli chodzi o kobiety w ciąży, to w takim przypadku trzeba bezwzględnie poinformować personel o swoim stanie. W pierwszym trymestrze ciąży takie badanie nie może zostać przeprowadzone. A gdy do badania już dochodzi, to kobieta nie powinna przyjmować środka kontrastowego z gadolinami. Jeśli zdarzy się, że musi go przyjąć kobieta karmiąca, to w takim przypadku nie może karmić przez następne 24 godziny. A jeśli badanie dotyczy dziecka, to zwykle podaje się mu środki uspokajające na czas trwania badania.
Jeśli ktoś ma klaustrofobię, to także powinien o tym poinformować lekarza przed rozpoczęciem badania – może być ono na tyle nieprzyjemne, że będzie odczuwał potrzebę ruchu, a to jest niedopuszczalne podczas takiego badania. Podobnie jeśli ktoś wykonuje taki zawód, który sprawia, że w jego oku mogą się znajdować opiłki metali – wówczas przed badaniem konieczne staje się odbycie konsultacji okulistycznej, która wykluczy lub usunie tę przeszkodę do wykonania badania rezonansem magnetycznym. Jeśli opiłek pozostanie w oku, może nawet uszkodzić wzrok.
Jeśli ktoś przyjmuje leki, musi zapytać lekarza, czy może je przyjąć przed badaniem. Kobiety powinny zrezygnować z makijażu, ponieważ znajdują się w nim drobinki metali kolorowych mogące zaburzyć proces promieniowania. Podobnie jeśli chodzi o lakier do włosów - w nim także są drobinki metali, dlatego lepiej nie nakładać go na włosy.
Aparat do rezonansu magnetycznego to rodzaj dużego "skanera" pozwalającego wykonać bardzo dokładne zdjęcie niemal każdego organu znajdującego się w ludzkim ciele Shutterstock
Badanie jest bezbolesne, ale wiele osób się go boi, ponieważ konieczne jest umieszczenie pacjenta w specjalnym tunelu dostosowanym do zastosowania promieniowania. Oczywiście przez cały ten czas musi mieć kontakt z kimś z personelu i jest przytomny. Koniecznością jest leżenie bez ruchu, aby można było dokonać dokładnego naświetlenia i aby obraz na monitorze był jak najbardziej dokładny. Dlatego też na samym początku, kiedy jeszcze istnieje taka możliwość, trzeba ułożyć się jak najbardziej wygodnie, bo można tak spędzić nawet kilkadziesiąt minut. W pomieszczeniu będzie ciepło, więc można zdjąć okrycia wierzchnie, ale jednocześnie nie za gorąco, bo włączona będzie wentylacja dla zapewnienia pełnego komfortu podczas długotrwałego leżenia.
Nie trzeba się obawiać, ponieważ podczas tego badania w ogóle nie czuć bólu ani nie pojawiają się żadne reakcje biologiczne. Nie ma też żadnych negatywnych konsekwencji, jeśli chodzi o stan zdrowia pacjenta, oraz nie powoduje przerwania żadnego leczenia farmakologicznego.
Podczas badania, jak wspomniano wyżej, ma się ciągły kontakt z personelem. Dzieje się to przez wykorzystanie mikrofonu i kamery - można dzięki temu zgłosić wszelkie niedogodności lub złe samopoczucie. Kiedy trwają poszczególne sekwencje MRI, pacjent może usłyszeć pewien pukający dźwięk. Czasem zdarza się, że personel zakłada pacjentowi specjalne słuchawki, aby nie słyszał on hałasu.
Pacjent nie musi robić żadnych ruchów, nawet jeśli konieczne jest wykonanie obrazu z kilku rożnych miejsc ciała. Gdy zachodzi taka konieczność, stół sam się obraca we właściwym kierunku tak, aby pacjent nie musiał się poruszać.
Po zakończeniu badania nie pojawią się żadne przeciwwskazania do wykonywania zwykłych codziennych czynności, powrotu do pracy czy też jazdy samochodem. Można też bez problemu jeść oraz przyjmować leki.
W zależności od tego, w jakiej klinice będzie wykonywało się badanie, jego cena może się różnić. Ale będą to różnice nieznaczne. Można przyjąć, że to koszt ok. 1000 zł, jeśli chodzi o diagnostykę HD, oraz ok. 500-600 zł, jeśli chodzi o MRI głowy, przysadki mózgowej, jamy brzusznej, kości itd. Cena różni się również w zależności od konkretnych odcinków kręgosłupa, które mają być poddane badaniu, i wynosi od ok. 200 do 600 zł.
Rezonans magnetyczny to nieco inne badanie niż tomografia komputerowa. Nie powoduje szkód w organizmie i pozwala dowiedzieć się o wystąpieniu lub początkach wielu chorób, a przez to umożliwia podjęcie odpowiednich środków zaradczych. Jest to badanie całkowicie bezbolesne, choć zwykle czasochłonne. Trzeba się do niego odpowiednio przygotować i nie wszystkie osoby będą mogły być poddane promieniowaniu – przeciwwskazaniem są przede wszystkim wszelkie metalowe elementy wszczepione w organizm.
Przeczytaj także: