Krwawienie z nosa czasem budzi nieadekwatne emocje. Z jednej strony mamy skłonność do lekceważenia tej dolegliwości, z drugiej - wydaje nam się nieraz, że krwi jest bardzo dużo, chociaż w rzeczywistości nic poważnego się nie dzieje. Jeśli krwawisz często lub rzeczywiście obficie, na pewno sprawę warto wyjaśnić z lekarzem.
Krew z nosa - jej wygląd ma znaczenie
Krew z nosa nie wygląda zawsze tak samo. Jeśli w wydzielinie z nosa są ciemne pasma lub skrzepy krwi, to najczęściej objaw towarzyszący przewlekłemu nieżytowi nosa, przesuszeniu lub uszkodzeniu śluzówek nosa, a także naruszenia naczynka krwionośnego poprzez niedelikatne oczyszczanie nosa.
Po urazie, uderzeniu, z nosa leje się obficie jasnoczerwona krew. Zarazem: to, jak silnie reaguje nasz nos, zależy od wielu czynników.
Krwawieniom sprzyjają:
- Kruchość lub zbyt płytkie ułożenie naczyń krwionośnych.
- Nadciśnienie tętnicze.
- Rozrzedzenie krwi i problemy z jej krzepliwością.
- Nieprawidłowości budowy śluzówki nosa.
- Wady anatomiczne nosa.
- Ciąża, szczególnie w drugiej połowie.
Gdy krew leci z nosa - oceń właściwie sytuację
To, że nos zaczyna krwóawić bardzo często ma związek z jego specyficzną budową. Błony oraz sploty jamiste, które znajdują się w obrębie przegrody nosowej są bardzo delikatne. Nawet najmniejsze ich uszkodzenie może doprowadzić do krwotoków z nosa. Dodatkowo wystaje z twarzy, a to także zwiększa prawdopodobieństwo jego uszkodzenia.
Mimo że nos jest mały, to jest mocno unaczyniony, dlatego też kiedy zaczyna lecieć z niego krew można mieć wrażenie, że krwotok jest bardzo duży. Dzieje się tak, ponieważ naczynia krwionośne znajdujące się w błonie śluzowej nosa, biegną aż do tętnicy szyjnej zewnętrznej i tętnicy szyjnej wewnętrznej. Tak mocne unaczynienie nosa jest konieczne ze względu na funkcje które pełni, tj. oczyszczanie, nawilżanie i ocieplanie przepływającego powietrza przez jamy nosa. Dodatkowo naczynia krwionośne w nosie mają wpływ na to ile powietrza "wpada" do jamy nosowej.
Krwawienie z nosa - dlaczego nos krwawi?
Przyczyn krwawienia z nosa może być bardzo dużo. Mimo że w ogromnej większości przypadków pojawia się z banalnych powodów i nie zagraża życiu czy zdrowiu, to warto wiedzieć co może jej wywołać. Zazwyczaj krwotoki z nosa dzieli się na trzy grupy:
- miejscowe,
- ogólne,
- rzekome.
Do pierwszej grupy, czyli miejscowych należą:
- mikrourazy naczyń krwionośnych,
- uszkodzenie większych naczyń wewnątrz nosa lub np. w zatoce,
- perforację przegrody nosa,
- urazy nosa, zatok przynosowych, twarzy i kości twarzy, np. pęknięcie nosa czy złamanie,
- ciało obce w nosie,
- zapalenia błony śluzowej nosa, np. przewlekły zanikowy lub alergiczny nieżyt nosa,
- uszkodzenie zawodowe błony śluzowej nosa,
- nieżyt suchy nosa przedniego,
- choroby ziarniniakowe, np. ziarniniak Wegenera,
- polipy nosa,
- guzy nosa, nosogardła lub zatok przynosowych.
Do przyczyn ogólnoustrojowych zaliczamy:
- choroby ogólne, np. hemofilia, białaczka, skaza krwotoczna,
- choroby zakaźne, np. grypa, odra, różyczka, ospa wietrzna, mononukleoza zakaźna, gorączka plamista, dur brzuszny,
- choroby naczyniowe i krążeniowe, np. przełom naczyniowy, miażdżyca naczyń,
- zaburzenia hormonalne,
- zaburzenia krwawienia i krzepnięcia,
- niewydolność wątroby,
- mocznicę,
- miesiączkę zastępczą,
- guz chromochłonny nadnerczy,
- ciążę.
Krwawienie rzekome, tzw. pseudoepistaxis, pojawia się wtedy, gdy źródło krwawienia nie pochodzi z nosa, lecz z narządów wewnętrznych, a krew jedynie spływa do nosa lub jest przez niego usuwana. Do takiego typu krwawienia dochodzi w kilku przypadkach. Są to:
- krwioplucie płucne,
- krwawiące żylaki przełyku,
- krwawe wymioty,
- nowotwór krwawiący gardła, krtani, tchawicy lub płuc.
Niekiedy pojawia się krwawienie idiopatyczne z nosa, a więc krwawienie o nieznanej etiologii. Często pojawia się u dzieci i występuje najczęściej jednostronnie.
Krwotok z nosa - jak go tamować?
Mimo że krew z nosa to dolegliwość raczej banalna i łatwo można nad nią zapanować, to ogromna większość ludzi nie ma pojęcia jak pomagać i jeśli już decyduje się udzielić pierwszej pomocy - robi to nieprawidłowo. Czego zatem nie robić? Podstawowy błąd popełniany przy tamowaniu krwotoku z nosa to odchylanie głowy do tyłu. Wbrew pozorom to bardzo niebezpieczna praktyka. W ten sposób krew nie tylko zaczyna naciekać na ściany gardła, ale takie działanie bardzo zaostrza problem i sprawia, że krwawienie się nasila.
Aby pomóc osobie, która krwawi z nosa trzeba:
- w pierwszej kolejności oczyścić nos ze skrzepów,
- następnie poszkodowany powinien usiąść i pochylić tułów, do przodu delikatnie zaciskając płaty nosa. W ten sposób, tworzy się naturalny tampon, który powinien zatamować krwawienie,
- jeśli krwawienie ustało, poszkodowany nie powinien próbować wydmuchiwać nosa,
- można nos delikatnie oczyścić, ale najlepiej odczekać z tym kilka godzin.
Szacuje się, że krwawienie powinno ustąpić samoistnie po okołu dwudziestu minutach. Jeśli jednak po tym czasie krew dalej leci, konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego. Być może konieczne będzie założenie specjalnego cewnika.
Krwotok z nosa to przypadłość, która nie jest powodem do niepokoju, ale tylko wtedy gdy pojawia się sporadycznie. Nawracające krwotoki, które pojawiają się bez wyraźnej uchwytnej przyczyny, wymagają konsultacji z lekarzem. Czasem zdarza się, że krwawienie z nosa jest objawem poważniejszych problemów ze zdrowiem. Dlatego jeśli pojawiają się często - wizyty u lekarza nie można odkładać.
