Zaburzenia krążenia - czym są, jakich narządów dotyczą?
Zaburzenia krążenia, zwane także zaburzeniami hemodynamicznymi, są to wszelkie nieprawidłowości związane z krążeniem krwi. Wśród zaburzeń krążenia wyróżnia się zawał, krwotok, zator, obrzęk oraz przekrwienie. Mogą dotyczyć każdego narządu w ciele, do którego musi być dostarczana krew wraz z tlenem i składnikami odżywczymi.
Zaburzenia krążenia - niedokrwienie
Zablokowanie dopływu krwi do tkanek grozi ich niedokrwieniem, a w konsekwencji groźnymi dla zdrowia i życia stanami, takimi jak zawał czy udar. Zaburzenia krążenia, polegające na niedokrwieniu, mogą dotyczyć, między innymi:
- serca
- mózgu
- przysadki mózgowej
- śledziony
- kończyn
- węzłów chłonnych
Chroniczne niedokrwienie serca oznacza chorobę niedokrwienną serca, czyli chorobę wieńcową. To choroba cywilizacyjna, spowodowana najczęściej miażdżycą tętnic wieńcowych. Choroba może przejść w zawał serca. Przy chorobie wieńcowej skrzeplina, znajdująca się w naczyniu wieńcowym, pogarsza przepływ krwi do serca, powodując jego niedotlenienie. Zdarza się jednak, że ten zakrzep całkowicie blokuje światło naczynia krwionośnego, powodując raptowne zatrzymanie dopływu krwi do serca. Dochodzi wtedy do zawału.
Zaburzenia krążenia krwi docierającej do mózgu wywołują stan niedokrwienia mózgu. Jeśli dopływ krwi zostanie zatrzymamy przez skrzeplinę w naczyniu krwionośnym, dochodzi do udaru mózgu. W wyniku zablokowania dopływu krwi mózg zaczyna obumierać. Do niedrożności tętnicy, jej zwężenia lub wręcz zatkania, dochodzi w wyniku rozwoju miażdżycy lub zatoru.
Do niedokrwienia kończyn dolnych prowadzi miażdżyca nóg. Jest to choroba naczyń obwodowych kończyn dolnych, stopniowo zamykanych przez narastającą blaszkę miażdżycową. Postępujące niedokrwienie kończyn dolnych coraz bardzie utrudnia chodzenie. Miażdżyca nóg zwiększa także ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru mózgu.
Zaburzenia krążenia - przyczyny
Przyczyną problemów z krążeniem jest wiele. Zaburzenia krążenia mogą być dziedziczne. Jest to także powikłanie towarzyszące nadciśnieniu tętniczemu, cukrzycy, chorobie wieńcowej i niewydolności nerek. Do zaburzenia krążenia dochodzi zazwyczaj w wyniku zamykania światła naczynia krwionośnego przez zator, powstały z blaszki miażdżycowej, skrzepliny, a także w wyniku naciekania nowotworu na ściankę naczynia, zatkania przez bąbelki gazu, bakterie czy pasożyty.
Zaburzenia krążenia - objawy, leczenie, profilaktyka
- W zależności od miejsca, w którym dochodzi do niedokrwienia objawy są nieco inne. Choroba niedokrwienna serca wywołuje bóle w klatce piersiowej, promieniujące na plecy, bark, kończynę górną, a także duszności, szybkie męczenie się, natomiast w razie zawału dochodzi do tego bladość, zlewne poty, nudności.
- Niedokrwienie nóg może oznaczać ból przy chodzeniu, męczliwość, bolesne skurcze łydek, nocne bóle nóg. Rany na nogach nie chcą się goić, może też dojść do utraty owłosienia na nogach i zasinienia.
Za zaburzenia krążenia odpowiedzialna jest głównie miażdżyca, czyli odkładanie się płytek miażdżycowych na ściankach naczyń krwionośnych w wyniku nadmiaru cholesterolu we krwi. Leczenie miażdżycy jest bezwzględnie koniecznie, ponieważ nieuchronnie prowadzi do pogarszania się stanu zdrowia i jest odpowiedzialna za zdecydowaną większość zawałów serca i udarów mózgu. Stosuje się różnorodne środki farmakologiczne, mające zwiększyć przepustowość naczyń krwionośnych i wzmocnić ścianki. Gdy takie leczenie nie przynosi efektu i choroba grozi zawałem, konieczny staje się zabieg chirurgiczny: wszczepia się wtedy bypassy lub wykonuje tzw. angioplastykę balonową i udrażnia żyły.
Wszystkie te metody nie pomogą, jeżeli nie zmienimy stylu życia i sposobu odżywiania się. Zaburzenia krążenia powinny nas skłonić do wyboru takiej diety, który przeciwdziała podwyższaniu poziomu cholesterolu LDL w organizmie. Jedną z najlepszych diet tego typu jest dieta śródziemnomorska.
Najważniejsze zasady diety śródziemnomorskiej:
- codziennie należy spożywać świeże warzywa i owoce
- najlepiej jeść pełnoziarniste pieczywo oraz niskotłuszczowy nabiał
- kwasy tłuszczowe nienasycone dostarczamy organizmowi głównie w postaci oliwy z oliwek
- często jemy ryby i orzechy
- unikamy czerwonego mięsa, zamiast tego jemy drób
- pijemy jedynie umiarkowane ilości alkoholu, głównie wino
