Objawy cukrzycy to przede wszystkim:
Objawy cukrzycy typu 2 i typu 1 są do siebie dość podobne, choć te dwa rodzaje cukrzycy wymagają innego leczenia; przyczyny cukrzycy to, ogólnie rzecz biorąc, genetyka i niezdrowy tryb życia. U kobiet w ciąży może pojawić się cukrzyca ciążowa.
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną związaną z zaburzeniem przemiany węglowodanów w organizmie. Węglowodany to po prostu cukry, nieodzowny składnik każdej diety. Najważniejszym z nich, z punktu widzenia fizjologii naszego ciała, jest glukoza. U zdrowego człowieka za prawidłową gospodarkę cukrami odpowiada przede wszystkim insulina. Jest to hormon wydzielany przez tzw. komórki ß wysp trzustki. Insulina, działając na receptory znajdujące się w tkankach obwodowych naszego ciała, powoduje zwiększenie wychwytu glukozy z krwi przez komórki organizmu. Skutkiem jest spadek stężenia glukozy w krwiobiegu i nasilenie zużywania tego węglowodanu w procesach wewnątrzkomórkowych. Jednocześnie insulina hamuje transformację tłuszczów i białek do glukozy. Gdy nastąpi defekt wydzielania lub działania insuliny prowadzący do hiperglikemii (nadmiernego stężenia glukozy we krwi), rozwija się cukrzyca.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Przyczyny cukrzycy związane są ze sposobem, w jaki nasz organizm gospodaruje węglowodanami, czyli cukrami. Rozróżniamy dwa typy cukrzycy: insulinozależny i insulinoniezależny. Oba rodzaje cukrzycy mają związek z insuliną - hormonem, który bezpośrednio wpływa na poziom cukru we krwi. Objawy typowe dla cukrzycy pojawiają się wtedy, gdy poziom stężenia glukozy we krwi gwałtownie spada. Leczenie cukrzycy polega na ustabilizowaniu poziomu cukru we krwi. W tym celu wprowadza się do organizmu insulinę, a terapię wspiera specjalnie dobraną dietą cukrzycową.
Rodzaje cukrzycy i przyczyny cukrzycy:
Do grupy tej zaliczamy cukrzyce występujące w przebiegu innych schorzeń organizmu. Możemy tu wymienić np. cukrzyce w przebiegu leczenia sterydami, cukrzycę wywołaną infekcją wirusową lub cukrzyce w przebiegu chorób genetycznych. Ich specyfika jest bardzo skomplikowana.
Przeczytaj więcej: Cukrzyca ciężarnych - objawy, diagnoza, leczenie
Objawy cukrzycy typu pierwszego i drugiego są bardzo podobne. Różnicą jest, że w typie I objawy występują gwałtownie i są dość jednoznaczne, podczas gdy w typie II choroba rozwija się skrycie i jej początek jest niewyraźny.
Chory z podejrzeniem cukrzycy będzie skarżył się na:
Hipoglikemią nazywamy stan, w którym stężenie glukozy we krwi żylnej spada poniżej 55mg/dl. Stan niedocukrzenia może być zagrożeniem życia, szczególnie u diabetyków (chorych na cukrzycę). Dlatego konieczne jest, aby wiedzieć jakie są objawy hipoglikemii i jak jej przeciwdziałać. Objawami hipoglikemii mogą być: osłabienie, niepokój, splątanie, poty, drżenia mięśni, przyśpieszona praca serca, a w dalszym etapie - zaburzenia oddychania, zaburzenia krążenia, senność i śpiączka. Hipoglikemię może wywołać przedawkowanie leków przeciwcukrzycowych, znaczny wysiłek fizyczny czy spożycie alkoholu przez cukrzyka. W niewielkiej hipoglikemii należy podać choremu słodzony napój, np. colę, roztwór glukozy. U osoby nieprzytomnej z podejrzeniem hipoglikemii należy wstrzyknąć domięśniowo 1mg glukagonu. Lek ten sprzedawany jest obecnie w formie niewielkich jednorazowych strzykawek. Każdy cukrzyk powinien nosić go cały czas przy sobie oraz przeszkolić swoich bliskich jak go podać w przypadku epizodu niedocukrzenia.
