Sole mineralne - co wchodzi w ich skład, dlaczego organizm ich potrzebuje i gdzie ich szukać?

Sole mineralne to szereg substancji, bez których ludzki organizm nie mógłby prawidłowo funkcjonować. Powinny być dostarczane przede wszystkim wraz z pożywieniem, dlatego tak ważne jest, aby dieta była urozmaicona, w przeciwnym razie mogą pojawić się groźne niedobory. Jakie związki wchodzą w skład soli mineralnych? Jakie pełnią funkcje w organizmie i gdzie ich szukać?

Sole mineralne stanowią 4 proc. organizmu człowieka, do tych najważniejszych należą chlorek sodu oraz sole wapnia i magnezu. Substancje, których ciało potrzebuje najwięcej nazywane są makroelementami. Należą do nich fosfor, wapń, sód i magnez. Pierwiastki, które - choć ważne - potrzebne są w śladowych ilościach - nazywane są mikroelementami.

Sole mineralne - skąd się biorą niedobory?

Aby organizm otrzymał wszystko to, czego potrzebuje, trzeba zadbać o dietę. Powinna być ona bogata przede wszystkim w warzywa. Zdaniem specjalistów aż 75 proc. tego, co trafia na talerz powinny stanowić warzywa. Produkty z pełnego ziarna, strączki czy ryby także powinny mieć znaczący udział w codziennym menu. Dieta bogata w czerwone mięso i wysoko przetworzoną żywność to prosta droga nie tylko niedoborów, ale także poważnych problemów zdrowotnych.

Nie można zapominać także o wypijaniu dwóch litrów płynów, z przewagą wody mineralnej, która jest cennym źródłem soli mineralnych.

Warto pamiętać, że nie tylko zła dieta może wywołać niedobory. Sporo sodu tracą osoby, które intensywnie uprawiają sport, bo jest on wydalany wraz z potem. Do niedoborów może doprowadzić także biegunka, wymioty czy nudności.

Sole mineralne - które z nich są najcenniejsze?

Sole mineralne to przede wszystkim makro- i mikroelemnety. Do tej pierwszej grupy należą fosfor, wapń, magnez i sód. Mikroelementy to jod, żelazo, fluor, bor, kobalt, miedź, cynk, mangan, molibden oraz selen.

Makroelementy to pierwiastki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, których zawartość jest stosunkowo duża (nie mniej niż 0,01 proc. suchej masy). Należą do nich:

• sód - razem z magnezem i potasem regulują gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, niedobór tego pierwiastka może zaburzyć pracę serca. Sód odpowiada za prawidłowe reakcje układu nerwowego oraz mięśniowego, wraz z potasem kontroluje ciśnienie tętnicze. Nadmiar sodu zatrzymuje wodę w organizmie, a to może przyczynić się do rozwoju nadciśnienia tętniczego.
• fosfor - odpowiada przede wszystkim za mocne i zdrowe kości, jest niezbędny do tego, aby organizm mózg przyswoić wapń i witaminy, które dbają o właściwą gęstość kości, a tym samym nie dopuszczają do rozwoju osteoporozy.
• wapń - to przede wszystkim budulec kości oraz zębów, bez niego organizm nie będzie mógł przyswoić witaminy D, odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie wszystkich komórek w organizmie, uczestniczy w przemianie materii, odpowiada za prawidłowe kurczenie się mięśni, bierze także udział w procesie krzepnięcia krwi.
• magnez - pierwiastek ten uczestniczy syntezie DNA, hamuje działanie adrenaliny, tym samym poprawia funkcjonowanie układu nerwowego i sprawia, że lepiej radzimy sobie ze stresem (jego niedobór może przyczynić się do rozwoju depresji), jest niezbędny do prawidłowej pracy mięśni, jego niedobory mogą powodować bolesne skurcze. Warto pamiętać, że serce to także mięsień, jeśli w organizmie brakuje magnezu, mogą się pojawić zaburzenia rytmu serca.

Mikroelementy to substancje, których ludzki organizm potrzebuje mniej niż 100 mg na dobę. Mimo że są to ilości śladowe nie może ich zabraknąć.

• jod - odpowiada przede wszystkim za właściwą pracę tarczycy
• żelazo - uczestniczy w procesach krwiotwórczych, bez niego szpik kostny nie może wytwarzać czerwonych krwinek, nie powstaje też hemoglobina, która rozprowadza tlen po wszystkich komórkach ciała
• fluor - chroni on przede wszystkim zęby, wzmacnia szkliwo, dzięki czemu zęby są mocne i zdrowe, zapobiega także rozwojowi próchnicy
• bor - to dzięki niemu zachowujemy sprawność i koordynację ruchową, jest niezbędny do tego, aby organizm właściwie przyswoił wapń, a tym samym i witaminę D oraz fluor, dodatkowo wzmacnia mięśnie, reguluje poziom estrogenów, dlatego ma szczególne znaczenie dla kobiet w okresie menopauzy;
• kobalt - bez niego organizm nie skorzysta z witaminy B12 ani a kwasu foliowego, tym samym nie jest niezbędny w leczeniu anemii
• miedź - poprawia pracę mózgu oraz ułatwia koncentrację, poprawia pamięć oraz zapamiętywanie, dodatkowo działa bakteriobójczo  
• cynk - poprawia przede wszystkim wygląd skóry, tym samym polecany jest w walce z trądzikiem, dodatkowo poprawia wygląd włosów oraz paznokci,
• mangan - pierwiastek ten wzmacnia kości oraz korzystanie wpływa na libido, wzmacnia stawy oraz ułatwia koordynację ruchową, dodatkowo pomaga zwalczyć wolne rodniki odpowiedzialne za szybsze starzenie się skóry i tworzenie się zmian nowotworowych 
• molibden - aktywuje enzymy trawienne, które odpowiadają za rozkład tłuszczów i węglowodanów, ułatwia także rozkład niektórych aminokwasów
• selen - przede wszystkim wzmacnia układ odpornościowy oraz krwionośny, polecany jest osobom, które zmagają się chorobami stawów, dodatkowo pierwiastek pomaga oczyścić organizm z toksyn i metali ciężkich.