Guzek na szyi - tarczyca, nowotwory, torbiele i inne przyczyny

Guzki na szyi nie zawsze s± bolesne. Czasem tylko lekko zarysowuj± siê pod skór±, a wyczuwamy je palcami. Bywaj± lekko ruchome lub sta³e, o zwartej konsystencji. Pojawienie siê zgrubienia na szyi jest objawem niepokoj±cym, wymagaj±cym zbadania. Guzki na szyi mog± mieæ charakter wrodzony, zapalny, pourazowy oraz nowotworowy.

Guzek na szyi - jak siê objawia, etiologia guzów

O guzie na szyi mówimy, gdy pod skór± pojawia siê wyczuwalne d³oñmi zgrubienie lub widoczne wybrzuszenie. W zale¿no¶ci od umiejscowienia, wielko¶ci czy struktury guzek mo¿e byæ oznak± ró¿nych chorób. Ogólnie rzecz bior±c spotyka siê guzy wrodzone, zapalne, uk³adu ch³onnego, naczyniowe, pochodzenia nerwowego oraz pourazowe.

Guzy zapalne pojawiaj± siê w wyniku powiêkszenia wêz³ów ch³onnych. U dzieci powiêkszenie siê wêz³ów ch³onnych mo¿e mieæ ¼ród³o w tocz±cym siê procesie zapalnym w organizmie (przewlek³e zapalenia migda³ków podniebiennych, migda³ka gard³owego, zapalenia gard³a). U doros³ych za powiêkszenie siê wêz³ów ch³onnych mo¿e te¿ odpowiadaæ próchnica oraz przewlek³e zapalenie migda³ków podniebiennych. Ponadto: zapalenia górnych dróg oddechowych, mononukleoza zaka¼na i inne choroby zaka¼ne.

Zdecydowana wiêkszo¶æ guzów spotykanych u dzieci jest jednak wrodzona. Podobnie jest z doros³ymi do mniej wiêcej 40-tego roku ¿ycia, potem wzrasta ryzyko, ¿e guzek na szyi jest skutkiem zmian nowotworowych. Najbardziej "podejrzane" s± guzy lite, spoiste, bez widocznych zmian zapalnych.

Guzek na szyi - diagnostyka

W razie pojawienia siê guzka wa¿ne jest okre¶lenie okoliczno¶ci pojawienia siê guza oraz umiejscowienie na szyi. Dla u³atwienia diagnozy dzieli siê szyjê na trójk±ty odpowiadaj±ce ró¿nych strukturom anatomicznym. Mamy zatem obszar podbródkowy, pod¿uchwowy, têtnicy szyjnej, miê¶niowy, nadobojczykowy i potyliczny.

Na pocz±tek lekarz ustala, czy guzek jest wrodzony czy nabyty. Wskazówk± jest czas pojawienia siê guzka, okoliczno¶ci w jakich siê pojawi³, a tak¿e to, czy jest stabilny, czy nadal ro¶nie. Pomocna przy stawianiu diagnozy jest odpowied¼ na pytanie, czy pojawieniu siê guzka towarzyszy³y infekcje. A tak¿e czy nie dosz³o do jakiego¶ urazu lub czy chory kontaktowa³ siê niedawno ze zwierzêtami.

Ponadto istotne s± takie dodatkowe objawy jak ból, zaczerwienienie okolicy guza, gor±czka oraz towarzysz±ce dolegliwo¶ci, w tym utrata masy cia³a, powiêkszenie wêz³ów ch³onnych w innych miejscach cia³a, nocne poty, duszno¶ci, trudno¶ci w po³ykaniu.

Strukturê guza oraz zmiany zapalne mo¿na oceniæ wykonuj±c badanie USC. Niektóre guzy, szczególnie te umiejscowione w okolicy nadobojczykowej, wymagaj± zrobienia prze¶wietlenia klatki piersiowej. Ponadto pomocne s±: morfologia krwi, oznaczenie CRP, badanie serologiczne wykluczaj±ce cytomegaliê czy mononukleozê, toksoplazmozê, brucelozê lub chorobê kociego pazura.

Przy zmianach nowotworowych lub bardzo rozleg³ych guzach potrzebne s± badania obrazowe, robione przy u¿yciu rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej. Ponadto wykonuje siê biopsjê cienkoig³ow±, aby oceniæ rodzaj zmiany (nowotworowa, bakteriologiczna). Guzki na wêz³ach ch³onnych wymagaj± pobrania ca³ego lub czê¶ci wêz³a do badania histopatologicznego.

Zobacz wideo arczyca nami rz±dzi! Na pewno wiesz, jak pracuje ten narz±d?

Guzek na szyi - mo¿liwe przyczyny

Przyczyn dolegliwo¶ci mo¿e byæ wiele. Mo¿na ogólnie powiedzieæ, ¿e s± wrodzone oraz nabyte, przy czym mog± mieæ charakter zapalny lub nowotworowy. W¶ród pozosta³ych przyczyn znajduj± siê m.in. choroba tarczycy (wole) oraz krêcz szyi.

Wrodzone:

  • torbiel boczna szyi
  • torbiel ¶rodkowa szyi (torbiele przewodu tarczowo-jêzykowego)
  • torbiele skórzaste
  • malformacje naczyniowe
  • malformacje limfatyczne

Malformacje to rodzaj wady wrodzonej, wywo³anej przez pierwotne zaburzenie w trakcie rozwoju w okresie zarodkowym.

Zapalne:

  • zmiany zapalne wêz³ów ch³onnych towarzysz±ce infekcjom wirusowym i bakteryjnym (np. odra, ró¿yczka, adenowirusy, herpeswirusy, wirus HIV)
  • zapalenie wêz³ów ch³onnych spowodowane przez pr±tki atypowe
  • zmieniona zapalnie ¶linianka pod¿uchwowa
  • ropowice szyi i dna jamy ustnej
  • gru¼lica wêz³ów ch³onnych,
  • choroba kociego pazura,
  • promienica (infekcja bakteryjna wywo³ana przez bakterie beztlenowe - promieniowce)
  • AIDS

Nowotworowe:

Inne przyczyny:

  • wole (guzki) tarczycy
  • torbiel ¶linianki podjêzykowej (tzw. ¿abka nurkuj±ca)
  • torbiel zewnêtrzna kieszonki krtaniowej
  • fibromatoza szyi (krêcz szyi)

Guzek na szyi - leczenie

Metoda leczenia guza zale¿y od jego pochodzenia i struktury. Leczenie zachowawcze stosuje siê przy niektórych zmianach zapalnych, urazowych oraz zaka¼nych. Operacyjnie leczy siê guzy wrodzone, a tak¿e naczyniowe, gruczo³owe, nerwopochodne i nowotworowe. Przy guzach z³o¶liwych zazwyczaj wdra¿a siê tak¿e chemioterapiê czy radioterapiê.