Przewlekłe powikłania cukrzycy dotyczą przede wszystkim zaburzeń budowy i funkcji naczyń krwionośnych w wyniku przewlekłej hiperglikemii. Gdy zmiany usytuowane są w drobnych naczyniach włosowatych, mówimy o mikroangiopatii. Zmiany obejmujące naczynia większe nazywane są makroangiopatiami. Powikłania cukrzycy zależą od wielkości naczyń i ich lokalizacji w poszczególnych narządach organizmu.
Makroangiopatia najczęściej dotyczy krążenia wieńcowego odżywiającego serce. Ponad 50% chorych na cukrzycę umiera z powodu zawału serca.
Mikroangiopatia- może dotyczyć różnych narządów i prowadzić do:
Zespół stopy cukrzycowej, jako jedno z wielu przewlekłych powikłań cukrzycy, ma etiologię mikro- i makroangiopatyczną. Najczęściej przybiera postać owrzodzeń powstałych na skutek drobnych urazów. W zaawansowanych przypadkach może skutkować amputacją stopy.
Standardowym badaniem diagnostycznym w podejrzeniu cukrzycy jest oznaczenie stężenia glukozy we krwi. Ręczne glukometry nie są wystarczające i odpowiednio dokładne do zdiagnozowania cukrzycy. Krew musi być pobrana przez pielęgniarkę bezpośrednio z żyły.
Badanie stężenia glukozy można wykonać na trzy sposoby. Od sposobu badania zależy próg stężenia glukozy, na podstawie którego rozpoznajemy cukrzycę.
Test OGTT jest rutynowo wykonywany u matek w 24-28. tygodniu ciąży albo wcześniej, jeżeli pacjentka należy do grupy wysokiego ryzyka. Sam test przebiega trochę inaczej. Glukoza oznaczana jest na czczo, jedną godzinę i dwie godziny po obciążeniu. Normy dla tych trzech pomiarów wynoszą kolejno <92mg/dl, <180mg/dl, <153mg/dl.
Dodatkowe badania obejmują: oznaczanie glukozy w moczu i oznaczanie ciał ketonowych we krwi.
Cukrzyca typu I leczona jest insuliną podawaną w formie jednorazowych strzykawek, wstrzykiwaczy piórowych lub pomp insulinowych. Insulinoterapia zawsze powinna iść w parze z odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną. Cukrzyca typu II w pierwszej fazie leczona jest przez optymalizację stylu życia- zwalczanie otyłości i złych nawyków żywieniowych. Gdy to nie wystarcza, włączana jest farmakoterapia pojedynczym lekiem doustnym, zazwyczaj jest to metformina. Wraz z postępem choroby, włączane są dodatkowe leki o innym mechanizmie działania, np. pochodne sulfonylomocznika lub leki inkretynowe. W bardzo zaawansowanych stadiach cukrzycy typu II pacjent przechodzi na leczenie metforminą wraz z insuliną.
Cukrzyca ciężarnych leczona jest przede wszystkim odpowiednią dietą ustaloną z lekarzem prowadzącym (ok. 1800 kcal/dobę). Niezbędna jest samokontrola matki za pomocą glukometru. W niektórych przypadkach konieczna jest insulinoterapia. W cukrzycy ciężarnych nie podajemy leków doustnych, ponieważ mogą one stanowić zagrożenie dla płodu.
Chorzy na cukrzycę powinni przestrzegać kilku zasad dotyczących prawidłowej diety. Muszą zwrócić uwagę na:
W przypadku cukrzycy typu I brak jest możliwości zapobiegania rozwoju choroby, gdyż ma ona podłoże autoimmunologiczne.
Skuteczna profilaktyka cukrzycy typu II polega na: