Dołącz do serwisu Zdrowie na Facebooku!
Chcesz być na bieżąco ze Zdrowiem? Dodaj wtyczkę Gazeta.pl do Chrome
Ostropest plamisty to roślina z rodziny astrowatych, blisko spokrewniona z ostem, ostrożniem, łopianem, karczochem, a także chabrem. Z wyglądu ostropest przypomina oset, choć może być od niego wyższy. Podczas gdy osty osiągają zazwyczaj około jeden metra wysokości, ostropest może mieć nawet około dwóch metrów.
Jako roślina lecznicza ostropest plamisty znany był już w starożytności. Na jakie dolegliwości był stosowany? Sięgano po niego przy schorzeniach wątrobowych i odtruci organizmu. Używany był również w tradycyjnej medycynie chińskiej. Współcześnie uważa się, że dawni medycy mogli mieć sporo racji.
Ostropest plamisty - właściwości. Ostropest plamisty, na co pomaga?
Na co obecnie stosowany jest Ostropest plamisty i jakie ma właściwości? Ostropest plamisty ma właściwości lecznicze, które zawdzięcza sylimarynie. Jest to kompleks flawonoidów (konkretnie flawonoignanów, głównie sylibiny), który w największej ilości występuje w łupinach nasion ostropestu.
Sylimaryna wykazuje właściwości hepatoprotekcyjne, czyli działa ochronnie na komórki wątroby. Osłania je przede wszystkim przed działaniem substancji toksycznych (w tym nadmiarem leków), a także pobudza ich zdolności regeneracyjne. Jednocześnie działa ona żółciotwórczo i żółciopędnie, wspierając trawienie i ograniczając proces tworzenia się kamieni żółciowych. Z tego powodu leki przygotowane z dodatkiem sylimaryny stosuje się głównie wspomagająco w schorzeniach lub zaburzeniach czynności wątroby i pęcherzyka żółciowego, a także po spożyciu ciężkostrawnych potraw. Niekiedy sylimarynę łączy się w preparatach z pozyskiwaną z karczocha cynaryną o podobnych właściwościach, co wzmacnia ich działanie.
Pamiętaj jednak, że poważne schorzenia wątroby to nie przelewki, a zioła nie w każdym przypadku pomogą. W takiej sytuacji leczenie najlepiej pozostawić hepatologowi i z nim konsultować ewentualną suplementację preparatami ziołowymi. Porady lekarza prowadzącego odnośnie stosowania ostropestu zasięgnij również wtedy gdy chorujesz na choroby przewlekłe (np. cukrzycę czy choroby nerek) a także przyjmujesz stale jakieś leki. Specjalista powinien pomóc także dobrać odpowiednią dla ciebie dawkę preparatu z sylimaryną. Nie zaleca się jednak przyjmowania preparatów z ostropestu w trakcie ciąży i laktacji. Nie jest pewne czy zaszkodzą, ale w tym czasie lepiej powstrzymać się od eksperymentów.
Ostropest plamisty - właściwości. Pomaga na odchudzanie i piękną cerę
Ostropest plamisty, który zawiera sylimaryna wspomaga nie tylko wątrobę. Ze względu na to, że wspiera również trawienie i reguluje wypróżnienia, polecana bywa osobom pragnącym zrzucić nadmiar kilogramów. Uwaga jednak - może działać przeczyszczająco.
Ponieważ sylimaryna łagodzi także stany zapalne i reguluje wydzielanie łoju (czyli tzw. sebum), bywa polecana jako środek wspomagający leczenie trądziku. Zawarte w nasionach flawonoidy, jako przeciwutleniacze przyczynią się zaś do spowolnienia procesów starzenia. Zbawienne działanie na skórę ma również olej z nasion ostropestu plamistego (najlepszy jest tłoczony na zimno), który z jednej strony wspomaga utrzymanie właściwego nawilżenia, a z drugiej wspiera jej regenerację.
Ostropest plamisty - jak go stosować? Ostropest przed czy po posiłku?
Ostropest plamisty oprócz preparatów zawierających sylimarynę oraz oleju, w sprzedaży dostępne są całe lub mielone nasiona ostropestu. Niestety, sylimaryna nie rozpuszcza się w wodzie (pozyskuje się ją np. poprzez ekstrakcję w alkoholu), a zatem picie naparów z nasion ostropestu - nawet zmielonych - nie na wiele nam się zda. Ponieważ są one jednak bogate w białko, można dodawać je np. do jogurtów, sałatek lub zdrowych batonów z ziaren i zbóż. Z kolei dzięki zawartości fitosteroli (steroli roślinnych), zwłaszcza beta-sitosterolu i stigmasterolu, wspomogą regulację poziomu cholesterolu we krwi.
Zazwyczaj zalecaną dawką są 2-3 łyżki nasion dziennie. Warto jednak czytać ulotki od producenta lub informacje zamieszczone na opakowaniu i stosować się przede wszystkim do tych właśnie zaleceń.
Nasiona ostropestu plamistego Fot. iStock
Na zdjęciu powyżej: ziarna ostropestu plamistego
Do jedzenia nadaje się również olej z ostropestu o lekko orzechowym posmaku, którym z powodzeniem możemy polewać np. sałatki. Jeść można także liście ostropestu (pokryte białymi plamkami o „kolczastych" brzegach). Najlepiej wybierać młode okazy i przyrządzać je podobnie jak szpinak - np. w postaci duszonej.
Nasiona, jak również olej z ostropestu do jedzenia oraz ekstrakt z ostropestu (sylimarynę) do sporządzania domowych kosmetyków możesz nabyć w stacjonarnych lub internetowych sklepach zielarskich oraz sklepach ze zdrową żywnością. Preparaty lecznicze z sylimaryną, wspomagające regenerację i pracę wątroby najlepiej natomiast kupować w aptekach stacjonarnych lub wiarygodnych aptekach internetowych.
Na pewno wiesz jak dbać o wątrobę? Rozwiąż nasz quiz i sprawdź to!
Ostropest plamisty skutki uboczne
Ostropest plamisty jak każdy środek leczniczy, może powodować skutki uboczne. Jakie? Ostropest plamisty jest zazwyczaj dobrze tolerowany nawet przy długotrwałym stosowaniu, jednak przy zastosowaniu większej niż zalecanej dawki ostropest może dojść do przeczyszczenia organizmu oraz zaburzenia pracy układu żołądkowo-jelitowego. Jeśli osoba jest uczulona na ostropest może wystąpić u niej wysypka oraz duszności. Przed rozpoczęciem stosowania ostropestu plamistego warto skontaktować się z lekarzem, szczególnie w przypadku, gdy bierzemy leki na stałe. Ostropest plamisty nie powinien być stosowany przez dzieci, które nie ukończyły 12. roku życia, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.
