Pesto - włoska pyszność o prozdrowotnych właściwościach

Pesto szturmem zdobyło nasze kuchnie. Mało kto nie lubi tego (zwykle) bazyliowego przysmaku. Z czego robi się pesto? I czy jest zdrowe?

Pesto: co to jest?

Pesto to zielony sos o charakterze stricte śródziemnomorskim. Wywodzi się z Genui, miasta we Włoszech. Badacze sądzą, że jego korzenie sięgają starożytnego Rzymu. Pierwszy przepis na pesto znamy jednak dopiero z ksiąg z XIX wieku.

Pełna nazwa pesto to pesto alla genovese. Tradycyjna odmiana pesto robiona jest na bazie bazylii, istnieje jednak kilka odmian tego sosu. Słowo "pesto" pochodzi od wyrazu pestâ, które oznacza ucieranie, miażdżenie. Nazwa odnosi się do pierwotnego sposobu robienia pesto, czyli ucierania go drewnianym tłuczkiem w marmurowym moździerzu.

Dołącz do Zdrowia na Facebooku!

Pesto: z czego powstaje?

Oryginalne, standardowe pesto zrobione jest z bazylii, czosnku, orzeszków piniowych, parmezanu, oliwy z oliwek i soli gruboziarnistej. Ma zielony kolor i dość zbitą konsystencję. W sklepach możemy znaleźć również inne odmiany pesto. Drugim najpopularniejszym rodzajem tego sosu jest pesto alla siciliana, czerwone pesto składające się przede wszystkim z suszonych pomidorów. Popularne są też pesta z pietruszki, rukoli czy szpinaku.

Pesto: z czym to się je?

Makaron z pesto to jedno z najpopularniejszych dań ostatnich lat. Trudno się dziwić - troszkę sosu ze słoiczka, makaron i... przepyszne danie gotowe! Cena pesto w słoiczku waha się zwykle od kilku do kilkunastu złotych, jest to więc produkt nie tylko smaczny, lecz również względnie demokratyczny. Bazyliowy sos dodaje się również do kanapek, pizzy, sałatek, serów... Niektórzy jedzą je prosto ze słoiczka.

> Sprawdź: Najlepsze i najgorsze połączenia żywieniowe, czyli co jeść razem, a co osobno

Pesto: wartości odżywcze i właściwości zdrowotne

Głównym składnikiem pesto jest bazylia, która stymuluje pracę układu pokarmowego. Poprawia trawienie i pobudza produkcję soku żołądkowego, przez co jest przydatna w przypadku wzdęć czy niestrawności. Co więcej, poprawia apetyt, a także zapobiega wymiotom. Ma właściwości przeciwdepresyjne, pomaga w walce z bezsennością. Olejki eteryczne bazylii działają przeciwzapalnie.

Orzeszki piniowe zawierają sporo witaminy K, która odpowiada między innymi za prawidłowe krzepnięcie krwi. Oprócz tego mają witaminę PP (B3), składnik stymulujący pracę układu nerwowego. Witamina E to antyoksydant (przeciwutleniacz), który zwalcza nadmiar wolnych rodników i zapobiega przedwczesnemu starzeniu się. Zawarty w orzeszkach piniowych fosfor wzmacnia kości, a cynk poprawia odporność.

> Przeczytaj: Witaminy z grupy B: po co ci one i gdzie ich szukać?

Parmezan dostarcza białka, a oliwa z oliwek - nienasyconych kwasów tłuszczowych. Czosnek to kopalnia zdrowia, ma (między innymi) działanie przeciwzapalne i antybakteryjne. Więcej o czosnku dowiesz się stąd.

Pesto: na co zwracać uwagę?

Nie podgrzewaj pesto zbyt długo, ponieważ zyskuje przez to gorzki smak. Jeżeli chcesz dodać je na przykład do makaronu, po prostu nałóż je na gorące, dopiero co ugotowane kluski. Dzięki temu całe danie będzie ciepłe, a sos nie straci na swojej pyszności.

Otwarty słoiczek z pesto przechowuj w lodówce maksimum tydzień. Zawsze możesz je zamrozić. To świetny pomysł, jeżeli robisz sos samodzielnie - zamrożone porcje będą służyć przez długi czas jako awaryjny (i zdrowy!) pomysł na obiad.

Uważaj również na zamienniki. Tanie pesto często zawierają zamiast oliwy olej słonecznikowy, a na miejscu orzeszków piniowych znajdują się orzechy nerkowca. Parmezan zastępowany jest nagminnie serem żółtym.

Moc barwników owoców i warzyw. Który kolor najzdrowszy?