Estragon - król przypraw
Estragon, czyli Artemisia dracunculus, swoje łacińskie miano zawdzięcza greckiej bogini łowów i roślinności Artemidzie. Druga część łacińskiej nazwy (draco, draconis) pochodzi od smoka lub węża, stąd pewnie popularne dawniej, szczególnie w dziewiętnastowiecznej Francji, określenie estragonu - wężowiec lub wężowe ziele. Jego korzenie mogą przywodzić na myśl właśnie wijącego się gada. W medycynie ludowej estragon wykorzystywano w przypadku ukąszenia przez węża.
Estragon znany jest też jako bylica draganek, czasem też bylica estragon i jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny astrowatych. Od wielu lat jest rośliną uprawną, w stanie dzikim natomiast rośnie w Azji, na wschodzie i południu Europy, a także w Ameryce Północnej.
Jako przyprawa estragon ceniony jest od setek lat w rozmaitych kuchniach świata, chociażby w kuchni arabskiej, a w Europie szczególnie upodobali go sobie Hiszpanie, Niemcy i Francuzi. Kwitnie od lipca do października, najlepiej rośnie w słońcu na glebie zasobnej w próchnicę i wilgoć. Nie lubi surowych zim, ale poza tym jest rośliną mało wymagającą i czasem potrafi sobie sama radzić, zasiedlając, na przykład, pobocza dróg lub krzewiąc się w zaroślach. Dorasta do 120-150 cm, na smukłej łodydze o wielu odgałęzieniach znajdują się lancetowate liście.
Jako aromatyczna przyprawa estragon używany jest od setek lat. Ma lekko gorzki smak i korzenny aromat. Świetnie podkreśla smak potraw. W zestawie z innymi ziołami wyraźnie dominuje, dlatego estragonu sypie się tylko szczyptę. Najlepiej dodawać estragon pod koniec gotowania.
Miano "króla przypraw" nadali roślinie Francuzi, używający estragonu w swojej kuchni od wielu lat.
Estragon w kuchni
Kucharze lubią dodawać estragon do potraw z ryb, drobiu, mięsa wołowego, cielęciny, a także z jajek. Można go stosować do doprawiania sałatek oraz zup, szczególnie jeśli zależy nam poprawieniu smaku potraw przyrządzanych bez użycia soli. Receptury z użyciem estragonu znajdziemy wśród octów ziołowych, dodawany bywa do musztardy, w tym francuskiej musztardy Dijon. Posłuży jako przyprawa przy kiszeniu kapusty czy ogórków i w wielu innych potrawach.
Używa się suszonego estragonu, ale najbardziej aromatyczne są świeżo zerwane i rozkruszone listki. Estragon można z powodzeniem uprawiać w doniczce postawionej na parapecie.
Estragon jako roślina lecznicza
Zalety estragonu szybko dostrzegli zielarze. I to wieki temu. W starożytnym Rzymie zalecano go wędrowcom, jako zewnętrzny środek redukujący zmęczenie (wkładano go, po prostu, do butów). We wschodniej Azji podawano estragon chorym na padaczkę oraz dla oczyszczenia krwi.
W estragonie znajdują się olejki eteryczne (od 0,25 do 1 proc.), garbniki, fitosterole, substancje gorzkie, flawonoidy, karoteny oraz sole mineralne (m.in. żelazo, mangan, wapń). Znajdziemy też witaminy (B1, B2,B3, B6, B9 oraz C). Zbiera się pędy długości do 30 cm jeszcze przed kwitnieniem i suszy w przewiewnym miejscu, związane w pęczki. Do celów leczniczych służą zarówno korzenie, jak i gałązki i listki ziela.
Najczęściej jest składnikiem mieszanek ziołowych. Może być stosowany przy kłopotach żołądkowych i dla poprawy apetytu.
Działanie estragonu:
- działa moczopędnie
- zwiększa wydzielanie soków żołądkowych i przeciwdziała wzdęciom
- dostarcza prowitaminy A
- ma lekkie działanie uspokajające i rozkurczowe
- ma właściwości grzybobójcze oraz przeciwzapalne
- nalewka na estragonie ma działanie wykrztuśnie
Zielarze polecają ponadto ocet estragonowy, który możemy zrobić sami, dodając listki ziela do octu winnego czy jabłkowego i odstawiając na dwa tygodnie w ciemne miejsce. Taki ocet, po rozcieńczeniu, nadaje się do płukania ust przy stanach zapalnych, dodany do potraw poprawia trawienie, można go też używać np. do płukanek do włosów czy do przemywania łojotokowej skóry i przy zakażeniach grzybicznych. Należy wtedy rozcieńczyć go w proporcjach: na litr wody łyżka octu estragonowego.
Może cię ponadto zainteresować:
Olejek kamforowy - jego właściwości i zastosowanie
Kolendra - łagodne nasiona, aromatyczne liście i prozdrowotny olejek eteryczny
Olejek oregano - działanie, stosowanie, skutki niepożądane
Liść laurowy i olej laurowy - właściwości zdrowotne oraz zastosowanie
Jałowiec: przyprawa o właściwościach zdrowotnych
Krople walerianowe - działanie nasenne i rozluźniające, stosowanie leku
