Zapalenie jelita grubego - podział, przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie jelita grubego - tak określamy grupę chorób charakteryzujących się zróżnicowanymi przyczynami i objawami. Tym, co je łączy jest przebieg, który wiąże się z licznymi niedogodnościami, jakich doświadcza pacjent oraz poważne konsekwencje dla zdrowia i życia wynikające z lekceważenia choroby.

Zapalenie jelita grubego - podział

Najbardziej klasyczny podział zapalenia jelita grubego związany jest z jego przyczynami, możemy więc mówić o zapaleniach wirusowych, pasożytniczych, bakteryjnych oraz tych o innym lub nieustalonym podłożu. Ze względu na jego przebieg wyróżniamy ostre i przewlekłe zapalenie jelita grubego, w tym drugim przypadku możemy przy tym usłyszeć o zapaleniu niedokrwiennym i mikroskopowym. Coraz poważniejszym problemem jest też wrzodziejące zapalenie jelita grubego zaliczane do nieswoistych chorób zapalnych jelit.

Zapalenie jelita grubego - przyczyny

O tym, jak dużym wyzwaniem dla lekarzy i pacjentów jest zapalenie jelita grubego może świadczyć choćby to, że samo ustalenie przyczyn wspomnianej choroby jest zadaniem skomplikowanym, a niekiedy wręcz niemożliwym do wykonania. Lekarze zwracają więc uwagę zarówno na skłonności genetyczne, jak i na, tak zwane, przyczyny immunologiczne oraz przyczyny środowiskowe.

Zobacz wideo Ból brzucha: czasem błaha dolegliwość, czasem objaw choroby. Pokaż, gdzie boli, podpowiemy dlaczego

Bardzo często zapalenie jelita grubego jest chorobą autoimmunologiczną. Układ odpornościowy pacjenta charakteryzuje się gwałtowną reakcją na określone bakterie lub pokarmy nawet pomimo tego, że teoretycznie nie powinny one wcale stanowić dla niego zagrożenia. Medycyna nadal jest bezsilna podczas poszukiwania odpowiedzi na pytanie o to, dlaczego tak się dzieje, a skutkiem takiego stanu rzeczy jest niemożność wywarcia pożądanego wpływu na układ odpornościowy.

Niejednokrotnie okazuje się też, że przynajmniej część odpowiedzialności za pojawienie się stanu zapalnego ponosi pacjent, problemem dla jelita okazują się bowiem wirusy i bakterie chorobotwórcze. Tu bardzo często we znaki daje się zła dieta, w tym sięganie po produkty roślinne, które zawierają pestycydy, a także dostarczanie do organizmu alergenów pokarmowych takich, jak choćby niektóre owoce i warzywa, mleko oraz jaja.

Za zapalenie jelita grubego mogą odpowiadać też pasożyty, a nawet niektóre leki przyjmowane przez pacjenta, w tym zwłaszcza antybiotyki, o których wiadomo, że naruszają ciągłość jelitowej błony śluzowej.

Zapalenie jelita grubego - objawy

Objawy zapalenia jelita grubego nie zawsze pojawiają się w tym samym czasie, pacjenci zwracają też uwagę na ich zróżnicowaną intensywność. Co do zasady choroba postępuje jednak wraz z biegiem czasu i początkowo łatwe do zniesienia niedogodności szybko przyjmują postać, która utrudnia normalne funkcjonowanie.
Do najbardziej typowych objawów można zaliczyć:

  • skurcze i bolesność brzucha,
  • nudności,
  • wymioty oraz krwawe biegunki,
  • brak łaknienia prowadzący w skrajnych przypadkach do odwodnienia organizmu,
  • gorączkę,
  • anemię,
  • ogólne osłabienie
  • spadek masy ciała związany z tym, że organizm przestaje radzić sobie z prawidłowym wchłanianiem substancji odżywczych.

Zapalenie jelita grubego - leczenie

Leczenie zapalenia jelita grubego jest uzależnione od wielu czynników. Na pierwszy plan wysuwa się przyczyna choroby, inne działania podejmuje bowiem lekarz, który może ją ustalić, inne zaś ten, w przypadku którego przyczyna choroby pozostaje nieznana. Dużą rolę w leczeniu odgrywa również zaawansowanie choroby oraz ogólny stan pacjenta. Zwykle prowadzone jest zatem leczenie farmakologiczne, jeśli jednak nie przynosi ono oczekiwanych rezultatów lub zostało podjęte z opóźnieniem, jedynym rozwiązaniem może okazać się interwencja chirurgiczna. Ważną rolę w leczeniu zapalenia jelita grubego odgrywa zmiana nawyków żywieniowych chorego, zalecenia dotyczące diety powinny być przy tym przestrzegane również po ustąpieniu objawów. Podczas leczenia duży nacisk kładzie się też na nawadnianie organizmu, pacjentowi zaleca się przy tym rezygnację z nadmiernej aktywności fizycznej.

Zapalenie jelita grubego - dieta

Najważniejsze zalecenie żywieniowe kierowane do chorych zmagających się z zapaleniem jelita grubego wiąże się z przejściem na dietę lekkostrawną, a więc pozbawioną potraw ostro przyprawionych i smażonych na gorącym tłuszczu. Nie zaleca się nie tylko tłustego mięsa, ale również wędlin, dziczyzny, wieprzowiny, gęsi, kaczek i wołowiny. Lekarze bardzo często zwracają też uwagę na zasadność ograniczenia przyjmowania nie tylko alkoholu, ale również kawy, a nawet mocnej herbaty. Ważne jest zresztą nie tylko to, co się je, ale i to, jak przyjmowane są posiłki. Częstym zaleceniem jest więc przyjmowanie ich w pozycji siedzącej i w spokoju, od trzech do czterech razy dziennie.

O dodatkowe zalecenia dietetyczne warto poprosić lekarza prowadzącego. Te różnią się między sobą w zależności od tego, jaki jest aktualny stan pacjenta, jakie dolegliwości najbardziej mu dokuczają i jakie są jego własne obserwacje dotyczące przyjmowanych potraw i nasilania się objawów choroby.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: