Polipy w nosie - przyczyny, objawy i leczenie

Polipy w nosie to do¶æ powszechny problem, który powoduje wiele utrudnieñ w codziennym ¿yciu. Czym s± te zmiany, dlaczego siê pojawiaj±, a tak¿e jak nale¿y je leczyæ?

Polipy w nosie - co to jest? 

Polipy w nosie s± ³agodnymi przerostami, uwypukleniami b³ony ¶luzowej, które znajduj± siê na przewodach nosowych. Polipy mog± wystêpowaæ pojedynczo lub tworzyæ skupiska. Polipy w nosie najczê¶ciej wystêpuj± u osób po 20 roku ¿ycia, a po 60 roku ¿ycia w³a¶ciwie ju¿ nie pojawiaj± siê. Je¶li w nosie dziecka m³odszego ni¿ dwuletnie stwierdza siê obecno¶æ jakiej¶ naro¶li w nosie, diagnostykê prowadzi siê w kierunku wady rozwojowej - polipy bowiem nie wystêpuj± praktycznie u dzieci. Wed³ug statystyk, nawet 5 proc. ludno¶ci mo¿e cierpieæ z powodu polipów nosa. 

Polipy w nosie - typologia

Polipy w nosie mo¿na sklasyfikowaæ do 3 kategorii:

  1. typ gruczo³owy - w tym przypadku obrzêkowi tkanki ³±cznej nosa towarzysz± du¿e gruczo³y i torbiele
  2. typ obrzêkowy - w tym przypadku wystêpuje wy³±cznie obrzêkniêta tkanka ³±czna, a b³ona ¶luzowa pozostaje niezmieniona
  3. typ mieszany.

Odrêbn± kategoriê stanowi tak zwany polip choanalny, powsta³y wskutek przewlek³ego procesu zapalnego zatoki szczêkowej. Wyrasta on z zatoki szczêkowej, jednak poprzez naturalne jej po³±czenie z jam± nosow±, wpukla siê on do jamy nosowej. W miarê rozrostu mo¿e osi±gn±æ rozmiar powoduj±cy siêganie a¿ do gard³a, wydostaj±c siê do niego tylnymi nozdrzami. 

Polipy w nosie - objawy 

Istnieje kilka objawów, które mog± ¶wiadczyæ o obecno¶ci polipa w nosie. Je¶li zawa¿asz jeden lub kilka z nich, utrzymuj±ce siê przez d³u¿szy czas, bez okresów ustêpowania, udaj siê po skierowanie do laryngologa. Do objawów polipów w nosie nale¿±: 

  • utrzymuj±ca siê niedro¿no¶æ nosa, czasem mimo braku wydzieliny
  • oddychanie przez usta - przez wspomnian± niedro¿no¶æ nosa
  • zaburzone odczuwanie zapachów i smaków
  • mówienie "przez nos"
  • wodnista lub ropna wydzielina z nosa oraz kichanie
  • bezdechy nocne
  • chrapanie podczas snu
  • uczucie sp³ywania wydzieliny po tylnej ¶cianie gard³a.

Polipy w nosie - przyczyny 

Przyczyny pojawiania siê polipów w nosie nie zosta³y do koñca poznane, jednak mo¿na wyodrêbniæ kilka najwa¿niejszych czynników ryzyka, sprzyjaj±cych pojawianiu siê ich. S± to: 

  • przewlek³e stany zapalne b³ony ¶luzowej nosa i zatok
  • astma oskrzelowa
  • mukowiscydoza
  • os³abiony uk³ad odporno¶ciowy
  • przewlek³y katar u alergików
  • substancje dra¿ni±ce - papierosy, chemikalia
  • nietolerancja niesteroidowych leków przeciwzapalnych
  • rzadko pojawiaj±cym siê, jednak wystêpuj±cym czynnikiem ryzyka pojawienia siê polipów nosa, jest równie¿ genetycznie uwarunkowana nieruchomo¶æ rzêsek.

Czy polipy s± gro¼ne? 

