Bylica piołun należy do rodziny roślin astrowatych, przyjmuje postać krzewu z zielono-szarawymi liśćmi oraz łodygami, które z czasem drewnieją u nasady. Liście są z obu stron pokryte gęstym owłosieniem. Panieńskie ziele ma drobne, żółte kwiaty ułożone w półkuliste albo kuliste koszyczki.
Roślinę tą można znaleźć głównie na północnej półkuli, przede wszystkim w Europie, Azji oraz na terenie północnej Afryki. W Polsce rośnie głównie na polach. Nie ma ona dużych wymagań, jeżeli chodzi o warunki atmosferyczne oraz glebę. Kwitnie najwcześniej w połowie kwietnia, a najczęściej pod koniec tego miesiąca i to właśnie wtedy jest najlepszy czas na zbiory tej rośliny. Po zebraniu zioło należy dobrze oczyścić oraz ususzyć, ponieważ w takiej formie najlepiej nadaje się do przechowywania i dalszego użytkowania.
Ta pospolita roślina zawiera wiele cennych składników, wśród których są między innymi:
Ze względu na swój skład roślina wykazuje działanie bakteriobójcze, przeciwzapalne, żółciopędne, przeciwskurczowe oraz przeciwpasożytnicze.
Napar przygotowany z panieńskiego ziela ma wiele zastosowań. Najczęściej stosuje się go w przypadku problemów ze strony układu pokarmowego, ponieważ roślina stymuluje pracę przewodu pokarmowego. Napary można stosować przy problemach, takich jak niestrawność, nieżyt żołądka, wzdęcia, zgaga, brak apetytu czy uczucie pełności.
Bylica piołun wpływa korzystnie na stan wątroby oraz woreczka żółciowego, ponieważ wspomaga oczyszczenie tych narządów i odprowadza żółć do dwunastnicy. Piołun mogą stosować również kobiety na dolegliwości związane z układem rodnym. Napary są polecane na przykład paniom, które borykają się z nieregularnymi cyklami miesięcznymi.
Ze względu na działanie oczyszczające oraz przeciwpasożytniczne, piołun może być stosowany do usuwania z układu pokarmowego pasożytów, takich jak glista ludzka, owsiki czy nicienie. Roślina jest polecana również w przypadku łagodnych dolegliwości ze strony układu moczowego.
Napary z piołunu oraz olejki przygotowane z użyciem tego ziela można stosować zewnętrznie do wcierania w skórę w przypadku świerzbu, wszawicy, a nawet kaszlu, przeziębienia oraz astmy. Napary z psiej ruty używane zewnętrznie mają także działanie odkażające, więc mogą być stosowane na rany oraz owrzodzenia.
Poza tym, wermut nadaje się do przygotowywania leczniczych kąpieli przynoszących ulgę w przypadku schorzeń narządów ruchu oraz chorób reumatycznych.
Bylicę piołun najlepiej stosować w formie naparów. Żeby przygotować taki napój, należy zalać jedną szklanką wrzątku jedną łyżeczkę suszonego wermutu i odstawić pod przykryciem na około 20–30 minut. Po tym czasie napar można odcedzić i pić. Piołun można również gotować w wodzie przez około 5 minut, a następnie wystudzić i odcedzić. Jeżeli stosuje się gotowe herbatki w saszetkach, przed zaparzeniem ziela należy zapoznać się z instrukcją przyrządzania naparu widniejącą na opakowaniu.
Żeby złagodzić gorzki smak piołunu do naparu można dodać miód albo cukier. Zaleca się, aby nie przekraczać dawki trzech łyżeczek dziennie, pitych trzy razy w ciągu dnia po jednej łyżeczce. Kuracji nie należy stosować zbyt długo - po 10 dniach codziennego picia naparów powinno zrobić się kilka tygodni przerwy. Przy przedawkowaniu naparu z piołunu mogą wystąpić skutki uboczne, takie jak nudności, wymioty, biegunka, zawroty głowy, uczucie niepokoju, halucynacje, senne koszmary, drgawki, zatrzymanie moczu oraz niewydolność nerek.
Mimo wielu prozdrowotnych właściwości panieńskiego ziela, nie każdy może pić napary przygotowane na bazie tej rośliny. Przeciwwskazania do stosowania piołunu oraz produktów, które go zawierają to:
Naparów z piołunu nie powinny pić również dzieci.