Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Niedokrwienie jelit to rzadka choroba, która wynika z nieprawidłowego działania tętnic krezkowych. Liczba pacjentów szpitalnych cierpiących z powodu niedokrwienia jelit wynosi 1/1000. Choroba jest trudna do zdiagnozowania. Trzykrotnie częściej zapadają na nią kobiety. Grupą szczególnie narażoną na niedokrwienie jelit są osoby między 60. a 70. rokiem życia.
Niedokrwienie jelit dzieli się na ostre i przewlekłe. Ostre niedokrwienie jelit wymaga natychmiastowej hospitalizacji, dlatego tak ważna jest szybka diagnoza. Niedokrwienie jelit nie daje charakterystycznych objawów. Badaniem pozwalającym zdiagnozować chorobę najszybciej jest arteriografia tętnic krezkowych.
Bezpośrednią przyczyną niedokrwienia jelit jest niedostateczny przepływ krwi przez naczynia krwionośne krezki. Krezka jelita to cienka błona, która składa się z dwóch warstw otrzewnej. Otacza wszystkie elementy przewodu pokarmowego i "mocuje" je do grzbietowej ściany jamy brzusznej. W krezce znajdują się naczynia krwionośne i limfatyczne oraz nerwy. Krezka jelita przytwierdza jelito krezkowe (fragment jelita) do tylnej ściany brzucha.
Ostre niedokrwienie jelit (ONJ) występuje wtedy, gdy dojdzie do zatoru tętnicy krezkowej dolnej albo górnej. Wywołane jest najczęściej przez zakrzep, który może wynikać z zapalenia mięśnia sercowego, migotania przedsionków czy zwyrodnienia zastawek. Niekiedy nie da się dociec przyczyny niedokrwienia. Przewlekłe niedokrwienie jelit (PNJ) zwykle powstaje na skutek miażdżycy czy zakrzepicy.
Ogólnie rzecz biorąc, możliwe przyczyny niedokrwienia jelit to:
Objawy ostrego niedokrwienia jelit to przede wszystkim silny ból brzucha, który nie ma określonej przyczyny i pojawia się nagle. Perystaltyka przyspiesza, choremu zaczynają doskwierać biegunki. Ostremu niedokrwieniu mogą towarzyszyć stolce z domieszką krwi. Następnie do objawów dołączają wymioty. Jeśli dojdzie do martwicy jelita, perystaltyka ustaje. Martwica powoduje zapalenie otrzewnej.
> Przeczytaj: Wygląd stolca - źródło cennych informacji
Objawy przewlekłego niedokrwienia jelit to ból brzucha, który występuje po posiłku, spadek masy ciała (chory je mniej w obawie przed bólem), biegunka, nudności, wymioty. Chory zwykle cierpi również na dolegliwości sercowo-naczyniowe.
W leczeniu ostrego niedokrwienia jelit najważniejsze jest szybkie rozpoznanie choroby (powinno trwać nie dłużej niż dobę). Niestety, niedokrwienie jelit jest trudne do zdiagnozowania i rzadko udaje się je prędko rozpoznać. Jeśli jednak do tego dojdzie, pacjent może zostać poddany leczeniu przezskórnemu, czyli angioplastyce balonowej albo embolektomii. Te metody niosą za sobą jednak duże ryzyko powikłań. Embolektomia polega na otwarciu tętnicy, w której powstał zator i usunięciu go. Jeśli wystąpi martwica, wykonuje się resekcję, czyli wycięcie kawałka jelita (o zespole krótkiego jelita przeczytaj tutaj). Im późniejsza operacja, tym mniejsze szanse na przeżycie - tylko 10-20% procent osób z późno wykrytym ONJ przeżywa operację.
Leczenie przewlekłego niedokrwienia jelit może mieć formę farmakologiczną (leki przeciwzakrzepowe i rozkurczające) oraz chirurgiczną. Stosuje się angioplastykę balonową, za pomocą której da się rozszerzyć zablokowaną tętnicę. Czasem chorym wszczepia się w miejsce zakrzepu stent, czyli sprężynkę, która ma udrażniać naczynie. Pacjenci z PNJ powinni być pod stałą opieką lekarza, ponieważ przewlekła odmiana choroby może przekształcić się w ostrą.
Ból brzucha: czasem błaha dolegliwość, czasem objaw choroby. Pokaż, gdzie boli, podpowiemy dlaczego