Rak odbytu - objawy, przyczyny, leczenie, rokowania

Rak odbytu to guz, który zlokalizowany jest na końcu przewodu pokarmowego. Najczęściej zapadają na niego osoby, u których w rodzinie jest już historia tej choroby.

Rak odbytu a rak odbytnicy

Rak odbytu zlokalizowany jest na brzegach odbytu lub w jego kanale. Najczęściej dotyczy osób w wieku 50-60 lat. Choć często są mylone, rak odbytu nie jest tożsamy z rakiem odbytnicy - są to inne części przewodu pokarmowego. Odbytnica jest końcową częścią jelita grubego, jest ona zakończona odbytem.

Rak odbytnicy daje podobne objawy jak rak odbytu, lecz sam guz zlokalizowany jest nieco dalej.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Rak odbytu - przyczyny

Trudno jednoznacznie stwierdzić, co może być przyczyną występowania nowotworu złośliwego odbytu. Według badań najczęściej zapadają na niego te osoby, u których w rodzinie już pojawił się taki przypadek. Te uwarunkowania genetyczne wyróżniają następujące choroby, które mogą doprowadzić do wystąpienia nowotworu:

Do pojawienia się tego rodzaju raka może doprowadzić jeszcze seks analny uprawiany bez zabezpieczenia. W czasie stosunku można doprowadzić o zarażenia wirusem brodawczaka ludzkiego, czego konsekwencją bywa nowotwór. Nazwa wirusa wskazuje na to, że bezpośrednim czynnikiem odpowiedzialnym za pojawienie się problemów są brodawki narządów płciowych. Infekcja wirusem HPV sprawia bardzo często, że w odbycie pojawiają się zmiany przednowotworowe - dotyczą one nabłonka płaskiego. Takie zmiany mogą szybko przekształcić się w faktyczny nowotwór.

Są jeszcze pewne czynniki, które zwiększają ryzyko, ale nie zawsze raka powodują:

  • otyłość,
  • spożywanie zbyt dużych ilości alkoholu,
  • tłuszcze i czerwone mięso w codziennej diecie,
  • palenie papierosów.

W przypadku kobiet dodatkowo ryzyko zachorowania na ten rodzaj nowotworu zwiększa przebyty rak szyjki macicy albo dysplazja szyjki macicy. Oprócz wymienionych wyżej chorób genetycznych za wystąpienie raka odbytu odpowiadają jeszcze:

  • choroba Bowena,
  • rogowacenie białe,
  • HIV,
  • przeszczep,
  • steroidoterapia,
  • stany zapalne zlokalizowane w okolicach odbytu.

Rak odbytu - objawy

U chorego podczas oddawania kału prawdopodobnie pojawi się krew oraz krwawienie z odbytu, biegunki, powiększone węzły chłonne w pachwinie, uczucie niepełnego wypróżnienia, śluz z odbytu, bolesne parcie na stolec, kolka jelitowa, ból brzucha i krocza, świąd, nietrzymanie gazów.

Ponieważ jednak wszystkie te objawy mogą wskazywać na szereg innych chorób, konieczna jest konsultacja z lekarzem i wykonanie odpowiednich badań, co pozwoli jednoznacznie potwierdzić przypuszczenia lub im zaprzeczyć. Podobne objawy mogą dawać hemoroidy, czyli żylaki odbytu.

Rak odbytu - diagnoza

Aby lekarz mógł postawić pełną diagnozę, konieczne jest badanie per rectum. Dzięki niemu lekarz może wyczuć, czy w okolicach odbytu znajdują się guzki, zgrubienia - jeśli tak, konieczne będzie wykonanie dokładniejszych badań. Następnym krokiem będzie prawdopodobnie rektoskopia i kolonoskopia. Konieczne będzie też wykonanie rezonansu magnetycznego, który pozwoli ustalić, jak bardzo zaawansowana jest choroba. Jeśli lekarz stwierdzi w odbycie guza, to częstymi zlecanymi badaniami są również:

  • anoskopia,
  • badanie USG transrektalne,
  • tomografia komputerowa jamy brzusznej,
  • a w przypadku kobiet także badanie ginekologiczne.

Rak odbytu - leczenie

Leczenie raka odbytu trzeba podjąć natychmiast, ponieważ - tak jak inne nowotwory złośliwe - może dawać on przerzuty. Mogą one pojawić się w węzłach chłonnych lub - rzadziej - w wątrobie albo w płucach.

Najczęściej stosowaną metodą jest wycięcie odbytu - tylko w ten sposób można w pełni usunąć zagrożenie. Są trzy sposoby na wykonanie takiej operacji.

  1. wycięcie miejscowe,
  2. resekcja przednia pozostawiająca zwieracze,
  3. wycięcie brzuszno-kroczowe, które kończy się stomią - stworzeniem sztucznego odbytu.

Dzięki tej ostatniej metodzie możliwe staje się wydalanie tego, co zalega w jelitach - pacjent zawsze musi mieć przy sobie specjalny worek. Nie jest to zbyt komfortowa sytuacja, ale często jedyna możliwa, aby móc uratować życie pacjenta. Te trzy metody różnią się od siebie nie tylko sposobem wykonania oraz wpływem na dalsze życie, ale przede wszystkim przyczyną, którą są spowodowane. Otóż stosuje się je w zależności od tego, jaki jest stopień rozwoju nowotworu, jego stan, a co za tym idzie, jakie stanowi on zagrożenie dla życia pacjenta w danym momencie. Wpływ na metodę wycięcia ma również odległość guza.

Jeśli rozwój nowotworu jest już na wysokim poziomie, przed operacją konieczne jest dodatkowe napromieniowanie. Ma ono zniszczyć mikroprzerzuty oraz najmniejsze nawet ogniska raka w węzłach chłonnych - to pewnego rodzaju ubezpieczenie na wypadek przerzutów bliskich. Natomiast jeśli chodzi o przerzuty odległe, to występują one rzadko i mówi się o 15 proc. przypadków przerzutów na wątrobę albo płuca.

W przypadku kobiet rak odbytu znajduje się na 7. miejscu, jeśli chodzi o częstotliwość występowania, u mężczyzn - o jedno miejsce wyżej. Najczęściej dotyczy osób po 50. roku życia, ale zdarzają się przypadki tej choroby u osób młodszych. Jeśli zauważy się jakieś niepokojące objawy, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Tylko on będzie w stanie powiedzieć, z czym mamy do czynienia i podejmie odpowiednie leczenie.

Przeczytaj także:

Więcej o: