Ze względu na pochodzenie wyróżnia się:
Dla celów kosmetycznych i leczniczych wykorzystujemy przede wszystkim garbniki roślinne, czyli taniny.
Natura wyposażyła rośliny w garbniki po to, aby mogły bronić się przed zjedzeniem przez roślinożerców. Gorzki smak, którym tanina nasyca roślinę, odstrasza zwierzęta, a roślina może przetrwać na tyle długo, aby mogła się rozwinąć i rozmnożyć. Garbniki pomagają ponadto roślinie zwalczać atakujące ją bakterie i grzyby. Zatem, taniny to element systemu obronnego w świecie roślin.
Garbniki roślinne, nazywane także taninami, to jedna z substancji aktywnych w ziołach. To między innymi taninom zioła zawdzięczają swoje specyficzne właściwości.
Taniny znajdziemy w wielu ziołach się, ale także w herbacie, kawie, owocach granatu i w wielu innych roślinach. Nadają roślinom gorzkawego lub cierpkiego posmaku.
Właściwości garbników człowiek wykorzystywał od dawna. Jakie cechy garbników roślinnych są dla nas najistotniejsze?
Działanie zewnętrzne
Garbniki mają właściwości ściągające skórę. Pomagają przy kłopotach z cerą: zwalczają wypryski, owrzodzenia, łagodzą podrażnienia oraz niwelują pieczenie czy swędzenie skóry. Dzięki właściwościom antybakteryjnym chronią skórę, mają też działanie wzmacniające. Zmniejszają wydzielanie potu. A także - walczą z wolnymi rodnikami.
Ekstrakty z roślin, zawierających szczególnie dużo tanin, wykorzystuje się w produkcji szamponów, toników, antyperspirantów oraz żeli do rąk lub kąpieli. W płynach do higieny intymnej taniny wpływają na ich łagodne działanie antybakteryjne i kojące. Ponadto taniny znajdziemy w składzie preparatów na problemy skóry trądzikowej i tłustej oraz w środkach łagodzących ukąszenia owadów.
Najwięcej garbników znajduje się w dziurawcu, rzepiku, pięciorniku, owocach czarnej porzeczki. Sporo garbników mają liście jeżyny, liście orzecha włoskiego. Ponadto taniny zawiera kora dębu, wierzby, kasztanowca, świerka i modrzewia. W mniejszych ilościach taninę znajdziemy w wielu roślinach.