Szum w uchu – charakterystyka
Szum w uchu to bardzo uci±¿liwa dolegliwo¶æ – nie pozwala na odpoczynek, relaks, pracê w skupieniu czy spokojny sen. Uporczywy d¼wiêk jest natrêtny, psuje dobry humor i wytr±ca z równowagi, a przy tym skutecznie wprowadza w stan napiêcia nerwowego. Ci±g³y, czêsto pulsacyjny szum w uchu mo¿e spowodowaæ, ¿e dana osoba nie wytrzyma presji, odizoluje siê od otoczenia i zrujnuje swoje ¿ycie. Zdarza siê, ¿e ludzie cierpi±cy na tê dolegliwo¶æ podejrzewaj± u siebie guza mózgu czy chorobê psychiczn±, a sam silny lêk przed ni± powoduje, ¿e musz± za¿ywaæ ¶rodki psychotropowe. S³owem: b³êdne ko³o.
Oczywi¶cie bywa i tak, ¿e szum w uchu zupe³nie komu¶ nie przeszkadza; obcy, nieznany d¼wiêk z wnêtrza g³owy budzi jednak czêsto niepokój i agresjê. Osoby zmagaj±ce siê z t± przypad³o¶ci± opisuj± ów odg³os jako szum, ale te¿ pisk, szelest, dzwonienie czy gwizd. Poniewa¿ nie da siê go w ¿aden sposób zarejestrowaæ, zna go jedynie osoba chora. Przyczyny szumu w uchu s± ró¿ne i zwykle trudne do ustalenia; pomóc mo¿e tu jedynie specjalista.
Szum w uchu – jakie choroby mog± go wywo³ywaæ?
- Nadczynno¶æ tarczycy – poniewa¿ w krwi kr±¿y wiêksza ilo¶æ hormonów, uk³ad krwiono¶ny staje siê bardziej pobudzony, podnosi siê ci¶nienie, a têtno – przyspiesza. W stanie kr±¿enia hiperkinetycznego serce czê¶ciej siê kurczy, a krew p³ynie przy wy¿szym ci¶nieniu. Gdy p³ynie przez têtnice w pobli¿u skroni, mo¿e pojawiæ siê szum w uchu. Inne alarmuj±ce objawy wskazuj±ce na problemy z tarczyc± to spadek wagi, bezsenno¶æ i nerwowo¶æ.
- Niska krzepliwo¶æ krwi – przy tachykardii organizm chce jako¶ nadrobiæ niedostateczne zaopatrzenie w tlen. Krew p³ynie szybko przez têtnice, i – jak wy¿ej – mo¿e to byæ s³yszalne jako nieprzyjemny szum. Przy niskiej krzepliwo¶ci krwi odczuwamy zwykle ogólne zmêczenie i ci±g³± senno¶æ. Przed diagnoz± nie przyjmuj leków rozrzedzaj±cych krew (np. niesteroidowych preparatów przeciwzapalnych), nie rób masa¿y i nie stawiaj baniek.
- Mia¿d¿yca – je¶li chodzi o pulsuj±cy szum w uchu, przyczyny dotycz± zwykle chorób naczyniowych. Gdy ¶cianki têtnic zarasta blaszka mia¿d¿ycowa stworzona z lipidów, w tym cholesterolu, krew musi siê przeciskaæ przez naczynia o zwê¿onej wewnêtrznej ¶rednicy. Dlatego te¿ p³ynie ze zwiêkszon± si³±. Da siê to odczuæ jako szumy uszne np. po pracowitym dniu albo po wysi³ku fizycznym. Warto wówczas ograniczyæ spo¿ywanie wêglowodanów i t³uszczów zwierzêcych oraz zadbaæ o aktywno¶æ fizyczn±. Popro¶ lekarza o skierowanie na zbadanie profilu lipidowego.
- Nadci¶nienie – podstawowa choroba odpowiedzialna za pulsuj±cy szum w uchu. Chorzy twierdz±, ¿e odczuwaj± dyskomfort przywodz±cy na my¶l przepychanie waty przez g³owê. Niepokoj±cym odg³osom towarzyszy czêsto ból z ty³u g³owy. Problemy nasilaj± siê po wysi³ku fizycznym, który swoj± drog± przychodzi trudniej ni¿ zwykle. Nadci¶nienie lubi wspó³wystêpowaæ z cukrzyc±; jest o tyle niebezpieczne, ¿e podstêpnie dewastuje narz±dy wewnêtrzne (nerki i oczy). Koniecznie zmierz ci¶nienie kilka dni z rzêdu. Gdy jest ono wy¿sze ni¿ 140/90, udaj siê do lekarza. Przygotuj siê na wiêcej ruchu i dietê ¶ródziemnomorsk±, a tak¿e na regularn± terapiê farmakologiczn±.
