Cukrzyca ciężarnych: objawy, diagnoza, leczenie

Nieprawidłowa wartość glukozy we krwi ciężarnej wymaga jak najszybszej konsultacji z lekarzem. Bez odpowiedniego leczenia może pociągać bardzo poważne konsekwencje zarówno dla zdrowia matki, jak i dziecka. Szacuje się, że cukrzyca ciężarnych dotyka niemal 10 proc. przyszłych matek.

Nieprawidłowa reakcja organizmu na dostarczane mu węglowodany sprawia, że zaczyna on wytwarzać nadmierną ilość glukozy. Przyczyn takiego stanu może być kilka. Wśród najczęstszych wymienia się występowanie schorzenia w poprzednich ciążach (powraca u 30 proc. kobiet), wiek ciężarnej (powyżej 35 roku życia), nadwaga lub otyłość, nadciśnienie tętnicze. Znacznie częściej pojawia się u kobiet, które urodziły więcej niż dwójkę dzieci (o wadze powyżej 4 kilogramów), chorują na zespół policystycznych jajników lub straciły dziecko (tzw. zgon wewnątrzmaciczny). Jedną z częstszych przyczyn rozwoju cukrzycy jest jej występowanie u członków rodzinny, a czasem czynnikiem decydującym są uwarunkowania genetyczne.

Cukrzyca ciężarnych - objawy i diagnoza

Cukrzyca nie daje żadnych objawów, dlatego u kobiet będących w grupie ryzyka konieczne jest wykonanie doustnego testu tolerancji glukozy - tzw. krzywej cukrowej z 75 g glukozy (OGTT, test doustnego obciążenia glukozą). U pozostałych pań konieczne jest oznaczenie glukozy we krwi na czczo. Każde z nich wykonywane jest w pierwszym trymestrze ciąży. Jeśli wynik badania nie przekroczy <100mg/dl uznaje się go za prawidłowy i dla pewności powtarza się między 24-28 tygodniem ciąży (cukrzyca może się rozwinąć później).
Wartość w przedziale 100-25 mg/dl może budzić wątpliwości, dlatego zleca się wykonanie testu kontrolnego OGTT, czyli test doustnego obciążenia glukozą. Cukrzycę ciężarnych jednoznacznie potwierdza wynik powyżej 125 mg/dl.
Podstawowe badanie pozwalające określić poziom glukozy składa się z kilku etapów. W pierwszej kolejności pobiera się próbkę krwi, tak jak do klasycznej morfologii (pacjentka musi być na czczo, a od ostatniego posiłku powinno minąć co najmniej osiem godzin). Następnie podaje się do wypicia roztwór glukozy i obserwuje reakcję organizmu (w 250-300 ml szklanki wody rozpuszcza się 75 g bezwodnej glukozy lub 82,5g, pacjentka powinna wypić tak przygotowany płyn w ciągu pięciu minut). Następnie po upływie dwóch godzin powtarza się badanie krwi.

Cukrzyca ciężarnych - leczenie

Najskuteczniejszą formą leczenia cukrzycy ciężarnych jest wprowadzenie odpowiedniej diety. Menu przyszłej matki powinno obfitować w zwiększoną ilość białka, należy także pamiętać o odpowiedniej kaloryczności posiłków. Obok zmienionego jadłospisu zaleca się regularne wykonywanie pomiarów glikemii za pomocą glukometru (przynajmniej cztery razy dziennie) oraz oznaczenie stężenia glukozy i acetonu w moczu. Jeśli jest to konieczne pacjentki przyjmują insulinę. Terapia trwa do chwili porodu lub do 4-6 tygodni połogu. Nie jest przerywana w przypadku rozpoznania cukrzycy typu 1.
Wystąpienie cukrzycy w czasie ciąży nie zawsze oznacza rozwiązanie problemu tuż po porodzie. Jest grupa kobiet, u których nie ma żadnych czynników ryzyka cukrzycy ciążowej, a mimo to pojawia się. Jest to rodzaj sygnału ostrzegawczego, który wskazuje, że organizm ma predyspozycję (najprawdopodobniej genetyczną) do zaburzeń gospodarki cukrowej. Oznacza to, że w przyszłości może się rozwinąć cukrzyca typu 2. Na dziedziczone geny nie mamy wpływu, możemy jedynie modyfikować tzw. czynniki środowiskowe. Jedynym sposobem zapobiegania cukrzycy typu 2 czy opóźnienia jej rozwoju jest zdrowy tryb życia, czyli utrzymywanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna i właściwe odżywianie
Brak odpowiedniego leczenia cukrzycy ciężarnych sprzyja powstawaniu wad serca, nerek, układu nerwowego, przewodu pokarmowego i zaburzeniu rozwojowemu kończyn, wielowodziu, obrzęków, zakażeń dróg moczowych, odmiedniczkowemu zapaleniu nerek i zatruciu ciążowemu.

Więcej o: