Nieprawid³owa reakcja organizmu na dostarczane mu wêglowodany sprawia, ¿e zaczyna on wytwarzaæ nadmiern± ilo¶æ glukozy. Przyczyn takiego stanu mo¿e byæ kilka. W¶ród najczêstszych wymienia siê wystêpowanie schorzenia w poprzednich ci±¿ach (powraca u 30 proc. kobiet), wiek ciê¿arnej (powy¿ej 35 roku ¿ycia), nadwaga lub oty³o¶æ, nadci¶nienie têtnicze. Znacznie czê¶ciej pojawia siê u kobiet, które urodzi³y wiêcej ni¿ dwójkê dzieci (o wadze powy¿ej 4 kilogramów), choruj± na zespó³ policystycznych jajników lub straci³y dziecko (tzw. zgon wewn±trzmaciczny). Jedn± z czêstszych przyczyn rozwoju cukrzycy jest jej wystêpowanie u cz³onków rodzinny, a czasem czynnikiem decyduj±cym s± uwarunkowania genetyczne.
Cukrzyca ciê¿arnych - objawy i diagnoza
Cukrzyca nie daje ¿adnych objawów, dlatego u kobiet bêd±cych w grupie ryzyka konieczne jest wykonanie doustnego testu tolerancji glukozy - tzw. krzywej cukrowej z 75 g glukozy (OGTT, test doustnego obci±¿enia glukoz±). U pozosta³ych pañ konieczne jest oznaczenie glukozy we krwi na czczo. Ka¿de z nich wykonywane jest w pierwszym trymestrze ci±¿y. Je¶li wynik badania nie przekroczy <100mg/dl uznaje siê go za prawid³owy i dla pewno¶ci powtarza siê miêdzy 24-28 tygodniem ci±¿y (cukrzyca mo¿e siê rozwin±æ pó¼niej).
Warto¶æ w przedziale 100-25 mg/dl mo¿e budziæ w±tpliwo¶ci, dlatego zleca siê wykonanie testu kontrolnego OGTT, czyli test doustnego obci±¿enia glukoz±. Cukrzycê ciê¿arnych jednoznacznie potwierdza wynik powy¿ej 125 mg/dl.
Podstawowe badanie pozwalaj±ce okre¶liæ poziom glukozy sk³ada siê z kilku etapów. W pierwszej kolejno¶ci pobiera siê próbkê krwi, tak jak do klasycznej morfologii (pacjentka musi byæ na czczo, a od ostatniego posi³ku powinno min±æ co najmniej osiem godzin). Nastêpnie podaje siê do wypicia roztwór glukozy i obserwuje reakcjê organizmu (w 250-300 ml szklanki wody rozpuszcza siê 75 g bezwodnej glukozy lub 82,5g, pacjentka powinna wypiæ tak przygotowany p³yn w ci±gu piêciu minut). Nastêpnie po up³ywie dwóch godzin powtarza siê badanie krwi.
Cukrzyca ciê¿arnych - leczenie
Najskuteczniejsz± form± leczenia cukrzycy ciê¿arnych jest wprowadzenie odpowiedniej diety. Menu przysz³ej matki powinno obfitowaæ w zwiêkszon± ilo¶æ bia³ka, nale¿y tak¿e pamiêtaæ o odpowiedniej kaloryczno¶ci posi³ków. Obok zmienionego jad³ospisu zaleca siê regularne wykonywanie pomiarów glikemii za pomoc± glukometru (przynajmniej cztery razy dziennie) oraz oznaczenie stê¿enia glukozy i acetonu w moczu. Je¶li jest to konieczne pacjentki przyjmuj± insulinê. Terapia trwa do chwili porodu lub do 4-6 tygodni po³ogu. Nie jest przerywana w przypadku rozpoznania cukrzycy typu 1.
Wyst±pienie cukrzycy w czasie ci±¿y nie zawsze oznacza rozwi±zanie problemu tu¿ po porodzie. Jest grupa kobiet, u których nie ma ¿adnych czynników ryzyka cukrzycy ci±¿owej, a mimo to pojawia siê. Jest to rodzaj sygna³u ostrzegawczego, który wskazuje, ¿e organizm ma predyspozycjê (najprawdopodobniej genetyczn±) do zaburzeñ gospodarki cukrowej. Oznacza to, ¿e w przysz³o¶ci mo¿e siê rozwin±æ cukrzyca typu 2. Na dziedziczone geny nie mamy wp³ywu, mo¿emy jedynie modyfikowaæ tzw. czynniki ¶rodowiskowe. Jedynym sposobem zapobiegania cukrzycy typu 2 czy opó¼nienia jej rozwoju jest zdrowy tryb ¿ycia, czyli utrzymywanie prawid³owej masy cia³a, regularna aktywno¶æ fizyczna i w³a¶ciwe od¿ywianie
Brak odpowiedniego leczenia cukrzycy ciê¿arnych sprzyja powstawaniu wad serca, nerek, uk³adu nerwowego, przewodu pokarmowego i zaburzeniu rozwojowemu koñczyn, wielowodziu, obrzêków, zaka¿eñ dróg moczowych, odmiedniczkowemu zapaleniu nerek i zatruciu ci±¿owemu.
