Szum w głowie - co oznacza i skąd się bierze?

Bez wątpienia większość ludzi spotkała się w różnych sytuacjach z uczuciem szumu w głowie. Czasem trwał krótko i pojawił się w konkretnych okolicznościach, innym razem być może trwał dłużej, możliwe również, że pojawiał się co jakiś czas, w różnych okolicznościach. Jest to uczucie nieprzyjemne, a pojawiające się częściej może być przyczyną obaw o zdrowie. Co oznacza szum w głowie, jakie są przyczyny jego powstawania, a także jak się go pozbyć?

Szum w głowie - przyczyny

Niezależnie od wieku, płci, czy trybu życia, coraz więcej osób skarży się na szumy, trzaski, piski czy buczenie w uszach. Czasem efekt ten pojawia się podczas gwałtownej zmiany pozycji, na przykład podniesienie się z kucania czy klęczenia - wówczas ma to związek z gwałtowną zmianą ciśnienia. Uczucie szumu czy pisków w głowie, którym często towarzyszą objawy wzrokowe (gwiazdki czy jasne punkciki) trwa chwilę i ustępuje zwykle po kilku, kilkunastu sekundach. Co jednak, jeśli szum w głowie i uszach pojawia się częściej i to nie w sytuacji zmiany pozycji?

Szum w głowie nie jest chorobą samą w sobie, a objawem różnych schorzeń, takich jak zapalenie błędnika, uszkodzenie słuchu czy choroby ucha środkowego. Jeśli szum w głowie i uszach jest silny i obustronny, może także świadczyć o problemach zwyrodnieniowych kręgosłupa w odcinku szyjnym. Szum w głowie i uszach występuje bez bodźca dźwiękowego z zewnątrz, a częstotliwość występowania tego uczucia wzrasta z wiekiem: im człowiek starszy, tym szumy pojawiają się częściej - na stałe lub okresowo.

Niezależnie od nasilenia i uciążliwości szumu w uszach, warto ten objaw skonsultować z lekarzem. Zdarza się również, że szumy są na tyle silne i częste, że utrudniają codzienne funkcjonowanie i rozpraszają przy wykonywaniu codziennych czynności. . Trudno wskazać jednoznaczna przyczynę występowania tej przypadłości, bowiem spektrum schorzeń, którym może towarzyszyć, jest ogromne. Przyczyny szumu w głowie mogą być zarówno subiektywne, jak i obiektywne. Do tych obiektywnych najczęściej należą choroby naczyń i mięśni. Jeśli szumom i piskom towarzyszy dudnienie w głowie, prawdopodobną przyczyną takiego stanu rzeczy są drgania podniebienia.

Do przyczyn chorób ucha, które powodują szumy i piski, zalicza się: 

  • obecność ciał obcych w przewodzie słuchowym zewnętrznym, takich jak na przykład kawałki waty (chociażby z patyczków kosmetycznych, którymi czyści się uszy), a nawet małe owady
  • chorobę błędnika - na przykład osteosklerozę, polegająca na nieprawidłowej budowie części kostnej błędnika
  • obrzęki trąbki słuchowej, spowodowane stanami zapalnymi trąbki (najczęściej w przebiegu infekcji ucha oraz dróg oddechowych)
  • zapalenie błędnika - spowodowane najczęściej infekcją, przeniesioną z dróg oddechowych, ucha środkowego, bądź opon mózgowo - rdzeniowych
  • choroby ucha środkowego - na przykład wskutek urazu błony bębenkowej, spowodowanej nurkowaniem lub uderzeniem w ucho, a także ostre zapalenie ucha środkowego
  • uszkodzenia słuchu spowodowane przebywaniem w nadmiernym hałasie, lub wskutek przyjmowania niektórych leków - antybiotyków aminoglikozydowych, aspiryny czy leków moczopędnych, jak furosemid). 
  • pogorszenie się słuchu wraz z wiekiem, szczególnie w wieku starczym
  • choroba Meinera - schorzenie ucha wewnętrznego o napadowym charakterze 
  • przewlekłe zapalenie ucha środkowego
  • schorzenia neurologiczne, internistyczne
  • stwardnienie rozsiane
  • nadciśnienie/niedociśnienie tętnicze
  • cukrzycę
  • anemię
  • miażdżycę
  • zaburzenia psychiczne.

Często również obserwuje się, iż szumy w uszach towarzyszą nerwicy lękowej. Istnieje więc duże powiązanie na polu szumy w uszach a nerwica. W tym przypadku leczenie przeciwlękowe powinno spowodować ustąpienie objawów szumu i pisków w uszach. 

Szum w głowie w nocy

Szum w głowie podczas snu jest jedną z często pojawiających się sytuacji - może to być szum jednostajny lub pulsujący, w rytm oddechu lub tętna. Często jest on na tyle silny, że przerywa sen, a choremu trudno jest znaleźć taką pozycję, w której nie odczuwałby tej denerwującej dolegliwości. Szum w głowie podczas snu często współtowarzyszy infekcjom górnych dróg oddechowych, kiedy nos i zatoki są zatkane wydzieliną, a także problemom z ciśnieniem tętniczym krwi.

Szum w głowie a kręgosłup

Problemy z kręgosłupem, szczególnie zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego, mogą również być jedną z przyczyn szumu i pisków w głowie. Urazy i zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego mogą powodować dodatkowo buczenie i tętnienie w głowie. Dzieje się tak z powodu ucisku na tętnice kręgowe, biegnące wzdłuż szyjnego odcinka kręgosłupa. Dalszą gałęzią tych tętnic jest tętnica transportująca krew właśnie do błędnika. Problemom urazowym bądź zwyrodnieniowym kręgosłupa mogą dodatkowo towarzyszyć bóle i zawroty głowy, a także problemy z równowagą i oczopląs. Zdiagnozowanie i usunięcie przyczyny leżącej w problemach z kręgosłupem szyjnym powoduje również pozbycie się szumów i pisków w głowie. 

Szum w głowie - leczenie 

Jeśli przyczyną szumów w uszach są infekcje i inne schorzenia, to wizyta u lekarza i pozbycie się choroby zwykle wystarczą do tego, by pozbyć się nieprzyjemnych dźwięków w głowie. Jeśli jednak szumy pojawiają się z częstotliwością większą, niż raz na kilka dni, a także trwają dłużej, niż kilka minut, uznaje się je za wymagające szczegółowej diagnostyki - tym zajmują się laryngolodzy oraz audiolodzy.

Dokładne opisanie wszystkich dolegliwości, jak i okoliczności ich występowania, jest niezwykle istotnym punktem diagnostyki i dobrania najodpowiedniejszej metody leczenia. W przypadku szumów w głowie i uszach, leczenie farmakologiczne ma zastosowanie właściwie tylko wówczas, gdy dolegliwości te są spowodowane stanami lękowymi w przebiegu nerwicy lub depresji. W innych przypadkach konieczna jest eliminacja przyczyny szumów.

Zdarza się również tak, że przyczyna dolegliwości nie jest możliwa do usunięcia. Wówczas pozostaje jedynie psychoterapia i habituacja, które pozwalają na nauczenie się tolerowania denerwującego szumu na tyle, by nie wpływał on na pogorszenie jakości codziennego życia.

To również może cię zainteresować:

Szum w uchu - skąd się bierze i jak się go pozbyć?

Zatkane ucho - mały wielki problem

Jakie są przyczyny zawrotów głowy?

Więcej o: