Diuretyki: co to takiego?
Diuretyki, czyli leki moczopędne, jak sama nazwa wskazuje, mają na celu zwiększenie diurezy, czyli wydalania moczu. Działają bezpośrednio na nerki. Ich inna nazwa to natriuretyki. Ich działanie polega przede wszystkim na stymulowaniu wydalania sodu, a co za tym idzie - przyspieszania wydalania wody. Znajdują zastosowanie głównie w leczeniu nadciśnienia tętniczego.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Diuretyki: kiedy? Zastosowanie diuretyków
Jakie są wskazania do zażywania leków moczopędnych? To przede wszystkim nadciśnienie, ale nie tylko. Diuretyki znajdują zastosowanie przy leczeniu następujących schorzeń:
- nadciśnienie tętnicze,
- niewydolność serca (pomagają zwalczyć obrzęki),
- przebyty zawał serca,
- niewydolność nerek,
- marskość wątroby,
- obrzęki,
- zatrucia,
- bakteryjne zapalenie dróg moczowych.
Diuretyki podaje się zwykle wraz z innymi lekami. Są wykorzystywane także przez kulturystów oraz osoby na diecie odchudzającej. Trzeba pamiętać o tym, że niewłaściwie stosowane mogą doprowadzić do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, a więc odwodnienia, które może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Diuretyki: rodzaje diuretyków
Leki moczopędne dzielimy na:
- inhibitory anhydrazy węglanowej - wykorzystywane przede wszystkim w leczeniu jaskry,
- osmotyczne - stosowane w leczeniu zaparć i zatruć, do redukcji ciśnienia wewnątrzczaszkowego i wewnątrzgałkowego, do przygotowania do zabiegów diagnostycznych jelita grubego,
- oszczędzające potas - używane głównie w leczeniu nadciśnienia tętniczego,
- pętlowe - stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, niewydolności serca, marskości wątroby, ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, obrzęków, wodobrzusza; w stanach nagłych, w których konieczne jest szybkie obniżenie objętości płynów,
- tiazydy - stosowane w leczeniu niewydolności serca, nadciśnieniu tętniczym, przewlekłych chorobach nerek, marskości wątroby, kamicy nerkowej i moczówce prostej*.
Diuretyki: skutki uboczne
Leki moczopędne mogą wywołać wiele skutków ubocznych, dlatego ich przyjmowanie powinno odbywać się pod okiem lekarza. Działania niepożądane leczenia diuretykami to przede wszystkim zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Możliwe skutki uboczne przyjmowania diuretyków to:
- hiponatremia - niedobór sodu,
- hipokaliemia - niedobór potasu,
- hiperkaliemia - nadmiar potasu,
- hiperkalcemia - nadmiar wapnia,
- hipomagnezemia - niedobór magnezu,
- hipotonia - niedociśnienie,
- hiperurykemia - zwiększone stężenie kwasu moczowego we krwi,
- zaburzenia gospodarki węglowodanowej - utrudniona kontrola stężenie glukozy we krwi,
- zaburzenia gospodarki lipidowej - zwiększenie stężenia cholesterolu LDL,
- ostra niewydolność nerek,
- uszkodzenia wątroby,
- zaburzenia hormonalne,
- zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej (kwasica metaboliczna, zasadowica metaboliczna),
- tymczasowe zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- zaburzenia hematologiczne,
- reakcje alergiczne,
- wzmożona krzepliwość krwi*.
Diuretyki: na co uważać? Przeciwwskazania
Przeciwwskazania do przyjmowania diuretyków to:
- zaburzenia gospodarki elektrolitowej,
- dna moczanowa (przeciwwskazanie do przyjmowania diuretyków tiazydowych),
- cukrzyca, stany przedcukrzycowe i zespół metaboliczny,
- ciąża.
Wszystko zależy jednak od indywidualnego stanu pacjenta. Lekarz może zalecić przyjmowanie odpowiednich leków moczopędnych pomimo występowania powyższych schorzeń.
Diuretyki: naturalne środki moczopędne
Substancje moczopędne znajdują się w niektórych roślinach. Są to między innymi liście brzozy, pokrzywy i mącznicy, owoce pietruszki, ziele skrzypu, rdestu ptasiego i nawłoci, kłącze perzu oraz korzenie lubczyku, wilżyny i podróżnika.
Ta choroba nie boli, ale bywa skutecznym zabójcą. Nadciśnienie - co możesz zrobić?
* Wymienione rodzaje leków i działania niepożądane na podstawie: Katarzyna Korzeniowska, Anna Jabłecka, Leki moczopędne, "Farmacja" 2008, nr 1.