- Nadu¿ywanie lekarstw – szum w uchu mo¿e byæ wywo³ywany przez niektóre antybiotyki (gentamycynê, streptomycynê, neomycynê), nadu¿ywanie aspiryny oraz innych ¶rodków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Zawsze przestrzegaj wyznaczonego dawkowania i stosuj siê do zaleceñ lekarza.
Silny stres – dzwonienie pojawia siê wówczas wieczorem, zwykle tu¿ po po³o¿eniu siê do spania. Nie towarzyszy mu ból i szum w uchu nie wi±¿e siê z zawrotami g³owy, ale z pewno¶ci± mo¿na zapomnieæ o spokojnym ¶nie. Spróbuj wyeliminowaæ przyczynê stresu, a przynajmniej zadbaæ o relaks i chwilê dla siebie. Nie pij po po³udniu mocnej herbaty ani kawy; staraj siê odprê¿yæ i spêdzaæ czas z ¿yczliwymi lud¼mi. - Ha³as – ci±g³e przebywanie w ha³asie i s³uchanie g³o¶nej muzyki w s³uchawkach mog± spowodowaæ dokuczliwe szumy uszne w chwili, gdy jest cicho. Wynika to z podra¿nienia nerwów s³uchowych b±d¼ ich uszkodzenia. Konieczna jest wtedy wizyta u laryngologa.
- Schorzenia narz±du s³uchu – nerwiaki (guzy) nerwu s³uchowego, niewydolno¶æ tr±bek s³uchowych, otoskleroza (czyli odk³adanie siê nietypowej tkanki kostnej w uchu ¶rodkowym) oraz przewlek³e, ropne zapalenie ucha. Szum w uchu mo¿e mieæ tak¿e banaln± przyczynê, jak± jest zatkanie ucha zewnêtrznego cia³em obcym b±d¼ woskowin±.
To oczywi¶cie wybrane przyczyny szumów usznych – winne mog± byæ tak¿e innego rodzaju schorzenia, np. cukrzyca czy niewydolno¶æ nerek. Dolegliwo¶æ bywa równie¿ efektem nurkowania czy gwa³townego oziêbienia. W niektórych przypadkach przyczyna pozostaje niejasna i niemo¿liwa do ustalenia.
Szum w uchu – leczenie
Na pocz±tku warto spróbowaæ zlikwidowaæ dolegliwo¶ci domowymi sposobami. Wiele z nich zosta³o wymienionych powy¿ej. Na przyk³ad:
- uk³adaj±c siê do snu, staraj siê odstresowaæ i wyciszyæ,
- zrezygnuj ze stoperów,
- zadbaj o relaks,
- je¶li musisz za¿ywaæ leki, siêgaj po naj³agodniejsze z nich; te silniejsze przyjmuj tylko pod kontrol± lekarza i odstawiaj preparaty potêguj±ce szumy.
Je¶li szumy uszne trwaj± stale albo utrzymuj± siê d³u¿ej ni¿ 5 minut, warto zasiêgn±æ rady otolaryngologa lub lekarza pierwszego kontaktu. Gdy wykluczy on przyczyny obiektywne i organiczne, takie jak guzy czy choroby ucha ¶rodkowego, warto rozwa¿yæ wykorzystanie najprostszej metody, jak± jest habituacja (przyzwyczajenie). Nawet je¶li z pocz±tku nie mo¿emy zasn±æ z uwagi na tykanie zegara czy g³o¶n± pracê lodówki, z czasem staje siê to mo¿liwe; wystarczy spojrzeæ na osoby mieszkaj±ce w pobli¿u lotnisk czy autostrad.
Podobnie w wielu przypadkach mózg mo¿e nauczyæ siê ignorowaæ szumy uszne. Czasem wystarczy wyeliminowanie ca³kowitej ciszy (np. zasypianie przy cicho graj±cym radiu) albo skorzystanie z generatorów szumu szerokopasmowego. ¯eby trening d¼wiêkiem by³ w pe³ni skuteczny, powinien trwaæ od 1,5 roku do 2 lat. Nale¿y w tym czasie pozostawaæ pod kontrol± lekarza. Psychoterapia to kluczowy element leczenia!
To równie¿ mo¿e ciê zainteresowaæ:
Zatkane ucho - ma³y wielki problem
Ucho - odbiera d¼wiêki i pomaga utrzymaæ równowagê. Budowa ucha i jego choroby
