Błona bębenkowa: co to takiego?
Błona bębenkowa to część ucha, która oddziela ucho zewnętrzne od ucha środkowego. Znajduje się na końcu przewodu słuchowego zewnętrznego, w kości skroniowej. Nazywana jest czasem potocznie "bębenkiem". Ma perłowoszary kolor, może być zarówno przejrzysta, jak i matowa, nieprzezroczysta. Pełni bardzo ważną funkcję w odbieraniu fal dźwiękowych, przenosi je do dalszych części ucha.
Informacje o budowie całego ucha znajdziesz tutaj. Poznanie anatomii ucha ułatwi zrozumienie procesu odbierania fal dźwiękowych.
Błona bębenkowa: budowa
Błona bębenkowa ma grubość 0,1 milimetra i owalny kształt. Wydzielamy dwie podstawowe części błony bębenkowej - są to część napiętą i część wiotka.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Część napięta stanowi większość błony bębenkowej. Przytwierdzona jest do kości skroniowej. Część wiotka, czyli tak zwana błona Schrapnela, znajduje się u góry błony, jest zdecydowanie mniejsza od części napiętej.
/ Prawidłowo zbudowana błona bębenkowa / CC BY-SA 3.0 / Didier Descouens / Wikimedia Commons
Poniżej części wiotkiej, w środku błony bębenkowej znajduje się wgłębienie, czyli pępek, od którego do góry biegnie prążek młoteczka zakończony wyniosłością młoteczka. W tym miejscu błona zrasta się z rękojeścią i wyrostkiem bocznym młoteczka. Na wysokości wyniosłości młoteczka przebiegają dwie fałdy błony bębenkowej, położone pionowo. Są to fałd młoteczkowy przedni i fałd młoteczkowy tylny.
Błona bębenkowa: budowa ściany błony bębenkowej
Ściana błony bębenkowej zbudowana jest z blaszki właściwej, warstwy skórnej, części środkowej i warstwy śluzowej. Blaszka właściwa jest ze wszystkich najgrubsza, stanowi fundament pozostałych warstw. Znajduje się tylko w części napiętej. Warstwa skórna to skóra przewodu słuchowego zewnętrznego. Część środkowa, czyli włóknista, występuje tylko w części napiętej. Zbudowana jest z dwóch warstw włókien. Warstwa śluzowa to błona śluzowa jamy bębenkowej.
Błona bębenkowa: jak działa?
Fale dźwiękowe, które dochodzą do błony bębenkowej, w części się od niej odbijają. Pozostałe wprawiają ją w drgania, które przenoszone są na kosteczki słuchowe. Fale przenoszone są następnie do okienka owalnego i ślimaka. Fale dźwiękową dostają się do okienka owalnego także bezpośrednio przez jamę bębenkową.
Błona bębenkowa: choroby (perforacja błony bębenkowej, pęknięty bębenek)
Wytrzymałość błony bębenkowej jest duża, lecz jej sprężystość - niewielka. Może ulec uszkodzeniu mechanicznemu, na przykład przebiciu cienkim przedmiotem (takim jak wąski patyczek do ucha) lub wystąpić na skutek uderzenia w głowę. Perforacja to niekiedy skutek choroby, na przykład powikłania zapalenia ucha środkowego. Perforacja błony bębenkowej to ubytek błony bębenkowej; błona może być przebita, ale nie musi, czasem uszkodzeniu ulega jej sprężystość. Całkowite zniszczenie błony bębenkowej to retrakcja.
Objawy perforacji błony bębenkowej:
- gwałtowny ból w uchu,
- pogorszenie słuchu,
- szum w uszach,
- zatkanie przewodu słuchowego,
- zawroty głowy,
- w niektórych przypadkach wysięk z ucha.
/ Przebita błona bębenkowa (perforacja błony bębenkowej) / CC BY-SA 4.0 / Didier Descouens / Wikimedia Commons
Każde podejrzenie przebicia błony bębenkowej wymaga niezwłocznej (!) wizyty u lekarza. Leczenie samodzielne ("samo przejdzie") spowoduje najprawdopodobniej pogorszenie stanu chorego i trwałego uszkodzenia słuchu. Błona sprawnie się regeneruje - w kilka miesięcy może odrosnąć, ale nie jest to pewne. Obserwacja lekarza pozwoli ocenić, czy potrzebne są dalsze zabiegi, na przykład myringoplastyka, czyli rekonstrukcja błony bębenkowej.
To także może cię zainteresować:
> Ból w okolicy żuchwy i skroni: to nie musi być kłopot z zębami
> 6 banalnych chorób, które mogą cię zabić!
Niedosłuch skutkiem nadmiernego hałasu? To częsta przyczyna, ale znamy ich znacznie więcej
