Stożek rogówki: przyczyny, objawy, metody leczenia

Stożek rogówki to schorzenie, które prowadzi do pogorszenia wzroku oraz wystąpienia astygmatyzmu. Sprawdzamy, na czym polega, jak się objawia i czy można je wyleczyć.

Stożek rogówki: leczenie należy wdrożyć jak najszybciej

Osoby, które dotknął stożek rogówki, leczenie powinny wdrożyć jak najszybciej. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie dają bowiem szansę na zatrzymanie progresji stożka, jak również utrzymanie ostrości widzenia. Stożek rogówki jest chorobą postępującą, a nieleczony może doprowadzić do poważnego upośledzenia widzenia. Polega na ścieńczeniu rogówki, a następnie uwypukleniu jej w jej centralnej części. Prawidłowo ukształtowana rogówka ma kształt sferyczny, natomiast w tym schorzeniu przybiera kształt stożka, co wpływa na pogorszenie ostrości wzroku. Etiologia schorzenia nie jest do końca określona, przyjmuje się, że stożek rogówki może mieć przyczyny zarówno genetyczne, jak i środowiskowe. Często towarzyszy takim chorobom i zaburzeniom, jak:

• zespół Downa,
• zespół Marfana,
• zespół Alporta,
• zespół Ehlersa-Danlosa,
• choroby atopowe (atopowe zapalenie skóry, alergie, astma, egzema),
• choroby oczu (zwyrodnienie barwnikowe siatkówki, retinopatia wcześniacza, wiosenne zapalenie spojówek i rogówki, wrodzone wady układu wzrokowego).

Stożek rogówki: objawy charakterystyczne

Co może świadczyć o tym, że w naszym oku rozwija się stożek rogówki? Objawy, które powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty oraz przeprowadzenia diagnostyki, to zwłaszcza:

• postępujące pogorszenie widzenia,
• swędzenie i zaczerwienienie oczu,
• rozmywanie się obrazu,
• wrażenie podwójnego widzenia jednym okiem (poliopia jednooczna),
• nadwrażliwość na światło (fotofobia),
• pojawienie się widzenia obwódek wokół źródeł światła,
• gorsze widzenie nocne (w porównaniu z dziennym).

Stożek rogówki: widzenie pogarsza się szybko

W takich chorobach, jak stożek rogówki, widzenie pogarsza się dość szybko, stożkowate uwypuklenie rogówki jest bowiem odpowiedzialne za takie wady wzroku, jak astygmatyzm i krótkowzroczność. Z uwagi na postępujący charakter schorzenia, chory zmuszony jest do częstych wizyt u okulisty i zmiany szkieł korekcyjnych niemal przy każdej wizycie, czasem dobranie odpowiednich soczewek okazuje się niemożliwe. Na nieprawidłowości w budowie rogówki mogą wskazywać przede wszystkim problemy w widzeniu w dal i rozmywanie się obrazu, dlatego warto dokonać pomiaru krzywizny rogówki z użyciem keratometru. Najdokładniejszą metodą diagnostyczną jest jednak topografia rogówki, która pozwala na wykrycie stożka rogówki już w jego wczesnej postaci oraz regularne monitorowanie postępów choroby.

Czy stożek rogówki można wyleczyć?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy stożek rogówki można wyleczyć. U niektórych pacjentów choroba utrzymuje się w jednakowym stadium przez długi czas, czasem wręcz na stałe i w tych przypadkach zwykle wystarczy jedynie korekta wzroku z użyciem odpowiednich okularów lub soczewek kontaktowych. Takie leczenie ma sens u pacjentów, u których stożek rogówki objawia się niemal wyłącznie wystąpieniem astygmatyzmu. Wówczas początkowo stosuje się soczewki miękkie, a w przypadku silniejszego uwypuklenia stożka sięga się po gazoprzepuszczalne soczewki twarde, w których korekcja wzroku odbywa się poprzez wypełnienie przestrzeni pomiędzy rogówką a wewnętrzną warstwą soczewki płynem łzowym. Jest to najlepsza z niezabiegowych metod korekcji wady wzroku. Jeśli jednak zastosowanie soczewek nie pomaga, zalecana jest jednorazowa aplikacja ryboflawiny, którą uaktywnia się promieniowaniem UV-A. Metodę tę nazywa się cross-linkingiem, gdyż prowadzi ona do tworzenia się nowych wiązań krzyżowych między włóknami kolagenu w rogówce. Zabieg ten trwa około pół godziny, jest bezbolesny, a jego efektem jest spowolnienie lub zatrzymanie choroby (w niektórych przypadkach nawet regresja), które następuje mniej więcej po pół roku od zastosowania tej metody. Gdy jednak stożek rogówki jest mocno zaawansowany, może okazać się niezbędne leczenie operacyjne.

Stożek rogówki: operacja (cena)

Jeśli jedyną metodą leczenia stożka rogówki jest operacja, jej cena uzależniona będzie od zastosowanej metody leczenia. Najbardziej radykalnym zabiegiem jest przeszczep rogówki, który może okazać się konieczny, gdy ścieńczenie rogówki stanie się niebezpieczne, a leczenie zachowawcze nie przyniesie poprawy. Przeprowadzenie takiej operacji uzależnione jest jednak od posiadania materiału dawcy, a ponadto nie rozwiązuje problemu konieczności korekcji wady wzroku. Zanim więc lekarz zdecyduje o skierowaniu pacjenta na przeszczep rogówki, rozważy zapewne inne metody leczenia chirurgicznego. Dobrym rozwiązaniem może okazać się wszczepienie pierścieni rogówkowych Intacs, gdzie wprowadzone do rogówki implanty wywierają nacisk na krzywiznę stożka i tym samym spłaszczają wierzchołek stożka. Koszt takiego zabiegu to około 6000 zł za jedno oko. Można skorzystać także z fotokeratektomii terapeutycznej (PTK), która polega na usuwaniu bądź modelowaniu fragmentów rogówki z wykorzystaniem metody fotoablacji. Zabieg taki to koszt od około 1500 zł za jedno oko. Leczenie chirurgiczne to jednak ostateczność, dlatego warto uprzednio rozważyć mało inwazyjną metodę cross-linking, za którą zapłacimy w granicach 2000-2500 zł za jedno oko.

Stożkowatość rogówki: czynniki ryzyka

Stożkowatość rogówki pojawia się zwykle przed ukończeniem 20. roku życia i rozwija się najczęściej przez 10 do 20 lat. Choć największym czynnikiem ryzyka wystąpienia stożka rogówki wydają się być predyspozycje genetyczne, to zakłada się, iż jego powstaniu sprzyjają też:

• nadmierne pocieranie oczu,
• nadmierna ekspozycja na promienie ultrafioletowe,
• przewlekłe podrażnienie oka,
• noszenie przez dłuższy czas źle dopasowanych soczewek kontaktowych.

Zobacz też: Zapalenie spojówek u dzieci - objawy, przyczyny, leczenie