Polipy w nosie - przyczyny, objawy i leczenie

Polipy w nosie to dość powszechny problem, który powoduje wiele utrudnień w codziennym życiu. Czym są te zmiany, dlaczego się pojawiają, a także jak należy je leczyć?

Polipy w nosie - co to jest? 

Polipy w nosie są łagodnymi przerostami, uwypukleniami błony śluzowej, które znajdują się na przewodach nosowych. Polipy mogą występować pojedynczo lub tworzyć skupiska. Polipy w nosie najczęściej występują u osób po 20 roku życia, a po 60 roku życia właściwie już nie pojawiają się. Jeśli w nosie dziecka młodszego niż dwuletnie stwierdza się obecność jakiejś narośli w nosie, diagnostykę prowadzi się w kierunku wady rozwojowej - polipy bowiem nie występują praktycznie u dzieci. Według statystyk, nawet 5 proc. ludności może cierpieć z powodu polipów nosa. 

Polipy w nosie - typologia

Polipy w nosie można sklasyfikować do 3 kategorii:

  1. typ gruczołowy - w tym przypadku obrzękowi tkanki łącznej nosa towarzyszą duże gruczoły i torbiele
  2. typ obrzękowy - w tym przypadku występuje wyłącznie obrzęknięta tkanka łączna, a błona śluzowa pozostaje niezmieniona
  3. typ mieszany.

Odrębną kategorię stanowi tak zwany polip choanalny, powstały wskutek przewlekłego procesu zapalnego zatoki szczękowej. Wyrasta on z zatoki szczękowej, jednak poprzez naturalne jej połączenie z jamą nosową, wpukla się on do jamy nosowej. W miarę rozrostu może osiągnąć rozmiar powodujący sięganie aż do gardła, wydostając się do niego tylnymi nozdrzami. 

Polipy w nosie - objawy 

Istnieje kilka objawów, które mogą świadczyć o obecności polipa w nosie. Jeśli zaważasz jeden lub kilka z nich, utrzymujące się przez dłuższy czas, bez okresów ustępowania, udaj się po skierowanie do laryngologa. Do objawów polipów w nosie należą: 

  • utrzymująca się niedrożność nosa, czasem mimo braku wydzieliny
  • oddychanie przez usta - przez wspomnianą niedrożność nosa
  • zaburzone odczuwanie zapachów i smaków
  • mówienie "przez nos"
  • wodnista lub ropna wydzielina z nosa oraz kichanie
  • bezdechy nocne
  • chrapanie podczas snu
  • uczucie spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła.

Polipy w nosie - przyczyny 

Przyczyny pojawiania się polipów w nosie nie zostały do końca poznane, jednak można wyodrębnić kilka najważniejszych czynników ryzyka, sprzyjających pojawianiu się ich. Są to: 

  • przewlekłe stany zapalne błony śluzowej nosa i zatok
  • astma oskrzelowa
  • mukowiscydoza
  • osłabiony układ odpornościowy
  • przewlekły katar u alergików
  • substancje drażniące - papierosy, chemikalia
  • nietolerancja niesteroidowych leków przeciwzapalnych
  • rzadko pojawiającym się, jednak występującym czynnikiem ryzyka pojawienia się polipów nosa, jest również genetycznie uwarunkowana nieruchomość rzęsek.

Czy polipy są groźne? 

Polipy stanowią łagodne i ogólnie niegroźne zmiany w obrębie błony śluzowej nosa. Choć nie stanowią zagrożenia zdrowia ani życia człowieka, to są jednak uciążliwe na co dzień, ponieważ zmuszają do oddychania przez usta, mogą powodować bezdech i chrapanie w nocy. Czasem, jeśli jest ich dużo i osiągają spore rozmiary, mogą nawet powodować deformację nosa. Polipy same w sobie nie są groźne, jednak nieleczone mogą przyczyniać się do powstawania powikłań: stanów zapalnych, które mogą sięgać do zatok, żył zatokowych, oka, a nawet opon mózgowych. 

Polipy w nosie - leczenie 

Pacjent z podejrzeniem polipów w nosie jest kierowany przez lekarza rodzinnego ze skierowaniem do laryngologa. Ten rozpoczyna diagnostykę przez badanie za pomocą specjalnego wziernika nosowego i wzrokowo ocenia ewentualne, widoczne zmiany w błonie śluzowej nosa. Jeśli zmiany nie są widoczne gołym okiem, bądź też ich umiejscowienie lub kształt nie pozwalają na jednoznaczną pewność przy określeniu rodzaju tych zmian, stosuje się również fiberoskopię. Jest to badanie polegające na wprowadzeniu do nosa (po uprzednim znieczuleniu jego błony śluzowej) endoskopu - odpowiednio małego i giętkiego, zakończonego małą kamerką, pozwalającą na dokładne obejrzenie w powiększeniu obrazu. Dodatkowo można wykonać badanie tomografii komputerowej. Po zdiagnozowaniu obecności, a także rodzaju, wielkości i umiejscowienia polipów, wdraża się leczenie. Może ono polegać na podawaniu środków farmakologicznych lub interwencji chirurgicznej. Lekami, jakie najczęściej stosuje się w leczeniu polipów nosa, są: 

  • glikokortykosteroidy - aplikuje się je miejscowo na zmienioną śluzówkę nosa. Można je także stosować ogólnie, w postaci tabletek
  • leki antyalergiczne - jeśli polipy są objawem współtowarzyszącym alergii
  • antybiotyki - jeśli polipom towarzyszy zapalenie zatok lub infekcja bakteryjna

W przypadku braku rezultatów leczenia farmakologicznego, częstych nawrotów polipów lub znacznej, utrudniającej codzienne życie niedrożności nosa, konieczne może okazać się leczenie operacyjne. Wykorzystuje się wówczas polipektomię, czyli chirurgiczne usunięcie polipów nosa i zatok. Alternatywnie można wykonać zabieg endoskopowy - w tym przypadku przy okazji można również przeprowadzić zabieg usprawniający drożność nosa oraz wentylację zatok przynosowych. 

Polipy w nosie - leczenie naturalne 

Polipy w nosie mają tendencje do nawrotów. Dlatego po leczeniu farmakologicznym, a nawet operacyjnym, zdarza się, że odrastają. Po zakończeniu leczenia warto więc trzymać się kilku zaleceń, które pomogą powstrzymać ich ponowne pojawienie się. Co należy do naturalnych metod leczenia polipów? 

  • inhalacje udrażniające nos - na przykład z rumianku i nagietka
  • płukanie nosa roztworem fizjologicznym soli
  • stosowanie kataplazmy z rozgrzanej soli morskiej
  • kiedy pojawi się katar, warto nacierać śluzówkę nosa rozgrzaną oliwą z oliwek lub olejem lnianym
  • pomocne są również olejki z dziurawca, propolisu i rokitnika. 

Równie ważna jest profilaktyka - a więc niedopuszczanie do przeziębień, zapalenia zatok, obniżenia odporności, a także leczenie istniejących alergii. Warto również pamiętać o tym, aby wzmacniać nerki.

To także może cię zainteresować:

Więcej o: