Twardy brzuch: przyczyny, objawy, leczenie

O twardym brzuchu mówimy, gdy staje się wzdęty, napięty i bardzo twardy. Najczęściej jest to objaw kłopotów żołądkowo-jelitowych. Natomiast jeżeli u kobiety w ciąży zaczyna pojawiać się twardość brzucha oznacza to zbliżający się poród. Twardy brzuch u mężczyzn z kolei towarzyszy rozrostowi prostaty. Niepokojącym objawem jest pojawienie się zespołu tzw. ostrego brzuch, który stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia.

Twardy brzuch - objawy ostrego brzucha

O twardym brzuchu mówimy, gdy staje się wzdęty, napięty i bardzo twardy. Najgroźniejszy jest zespół tzw. ostrego brzucha. To zespół objawów charakteryzujących się pojawieniem się brzucha deskowatego, (czyli twardego jak deska), a ponadto bólem brzucha, nudnościami i wymiotami. W wyniku zatrzymania gazów, stolca i perystaltyki jelit brzuch staje się wzdęty. Czuje się silne wewnętrzne napięcie, jakby rozpierania powłok brzucha. Może pojawić się gorączka oraz przyspieszona akcja serca.

Do przyczyn stanu ostrego brzucha może dość w wyniku:

Stan ostrego brzucha prawie zawsze wymaga operacji chirurgicznej. Nie wolno zwlekać z wizytą u lekarza lub w szpitalu, ponieważ powikłania grożą poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, a nawet śmiercią.

Twardy brzuch - związany z problemami żołądkowo-jelitowymi

Twardy brzuch, objawiający się wzdęciami, uczuciem pełności, gazami gromadzącymi się w brzuchu, bywa symptomem kłopotów trawiennych. Przede wszystkim mamy wtedy do czynienia z dłuższymi, nawracającymi zaparciami. Do zaparć dochodzi w wyniku nieprawidłowej diety, ubogiej w błonnik, zbyt małych ilości wypijanych napojów, braku ruchu, nieregularnego tryb życia, przy zaburzeniach pracy jelit. Zaparcia mogą ponadto towarzyszyć nadmiernemu stresowi.

Twardy brzuch może być spowodowany zatruciem pokarmowym. Objawia się nie tylko twardością brzucha, ale także nudnościami i wymiotami, biegunką, skurczami brzucha, bólem oraz stanem podgorączkowym. Ostre biegunki mogą wywoływać infekcje wirusowe (rotawirusy) oraz bakteryjne (np. Salmonella).

Do pojawienia się twardego brzucha przyczyniają się także alergie pokarmowe, nietolerancja laktozy, nieswoiste zapalenia jelit, czyli choroba Leśniowskiego-Crohna oraz zespół jelita drażliwego.

Twardy brzuch u kobiet

Przyczyn twardego brzucha u kobiet możemy doszukiwać się w: zaburzeniach przedmiesiączkowych, a także  - jeżeli jest to czas między menstruacjami - w zapaleniu narządów miednicy mniejszej (dawniej zwanym zapaleniem przydatków), mogło dojść także do skrętu jajnika albo do pęknięcia ciąży pozamacicznej. Ponadto: w ciąży twardy brzuch jest oznaka zbliżającego się porodu.

Zobacz wideo

Twardy brzuch - inne przyczyny

U mężczyzn twardość brzucha towarzyszy także rozrostowi prostaty, ponieważ powiększający się narząd naciska na pozostałe organu, znajdujące się w brzuchu, w tym na pęcherz moczowy. 

Twardy brzuch ponadto może być wywołany:

  • chorobami układu moczowego
  • guzami w okolicy cewki moczowej
  • nowotwory dróg moczowych
  • nowotwory macicy
  • rak stercza
  • zrosty po zabiegach operacyjnych

Twardy brzuch - leczenie

Zespół ostrego brzucha zawsze wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem, ponieważ zazwyczaj oznacza zapalenie otrzewnej i stany wymagające interwencji chirurgicznej. Inne przypadki leczymy zgodnie z pierwotną przyczyną.

Trzeba jednak przyznać, że najczęstsze przyczyny twardego brzucha tkwią w niewłaściwej diecie. Wzdęcia, gromadzenie się gazów w jelitach, towarzyszą zaparciom oraz długotrwałemu brakowi ruchu, który wspomaga pracą jelit. Zwalczanie zaparć za pomocą zmiany diety i stylu życia daje dobre efekty. Pamiętajmy zatem o wzbogaceniu posiłków w błonnik, a znajdziemy go chociażby w otrębach, owocach (suszone śliwki, daktyle), pełnoziarnistym chlebie, czy w warzywach. Koniecznie należy pić spore ilości wody, która wspiera trawienie rozrzedzając treść pokarmową. I jak zawsze - nieocenione są zioła i herbatki przygotowywane na ich bazie.

Więcej o: