Nie ma zapewne osoby, która nie słyszała, bądź nie spotkała się z problemem chrapania w swoim najbliższym otoczeniu.
Powszechność tego schorzenia dobitnie pokazują wyniki badania CBOS, według którego na chrapanie cierpi aż 13 mln Polaków, a w przypadku osób po 40-tym roku życia może dotyczyć aż 80 proc. panów.
Większość z nas bagatelizuje ten problem i sprowadza do roli jedynie przypadłości drażniącej dla bliskich osoby chrapiącej. Tymczasem: nieleczone chrapanie może wywołać obturacyjny bezdech senny, czyli chwilową utratę możliwości oddychania, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
Niewiele osób spośród nas może powiedzieć, że nie chrapie. Chrapią prawie wszyscy, choć nie zawsze tak samo i nie zawsze z tego samego powodu.
Specyficzne dla chrapania dźwięki w najczęstszych przypadkach są efektem wibracji wiotkiego podniebienia miękkiego, do której dochodzi podczas wdechu.
Niestety, nieprzyjemne i drażniące dla otoczenia dźwięki, to nie jedyne efekty chrapania. Bardzo często towarzyszymy mu bowiem zespół bezdechu sennego (Steep apnea syndrom, SAS), który odpowiada za niedotlenienie tkanek (spadek saturacji), niewyspanie oraz przewlekłe zmęczenie i senność w ciągu dnia.
Obturacyjny bezdech senny zachodzi, gdy oprócz wibracji podniebienia miękkiego dochodzi do jego zapadnięcia, a w efekcie zablokowania górnych dróg oddechowych.
Poniższy schemat obrazuje mechanizm powstawania chrapania w efekcie wibracji podniebienia miękkiego.
Przedstawione na schemacie zjawiska są przyczyną zaburzeń równowagi sił występujących w drogach oddechowych. Powstałe siły aerodynamiczne wprawiają podniebienie miękkie w drgania. Drgania tkanek są przyczyną męczących dźwięków podczas wdechu. Gdy wartość ujemnego ciśnienia w czasie wdechu przekroczy punkt krytyczny, przy zapadniętym podniebieniu miękkim i wiotkich mięśniach dochodzi do całkowitego zamknięcia drogi przepływu powietrza, czyli obturacyjnego bezdechu sennego.
Jedynie badanie diagnostyczne pozwala stwierdzić czy mamy do czynienia z obturacyjnym bezdechem sennym (najbardziej niebezpieczną formą zaburzeń oddychania podczas snu), czy też z innym schorzeniem. Nie w każdym przypadku szeroki panel badań jest konieczny, ale jego wykonanie pomoże dokładnie zlokalizować problem.
Bardzo prawdopodobne, że specjalista laryngolog zaleci ci:
Na podstawie wyników powyższych badań lekarz określa czy mamy do czynienia z problemem chrapania czy z bezdechem sennym.
Wciąż niewielu z nas zdaje sobie sprawę, że dzięki szerokiej gamie prostych i bezpiecznych zabiegów można w znacznym stopniu zlikwidować problem chrapania, a tym samym zwiększyć komfort życia pacjenta i jego najbliższych.
Do tego rodzaju zabiegów zalicza się:
Leczenie zaburzeń drożności nosa (operacje przegrody nosa, zatok przynosowych, konchoplastyka, czyli zmniejszenia małżowin nosowych dolnych)
Operacje usztywniające podniebienie miękkie (wszczepienie implantów Pillar , podśluzówkowa koagulacja podniebienia, plastyka podniebienia, skrócenie długiego języczka)
Operacje zmniejszające upośledzenie drożności gardła (uwulopalatoplastyka, czyli plastyka podniebienia miękkiego i języczka, usunięcie migdałków podniebiennych i/lub migdałka gardłowego)
Autorka: lek. med. Anna Wakarow jest specjalistą audiologiem i foniatrą, otolaryngologiem. otolaryngolodzy24.pl