Najlepsze i najgorsze połączenia żywieniowe, czyli co jeść razem, a co osobno

Poznaj popularne duety w kuchni i sprawdź czy są korzystne dla organizmu, czy wręcz przeciwnie. Niektóre goszczą na naszych stołach od wieków. Gospodynie wiedzą, co robią?
Zróżnicowana dieta zawsze wychodzi nam na zdrowie? Na tej kanapce tyle dobrego, a jednak... Zróżnicowana dieta zawsze wychodzi nam na zdrowie? Na tej kanapce tyle dobrego, a jednak... istock

Najlepsze i najgorsze połączenia żywieniowe, czyli co jeść razem, a co osobno

Poznaj popularne duety w kuchni i sprawdź czy są korzystne dla organizmu, czy wręcz przeciwnie. Niektóre goszczą na naszych stołach od wieków. Gospodynie wiedzą, co robią?

Biały ser i pomidory, marchew z masłem, kapusta kiszona polana oliwą: znacie? Lubicie? Macie pewność, że to zestawy, które wyjdą wam na zdrowie?

Cóż, nawet opinie dietetyków są podzielone, bo czasem dane połączenie jest niekorzystne, ale tylko w znacznych ilościach (a w nadmiarze wszystko szkodzi) lub niewskazane dla osób z predyspozycjami do pewnych problemów zdrowotnych.

Wśród kulinarnych  połączeń są tandemy optymalne, 'tylko' niekorzystne, na przykład utrudniające wchłanianie składników odżywczych, ale także naprawdę niezdrowe. Jakich 'niebezpiecznych związków' powinniśmy unikać, a na jakie postawić? Czytaj, biorąc poprawkę na fakt, że zawsze warto zachować umiar, także w ostrożności.

Jeszcze więcej na ten temat (w tym inne duety): Dietetyk objaśnia, dlaczego nam to smakuje

Marchew z odrobiną masła to akurat bardzo dobry pomysł, jeśli chcesz zadbać o skórę i oczy Marchew z odrobiną masła to akurat bardzo dobry pomysł, jeśli chcesz zadbać o skórę i oczy shutterstock

Gotowana marchew i odrobina masła

TAK

Marchewka jest jednym z pierwszych pokarmów podawanych dzieciom i najczęściej zalecanym warzywem dla osób starszych. Nieprzypadkowo mówi się, że jest dobra na wszystko. Jej najcenniejszym skarbem jest beta-karoten (prowitamina A).

Dołącz do serwisu Zdrowie na Facebooku!

Więcej o marchwi i jej wpływie na zdrowie

Można jeszcze 'ulepszyć' cudowne warzywo. Wystarczy niewielka ilość tłuszczu dodana pod koniec gotowania albo już na talerzu, aby prowitamina zawarta w marchewce, dyni, szpinaku czy brokułach, przekształciła się w cenną witaminę A.

Sam beta-karoten wzmacnia system odpornościowy organizmu. Natomiast witamina A jest niezbędna do właściwego metabolizmu białka w organizmie. Wzmacnia błony śluzowe ust, nosa, gardła, płuc, zwiększając tym samym odporność i chroniąc je przed infekcjami. Pomaga w budowie i naprawie kości, zębów, włosów, paznokci. Chroni błonę śluzową oka przed wysychaniem, stanem zapalnym (jest to szczególnie ważne dla osób noszących szkła kontaktowe oraz dla miłośników komputera i telewizora). Poprawia widzenie o zmroku, wzmacnia system odpornościowy, ogranicza tempo procesów starzenia, poprawia stan skóry zniszczonej przez oparzenie lub odmrożenie, poprawia stan naczyń krwionośnych.

Kiepsko widzisz po zmroku? Co robić?

ABC witamin

 

Tłuste mięsa są lepiej trawione kiedy jemy je z chrzanem Tłuste mięsa są lepiej trawione kiedy jemy je z chrzanem shutterstock

Kiełbasa i chrzan

TAK

Chyba nikt z nas nie wyobraża sobie innego połączenia na świątecznym stole. Jednak niewiele osób wie, dlaczego to robimy. Tymczasem ten kulinarny związek to dowód ludowej mądrości. Chrzan dodawany do potraw ułatwia trawienie oraz przyspiesza przemianę materii. Ma również działanie bakteriobójcze.

Nie sposób odmówić sobie świątecznej kiełbasy, która, niestety, jest tłusta. Smakosze swojskiego jedzenia mogą jednak zagwarantować sobie szybsze spalanie tłuszczu dzięki połączeniu kiełbasy z chrzanem. Według dietetyków tłuste mięso warto łączyć z przyprawami mającymi ostry smak, jak choćby wspomniany wyżej chrzan czy musztarda, które przyspieszają spalanie kalorii nawet o 25%!

