Hiponatremia - niedobór sodu we krwi. Przyczyny, objawy i leczenie hiponatremii

Hiponatremia występuje wtedy, gdy we krwi jest zbyt mało sodu. Hiponatremia objawia się z początku osłabieniem i nudnościami, w najgroźniejszych przypadkach powoduje obrzęk mózgu, śpiączkę i śmierć.

Hiponatremia: co to jest?

Hiponatremia to jedno z zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, które polega na niedoborze sodu (Na) we krwi. O hiponatremii mówimy wtedy, gdy stężenie sodu spada poniżej 135-145 mmol/l (niekiedy zamiast jednostki mmol/l używa się mEq/l). Ciężka hiponatremia może doprowadzić nawet do śmierci.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Sód jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bierze udział w utrzymywaniu odpowiedniej objętości płynu pozakomórkowego (warunkuje tak zwaną osmolalność osocza). Gdy jest go za mało, upośledza się kontrola ciśnienia krwi. Odgrywa ważną rolę również w pracy układu nerwowego - jest potrzebny do przewodzenia impulsów w neuronach. Niedomiar sodu objawia się, między innymi, zaburzeniami neurologicznymi. Nieco więcej o sodzie przeczytasz tutaj.

Hiponatremia: normy stężenia sodu we krwi

Hiponatremię dzielimy na łagodną, umiarkowaną i ciężką. Łagodna to wartości od 130 do 135 mmol/l, umiarkowana od 120 do 130 mmol/l, a ciężka od 110 do 120 mmol/l i mniej. Łagodna hiponatremia zwykle przebiega bezobjawowo; wartości poniżej 125 mmol/l skutkują już poważnymi zaburzeniami. Hiponatremię diagnozuje się przede wszystkim poprzez badanie krwi; aby określić typ i przyczyny hiponatermii, należy wykonać oznaczenie osmolalności osocza i moczu, a także zbadać stężenie sodu w moczu.

Przeczytaj: O czym świadczy kolor moczu? I czy dziwny kolor moczu musi oznaczać chorobę?

Hiponatremia: objawy

Przewlekły niedobór sodu daje mniej ostre objawy niż jego nagły spadek. Łagodna hiponatremia zwykle przebiega bezobjawowo. Późniejsze objawy hiponatremii to (od najlżejszej do najcięższej postaci niedoboru sodu):

  • osłabienie,
  • nudności,
  • wymioty,
  • zaburzenia orientacji,
  • bóle głowy,
  • drgawki,
  • zaburzenia oddychania,
  • obrzęk mózgu,
  • śpiączka,
  • zatrzymanie akcji serca.

Hiponatremia: przyczyny

Niedobór sodu może być skutkiem innej choroby, wynikać z odwodnienia czy przewodnienia. Przyczyny hiponatremii to:

  • odwodnienie na skutek biegunki, wymiotów, oparzeń,
  • zbyt duży wysiłek i, co za tym idzie, nadmierne pocenie się,
  • przewodnienie hipotoniczne (zatrucie wodne), spowodowane najczęściej przyjmowaniem zbyt dużych ilości wody po dużym wysiłku fizycznym lub chorobami, które upośledzają wydalanie wody z organizmu,
  • przedawkowanie leków diuretycznych (moczopędnych),
  • przyjmowanie niektórych leków przeciwdepresyjnych lub przeciwbólowych,
  • niedoczynność kory nadnerczy,
  • niewydolność nerek,
  • niedoczynność tarczycy,
  • zespół nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH),
  • niewydolność serca,
  • marskość wątroby,
  • dieta uboga w sód (zdarza się bardzo rzadko).

Hiponatremia: leczenie

Leczenie hiponatremii polega na wyrównywaniu poziomu sodu w organizmie pacjenta. Nie można jednak robić tego zbyt szybko (powikłania nieprawidłowego podawania zagrażają życiu; jednym ze skutków ubocznych jest groźna mielinoza środkowa mostu, która powoduje uszkodzenia osłonek mielinowych włókien nerwowych w mózgu i w połowie przypadków kończy się śmiercią). Lekarz może zalecić pacjentowi ograniczanie picia wody.

To także może cię zainteresować:

Człowiek to głównie woda. Niestety, wciąż o tym zapomina. Oto konsekwencje

Człowiek to głównie woda. Niestety, wciąż o tym zapomina. Oto konsekwencje

Więcej o: