Insulina - słodko-gorzki smak życia

Lekarze biją na alarm: coraz więcej osób zapada na cukrzycę. Mimo że trudno jej zapobiegać, na szczęcie można ją opanować i nie dopuścić do groźnych powikłań. By to zrobić, trzeba jak najwięcej wiedzieć o cukrzycy.

Co to jest insulina?

To hormon produkowany i wydzielany do krwi przez komórki beta (B) znajdujące się w trzustce. Gdy tylko zaczynamy jeść, trzustka uwalnia niewielkie ilości zmagazynowanej insuliny i przystępuje do wytwarzania nowych cząsteczek tego hormonu.

Do czego jest nam potrzebna insulina?

Często porównuje się insulinę do klucza, bo mówiąc obrazowo, otwiera ona drzwi do wszystkich komórek naszego organizmu. Te drzwi (a fachowo mówiąc receptory komórkowe) otwiera po to, by do wnętrza komórki mogła się przedostać glukoza.

A po co komórkom glukoza?

To paliwo, bez którego nie mogłyby żyć, odbudowywać się i wykonywać pracy, do której są stworzone. Gdyby np. komórki serca nie regenerowały się, nie wykonywałyby swej pracy i nasze serce by stanęło.

Skąd czerpiemy glukozę?

W procesie trawienia powstaje glukoza (cukier prosty), która z przewodu pokarmowego przedostaje się do krwi. Jej większość jest w komórkach spalana, czyli wykorzystywana jako energia, ale jeśli jest jej nadmiar, może być magazynowana np. w wątrobie, mięśniach. Gdy owej glukozy jest naprawdę dużo, to jej nadwyżka zamieniana jest w tłuszcze i odkładana w tkance tłuszczowej.

Co się dzieje, gdy w organizmie brakuje insuliny?

Jeżeli trzustka wytwarza jej za mało lub w ogóle insuliny nie produkuje, glukoza nie dociera do komórek, lecz pozostaje we krwi.

Jakie są tego konsekwencje?

We krwi krąży dużo cukru, a jednoczenie komórki umierają z głodu, bo nie ma klucza, który otworzyłby do nich drzwi dla glukozy. Taki stan nazywany jest cukrzycą typu 1. Ma ją ok. 10 proc. chorych.

Dlaczego chorujemy na cukrzycę typu 1?

Nie wszystkie przyczyny choroby już znamy, ale na pewno jaką rolę odgrywają tu czynniki genetyczne. Lekarze są pewni, że możemy odziedziczyć skłonność do cukrzycy. Poza tym jej powstanie może mieć również związek z nieprawidłową pracą układu odpornościowego, który nagle atakuje komórki trzustki. Jest to tzw. autoagresja. Może dojść wówczas do zniszczenia wszystkich lub prawie wszystkich komórek beta i wtedy nie ma kto produkować insuliny.

Jakie są objawy cukrzycy typu 1?

Zazwyczaj duży apetyt i duże pragnienie, częste oddawanie moczu, osłabienie, zmęczenie, senność oraz rozdrażnienie.

Jak leczy się cukrzycę typu 1?

Osoby z cukrzycą typu 1 przez całe życie muszą dostawać insulinę z zewnątrz. Bierze się ją w formie podskórnych zastrzyków.

W jaki sposób dochodzi do powstania cukrzycy typu 2?

Przy cukrzycy typu 2 trzustka produkuje insulinę. U jednych chorych będzie ją produkowała do końca życia, a u innych będzie jej wytwarzała coraz mniej. W pierwszym przypadku - mimo że trzustka produkuje insulinę, z jakiego powodu komórki nie chcą się otworzyć i cukier nie może do nich wniknąć. Fachowcy mówią o insulinooporności. W drugim przypadku trzustka produkuje za mało insuliny, by poradziła sobie ona z całym cukrem krążącym we krwi.