Odwodnienie to stan, w którym na skutek utraty znacznej ilości wody dochodzi do zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej organizmu. Nasze ciała składają się przede wszystkim z wody i nawet jej jednoprocentowy ubytek daje o sobie znać. Nieleczone odwodnienie doprowadza do poważnego zaburzenia funkcji organizmu, a w końcu - do śmierci.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Wyróżniamy trzy rodzaje odwodnienia (w zależności od równowagi między niedoborem wody i soli mineralnych): odwodnienie hipertoniczne (przewaga niedoboru wody i nadwyżka elektrolitów), izotoniczne (równomierna utrata wody i elektrolitów), hipotoniczne (przewaga utraty elektrolitów).
Odwodnienie występuje wtedy, gdy organizmowi nie dostarcza się wystarczającej ilości wody. Najczęstsze przyczyny odwodnienia to biegunka i wymioty. Odwodnieniu sprzyjają choroby z wysoką gorączką czy intensywne uprawianie sportu - w takich sytuacjach trzeba szczególnie dbać o przyjmowanie wody w odpowiednich ilościach. Ryzyko odwodnienia podwyższa upalna pogoda (może dojść do hipertermii, czyli przegrzania), przebywanie w ekstremalnych warunkach oraz długa i intensywna praca fizyczna. Odwodnienie może dopaść osoby, które w krótkim czasie straciły sporo kilogramów, a także ludzi na diecie bogatej w błonnik i wysokobiałkowej. Czujność należy zachować również podczas zażywania leków moczopędnych (diuretyków), przeczyszczających, przeciwcholinergicznych i psychotropowych. Stan odwodnienia może wystąpić także po spożyciu zbyt dużej ilości alkoholu, kofeiny czy soli kuchennej.
> Sprawdź: Woda pitna to nie tylko tlen i wodór. Co w niej pływa?
Objawy odwodnienia to:
W ostatnich stadiach odwodnienia dochodzi do zaburzeń świadomości, niemożności mówienia, drgawek, delirium, utraty przytomności i, na koniec, śmierci.
Leczenie odwodnienia polega przede wszystkim na podawaniu choremu wody do picia oraz zatrzymania "uciekania" wody z organizmu (na przykład zahamowania biegunki). Osobie odwodnionej można podawać roztwory nawadniające, w których skład wchodzą woda, glukoza chlorek sodu i potasu oraz cytrynian sodu. Pacjent powinien jeść pokarmy płynne oraz małe słone przekąski (paluszki, krakersy, precelki), aby uzupełnić niedobory sodu we krwi.