Polipy stanowi± ³agodne i ogólnie niegro¼ne zmiany w obrêbie b³ony ¶luzowej nosa. Choæ nie stanowi± zagro¿enia zdrowia ani ¿ycia cz³owieka, to s± jednak uci±¿liwe na co dzieñ, poniewa¿ zmuszaj± do oddychania przez usta, mog± powodowaæ bezdech i chrapanie w nocy. Czasem, je¶li jest ich du¿o i osi±gaj± spore rozmiary, mog± nawet powodowaæ deformacjê nosa. Polipy same w sobie nie s± gro¼ne, jednak nieleczone mog± przyczyniaæ siê do powstawania powik³añ: stanów zapalnych, które mog± siêgaæ do zatok, ¿y³ zatokowych, oka, a nawet opon mózgowych. 

Polipy w nosie - leczenie 

Pacjent z podejrzeniem polipów w nosie jest kierowany przez lekarza rodzinnego ze skierowaniem do laryngologa. Ten rozpoczyna diagnostykê przez badanie za pomoc± specjalnego wziernika nosowego i wzrokowo ocenia ewentualne, widoczne zmiany w b³onie ¶luzowej nosa. Je¶li zmiany nie s± widoczne go³ym okiem, b±d¼ te¿ ich umiejscowienie lub kszta³t nie pozwalaj± na jednoznaczn± pewno¶æ przy okre¶leniu rodzaju tych zmian, stosuje siê równie¿ fiberoskopiê. Jest to badanie polegaj±ce na wprowadzeniu do nosa (po uprzednim znieczuleniu jego b³ony ¶luzowej) endoskopu - odpowiednio ma³ego i giêtkiego, zakoñczonego ma³± kamerk±, pozwalaj±c± na dok³adne obejrzenie w powiêkszeniu obrazu. Dodatkowo mo¿na wykonaæ badanie tomografii komputerowej. Po zdiagnozowaniu obecno¶ci, a tak¿e rodzaju, wielko¶ci i umiejscowienia polipów, wdra¿a siê leczenie. Mo¿e ono polegaæ na podawaniu ¶rodków farmakologicznych lub interwencji chirurgicznej. Lekami, jakie najczê¶ciej stosuje siê w leczeniu polipów nosa, s±: 

  • glikokortykosteroidy - aplikuje siê je miejscowo na zmienion± ¶luzówkê nosa. Mo¿na je tak¿e stosowaæ ogólnie, w postaci tabletek
  • leki antyalergiczne - je¶li polipy s± objawem wspó³towarzysz±cym alergii
  • antybiotyki - je¶li polipom towarzyszy zapalenie zatok lub infekcja bakteryjna

W przypadku braku rezultatów leczenia farmakologicznego, czêstych nawrotów polipów lub znacznej, utrudniaj±cej codzienne ¿ycie niedro¿no¶ci nosa, konieczne mo¿e okazaæ siê leczenie operacyjne. Wykorzystuje siê wówczas polipektomiê, czyli chirurgiczne usuniêcie polipów nosa i zatok. Alternatywnie mo¿na wykonaæ zabieg endoskopowy - w tym przypadku przy okazji mo¿na równie¿ przeprowadziæ zabieg usprawniaj±cy dro¿no¶æ nosa oraz wentylacjê zatok przynosowych. 

Polipy w nosie - leczenie naturalne 

Polipy w nosie maj± tendencje do nawrotów. Dlatego po leczeniu farmakologicznym, a nawet operacyjnym, zdarza siê, ¿e odrastaj±. Po zakoñczeniu leczenia warto wiêc trzymaæ siê kilku zaleceñ, które pomog± powstrzymaæ ich ponowne pojawienie siê. Co nale¿y do naturalnych metod leczenia polipów? 

  • inhalacje udra¿niaj±ce nos - na przyk³ad z rumianku i nagietka
  • p³ukanie nosa roztworem fizjologicznym soli
  • stosowanie kataplazmy z rozgrzanej soli morskiej
  • kiedy pojawi siê katar, warto nacieraæ ¶luzówkê nosa rozgrzan± oliw± z oliwek lub olejem lnianym
  • pomocne s± równie¿ olejki z dziurawca, propolisu i rokitnika. 

Równie wa¿na jest profilaktyka - a wiêc niedopuszczanie do przeziêbieñ, zapalenia zatok, obni¿enia odporno¶ci, a tak¿e leczenie istniej±cych alergii. Warto równie¿ pamiêtaæ o tym, aby wzmacniaæ nerki.

To tak¿e mo¿e ciê zainteresowaæ: