Ostry, silny ból gardła to najczęściej objaw infekcji wirusowych związanych z przeziębieniem. Towarzyszy mu złe samopoczucie, ból głowy, podniesiona temperatura, nieżyt nosa i bóle mięśniowe. Te objawy znamy wszyscy. Po kilku dniach na szczęście mijają i wracamy do formy. Jeżeli jest to infekcja bakteryjna objawy są mocniejsze i towarzyszy im nieprzyjemne ściekanie ropnej wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Ostry ból gardła towarzyszy także zapaleniu migdałków, ropniom okołomigdałkowym czy zagardłowym. Ból gardła pojawia się ponadto przy chorobach zakaźnych, takich jak odra, błonica, płonica czy różyczka. Ból gardła jest również objawem choroby COVID-19.
Bolące gardło może być ponadto powikłaniem po kuracji antybiotykowej, objawiającym się grzybicznym zapaleniem błony śluzowej gardła.
Taki ból gardła może mieć wiele przyczyn. Najczęstszą jest przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła, za którym mogą stać takie czynniki jak: przebywanie w zadymionym, zbyt suchym i gorącym pomieszczeniu, pyły i inne zanieczyszczenia oraz lotne związki drażniące obecne w powietrzu, a także skrajne zmiany temperatury. Ponadto, bywa efektem nadużywania alkoholu i palenia papierosów.
Poranny ból gardła to czasem także efekt nocnego chrapania, wysuszającego i podrażniającego gardło.
Do bólu gardła przyczynia się także klimatyzacja, a właściwie jej nadużywanie oraz niedbałość o jej stan techniczny. Klimatyzowane powietrze bowiem może nadmiernie wysuszać błony śluzowe, nie tylko zresztą gardła, ale także nosa i spojówek.
Za ból gardła mogą być także odpowiedzialne przyjmowane leki, na przykład te na nadciśnienie, gdyż ich skutkiem ubocznym jest uczucie suchości w gardle, a także kaszel i chrypka.
Czasem, chociaż dość rzadko, ból gardła spowodowany jest neuralgią nerwu językowo-gardłowego, zespołem Eagle'a i zespołem mięśniowo-powięziowym, powiązanym ze zwyrodnieniem kręgosłupa.
Zdarza się, że za bólem gardła i infekcjami stoją zęby i chore dziąsła, będące źródłem stanów zapalnych w organizmie.
Inna grupą schorzeń, wywołujących bóle i uczucie pieczenia w gardle, są choroby refluksowe oraz przepuklina rozworu przełykowego. Ból spowodowany jest stałym podrażnieniem gardła kwaśną zawartością żołądka.
Jednostronny, nawracający ból gardła może być symptomem nowotworu gardła lub krtani.
Rak krtani atakuje przede wszystkim palących mężczyzn po 50. roku życia. Objawia się długotrwałą chrypką, przewlekłym bólem gardła przy połykaniu oraz powiększeniem węzłów chłonnych. Dochodzi do tego zmiana barwy głosu, uczucie obcego ciała w gardle, utrudnione przełykanie, nieprzyjemny zapach z ust. Towarzyszą mu utrata masy ciała, osłabienie, bladość skóry. Takie symptomy powinny nas skłonić do jak najszybszego skonsultowania się z lekarzem, gdyż wcześnie wykryty rak zwiększa szanse na wyleczenie.