Kasza jęczmienna oraz sam jęczmień od setek lat doceniane są w Polsce ze względu na swoje liczne odżywcze i prozdrowotne właściwości. W obecnych czasach kasze jęczmienne stanowią w Polsce znaczny odsetek na całym rynku kasz - jest to aż 70% ogólnej ilości wszystkich wytwarzanych kasz. Ze względu na sposób obróbki wyróżnić można kilka rodzajów, są to między innymi: kasza pęczak, kasza łamana oraz perłowa. Pierwsza z wymienionych jest rodzajem kaszy, którą wyrabia się z ziarna jęczmienia zwyczajnego. Niski poziom obróbki ziaren sprawia, że gotowy produkt bogaty jest w błonnik, białko, a także liczne pierwiastki. Z tego względu kasza ta jest idealnym uzupełnieniem codziennej diety.
Z badań statystycznych przeprowadzonych w Polsce kilka lat temu wynika, że Polacy najchętniej sięgają po kaszę perłową, jednocześnie traktując pęczak za produkt drugiej kategorii. Może to wynikać z tego, że całe ziarna jęczmienia przez długie lata stanowiły pokarm dla trzody chlewnej. Jednak najnowsze badania wykazują, że to właśnie pęczak jest najzdrowszy ze wszystkich kasz jęczmiennych.
Kasza pęczak - skład
Według danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) 100 gramów niepolerowanej (nieoczyszczonej) i surowej kaszy pęczak to wartość energetyczna 354 kcal. Ta sama ilość produktu zawiera 12,5 gramów białka, około 2,3 grama tłuszczu, 73,5 gramów węglowodanów i ponad 17 gramów błonnika pokarmowego. W przypadku kaszy polerowanej wszystkie wymienione wartości są odrobinę niższe. Jeżeli chodzi o zawartość pierwiastków, to w 100 gramach pęczaku polerowanego znajduje się:
- 280 mg potasu
- 221 mg fosforu
- 79 mg magnezu
- 29 mg wapnia
- 9 mg sodu
- 2,5 mg żelaza
- 2,13 mg cynku
- 1,322 mg manganu
- 0,42 mg miedzi
Warto również dodać, że pęczak to źródło witamin z grupy B (zwłaszcza B1, B2 i B6), które odpowiedzialne są za poprawną pracę całego układu nerwowego i odpornościowego. W składzie znajdziemy również sporo witaminy B3 (niacyna), która ma istotny wpływ na procesy metaboliczne zachodzące w organizmie oraz hamuje działanie toksyn.
Osoby chorujące na celiakię muszą zrezygnować z pęczaku, ponieważ ta kasza zawiera szkodliwy dla nich gluten.
Właściwości kaszy pęczak
Spoglądając w skład kaszy pęczak warto zwrócić uwagę na stosunkowo wysoką zawartość błonnika pokarmowego, którego niedobór prowadzić może do wielu poważnych schorzeń. Nierozpuszczalny błonnik pokarmowy dba przede wszystkim o cały układ pokarmowy, gdyż wspiera perystaltykę jelit i pomaga w zaparciach. Jego rozpuszczalny odpowiednik zbawiennie natomiast wpływa na poziom złego cholesterolu we krwi. Badania wykazały, że regularne spożywanie pęczaku przez okres kilku miesięcy może przyczynić się zmniejszenia poziomu trójglicerydów we krwi nawet o 24%.
Warto również dodać, że kasza jęczmienna dostarcza do organizmu spore ilości witaminy K, która usprawnia pracę układu krwionośnego oraz dba o kondycję ścian naczyń krwionośnych. Badania dowiodły również, że witamina K chroni przed żylakami i zakrzepami. Minerały zawarte w pęczaku wspierają i regulują pracę śledziony oraz trzustki. Z tego względu pęczak zalecany jest osobom mającym choroby układu krążenia, chorującym na miażdżycę lub zmagającym się ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu.
Kasza pęczak na odchudzanie?
Kasza pęczak z roku na rok staje się coraz bardziej popularna wśród osób chcących zrzucić kilka zbędnych kilogramów. Główną rolę odgrywa tutaj błonnik pokarmowy, który daje uczucie sytości oraz reguluje pracę układu pokarmowego. Wspomaga również wydzielanie z kałem tłuszczów oraz toksyn. Kasza pęczak odznacza się także stosunkowo niskim indeksem glikemicznym wynoszącym IG=45. Efektem tego jest zmniejszenie wahań poziomu glukozy we krwi, co w konsekwencji wydłuża uczucie sytości. To też powód, dla którego po pęczak sięgają również diabetycy oraz osoby z insulinoopornością.
Jak gotować kaszę pęczak?
Wybierając kaszę pęczak warto wybrać tę sypką, która nie jest umieszczona w plastikowych woreczkach, gdyż wysoka temperatura wody powoduje wydzielanie się toksycznego związku o nazwie bisfenol A. Gotowanie pęczaku powoduje, że do wody wydostaje się spora ilość wartościowych związków. Warto więc dobrać ilość wody tak, aby w procesie gotowania cała wsiąkła w kaszę. Z reguły przyjmuje się, że na jedną szklankę pęczaku powinno przypadać 3 szklanki wody. Gotować należy ją pod przykryciem i na wolnym ogniu przez około 20 minut. Po tym czasie należy odstawić kaszę na 10-15 minut w celu uparowania. Aby nieco skrócić czas gotowania kaszy pęczak można ją wcześniej wymoczyć w zimnej wodzie przez okres kilku godzin.
Kasza pęczak, ze względu na swój smak i konsystencję po ugotowaniu (zawsze zostawia lekki opór na zębach, trudno ją rozgotować), znakomicie nadaje się jako dodatek do gulaszu (Gulasz wołowy z kaszą pęczak), jako nadzienie do gołąbków (Gołąbki z pęczaku i grzybów), podstawa kaszotto (Pęczotto z brukselką), czy składnik zapiekanki (Pęczak zapiekany z suszonymi pomidorami i wędzonym twarogiem).
To również może cię zainteresować:
