Hipomagnezemia - kliniczny niedobór magnezu

Hipomagnezemia to niedobór magnezu w organizmie. Stan ten wystêpuje wtedy, gdy stê¿enie magnezu wynosi poni¿ej 0,7 mol/l surowicy krwi. £agodna hipomagnezemia przebiega zwykle bezobjawowo, za¶ przewlek³y i du¿y niedobór magnezu mo¿e spowodowaæ drgawki, skurcze miê¶ni, ale te¿ zaburzenia ¶wiadomo¶ci i stany lêkowe.

W Polsce problem niedoboru magnezu dotyczy 10 proc.populacji, jednak tylko w przypadku 1 proc. daje jakiekolwiek objawy.

Co to jest hipomagnezemia?

Hipomagnezemia jest to stan organizmu, który charakteryzuje siê zbyt niskim stê¿eniem magnezu w surowicy krwi. Magnez to bardzo istotny dla ¿ycia cz³owieka pierwiastek, który reguluje pracê wielu narz±dów, a tak¿e enzymów, bior±cych udzia³ w spalaniu t³uszczów i wêglowodanów. Niedobór tego sk³adnika mineralnego negatywnie wp³ywa na pracê serca, a tak¿e procesy, które zachodz± w komórkach miê¶niowych i uk³adzie nerwowym organizmu. Prawid³owe stê¿enie magnezu we krwi powinno wahaæ siê w przedziale od 0,7 do 1 mol/l surowicy krwi. O hipomagnezemii mówi siê zatem, gdy poziom magnezu we krwi jest mniejszy ni¿ 0,7 mol/l. Odwrotno¶æ hipomagnezemii, czyli nadmiar magnezu w organizmie to hipermagnezemia i wystêpuje ona znacznie rzadziej ni¿ niedobór.

Objawy niedoboru magnezu

£agodna hipomagnezemia, czyli stê¿enie magnezu niewiele poni¿ej normy, zwykle nie pozostawia ¿adnych objawów i poziom pierwiastka we krwi szybko wraca do normy. W przypadku du¿ego niedoboru magnezu (stê¿enie poni¿ej 0,5 mol/l surowicy krwi) lub szybkiego spadku jego zawarto¶ci w organizmie, mog± pojawiæ siê nastêpuj±ce objawy:

Skrajna hipomagnezemia, czyli bardzo du¿y niedobór magnezu we krwi, mo¿e skutkowaæ napadami silnych drgawek, przypominaj±cych padaczkê, a tak¿e omdleniami. Inn± grup± objawów s± zaburzenia ¶wiadomo¶ci, takie jak stany lêkowe oraz depresja, zaburzenia snu, a tak¿e koncentracji.

Hipomagnezemia – przyczyny

Istnieje wiele przyczyn powstawania hipomagnezemii. Niedobór magnezu we krwi mog± wywo³ywaæ:

  • Zaburzenia pracy uk³adu pokarmowego – zaburzenia wch³aniania sk³adników pokarmowych w obrêbie uk³adu pokarmowego mog± byæ spowodowane wyst±pieniem takich chorób jak choroba Le¶niewskiego-Crohna,celiakia czy zapalenie jelit, ale mo¿e to byæ wynik przewlek³ej biegunki. Czasami zaburzenia stanowi± skutek operacyjnego skrócenia jelita.
  • Nieprawid³owa dieta lub niedo¿ywienie – magnez dostarczany jest do organizmu drog± pokarmow± i je¿eli w jad³ospisie brakuje produktów zawieraj±cych ten pierwiastek, mo¿e wyst±piæ lekka hipomagnezemia. Dzienne zapotrzebowanie na magnez wynosi 300 – 400 mg. 
  • Alkoholizm – nadmiar spo¿ywanego alkoholu powoduje wyp³ukiwanie z organizmu cennych pierwiastków i spowalnia ich wch³anianie
  • Zbyt du¿a zawarto¶æ wapnia we krwi – hiperkalcemia powoduje obni¿enie wch³anialno¶ci magnezu przez uk³ad pokarmowy
  • Zaburzenia hormonalne, takie jak niedoczynno¶æ nadnerczy
  • Zespó³ Gitelmana lub Barttera – patologie cewek nerkowych, zaburzenie ich pracy powoduje wydalanie magnezu wraz z moczem
  • Przyjmowanie leków, które skutkuj± utrat± magnezu podczas oddawania moczu – miêdzy innymi leki moczopêdne, leki hamuj±ce uwalnianie kwasu ¿o³±dkowego

Leczenie niedoboru magnezu

Leczenie niedoboru magnezu rozpoczyna siê od zdiagnozowania przyczyny powstania hipomagnezemii. W tym celu lekarze przeprowadzaj± szczegó³owy wywiad z pacjentem oraz zlecaj± badania krwi, uwzglêdniaj±ce poziom innych pierwiastków (m.in. wapñ,potas i fosfor). Je¿eli stan ten wywo³any jest nieprawid³ow± diet±, leczenie zwykle opiera siê na przyjmowaniu preparatów, zawieraj±cych magnez oraz w³±czeniu w jad³ospis produktów bogatych ten pierwiastek. W przypadku ostrej hipomagnezemii, siarczan magnezu podawany jest do¿ylnie.

Diagnostyka hipomagnezemii opiera siê równie¿ na analizie leków, które przyjmuje pacjent. Je¿eli mog± one wywo³aæ niedobór magnezu, lekarze zwykle zalecaj± zamienniki, które nie wp³ywaj± na wydalanie tego pierwiastka z organizmu.

Je¿eli hipomagnezemia spowodowana jest chorob±, diagnostyka opiera siê na wyleczeniu danego schorzenia, a przy tym suplementowaniu magnezu. W trakcie leczenia (szczególnie ostrej hipomagnezemii) lekarz regularnie zaleca badania kontrolne w celu monitorowania poziomu stê¿enia magnezu we krwi.

Jak czêsto wystêpuje hipomagnezemia?

Wed³ug badañ hipomagnezemia mo¿e dotyczyæ nawet 10 proc. Polaków. Co ciekawe, tylko u 1 proc. przejawia ona jakie¶ sygna³y, poniewa¿ w pozosta³ych przypadkach niedobór magnezu jest ³agodny i jego poziom szybko wraca do normy. Wp³yw na ten wynik mo¿e mieæ fakt, ¿e magnez to jeden z najczê¶ciej spo¿ywanych suplementów diety w Polsce.

Czekolada jest jako ¼ród³o magnezu? Znamy piêæ lepszych, zdrowszych ¼róde³ magnezu   

Zobacz wideo