Czytaj: Co chrzanie wiedzieć warto

Zabójcy tłuszczu - jesz i spalasz!

Do bardzo zdrowej kapusty kiszonej warto dodać odrobinę oliwy, marchewkę. Niemal każdy z nas jadł taką surówkę w domu. Badania naukowe pokazują, że słusznie Do bardzo zdrowej kapusty kiszonej warto dodać odrobinę oliwy, marchewkę. Niemal każdy z nas jadł taką surówkę w domu. Badania naukowe pokazują, że słusznie jules, https://www.flickr.com/photos/stone-soup/, (CC BY 2.0)

Kiszona kapusta i oliwa

TAK

W którym domu nie stosuje się tego połączenia? I bardzo dobrze! Kiszona kapusta jest zdecydowanie zdrowsza niż surowa, czy gotowana. Znajdują się w niej spore ilości witaminy B12, która wpływa pozytywnie na stan naszego umysłu, daje uczucie radości poprawiając nam nastrój i wzmacnia odporność na stres. Do tego koi nerwy, przyspiesza wykorzystanie żelaza oraz odpowiada za budowę czerwonych krwinek. Działa też odmładzająco. Przyczynia się do wzrostu komórek i odbudowy tkanki kostnej. Do tego jedząc ją, fundujemy sobie solidną dawkę witaminy C.

Kiszonki nam służą także ze względu na 'dobre' bakterie (wszystko na ten temat).

Kiszoną kapustę powinniśmy zestawiać z oliwą, dzięki czemu zawarte w nich witaminy są lepiej przyswajalne. Warto też dodawać do kapusty kminek, by uniknąć wzdęć (czytaj o domowych metodach ich łagodzenia). Odciśnięta kapusta kiszona zmieszana z cebulą, kminkiem i olejem może również pomóc cierpiącym na choroby żołądka, chroniczne zaparcia i o zmniejszonej ilości czerwonych ciałek krwi.

Pomidory i ogórki razem? Pod warunkiem, że ogórki nie będą surowe Pomidory i ogórki razem? Pod warunkiem, że ogórki nie będą surowe anokarina, https://www.flickr.com/photos/anokarina/, (CC BY-SA 2.0)

Świeże pomidory bez świeżych ogórków

NIE

W surowych ogórkach (podobnie jak w innych warzywach dyniowatych, np. w kabaczku lub patisonie) występuje enzym (askorbinaza), rozkładający witaminę C. By zapobiec jej stratom, nie łącz świeżych ogórków z warzywami bogatymi w tę witaminę: papryką, pomidorami, kapustą. Zamiast świeżych ogórków wykorzystaj do sałatek kiszone, bo wtedy askorbinaza ulega zniszczeniu.

Jeżeli to nas nie przekonało do zrezygnowania z takiego połączenia (kochamy je!), to warto przypomnieć, że witamina C jest niezbędna do tworzenia kolagenu - podstawowego składnika skóry, tkanki łącznej i tkanki chrzestnej. Witamina C jest najważniejszą witaminą dla systemu odpornościowego. Kwas askorbinowy jest między innymi konieczny do syntezy noradrenaliny. Ponadto ma też działanie przeciwutleniające, to znaczy chroni komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników (odmładza!).

ALE:

Chociaż utrata witaminy C jest spora, tego duetu nie wybieramy tylko ze względu na nią. Nie zaszkodzi, ma wiele innych zalet. Zatem można jeść bez obaw, chociaż osobno zdrowiej.

Celuj w zmarszczki

Tajemnice jesiennych warzyw

Fasola i czerwona papryka: może danie niekoniecznie estetyczne, ale zdrowe Fasola i czerwona papryka: może danie niekoniecznie estetyczne, ale zdrowe Tony Alter, https://www.flickr.com/photos/78428166@N00/, (CC BY 2.0)

Fasola i czerwona papryka

TAK

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że około 700 milionów ludzi na świecie cierpi na niedobór żelaza, które odgrywa kluczową rolę w procesie wytwarzania hemoglobiny. Choć wystarczające dla nas dawki tego mikroelementu znajdują się w mięsie, rybach, warzywach ciemnozielonych, fasolowatych i płatkach śniadaniowych, tylko 10 proc. spożytej ilości żelaza zostaje wchłonięte w jelitach.

Szczególnie trudno wchłania się tzw. żelazo niehemowe, którego głównym źródłem są produkty roślinne. Dlatego osoby stosujące diety wykluczające i wegetariańskie są w większym stopniu narażone na wystąpienie anemii. Nie oznacza to jednak, że całe pokłady żelaza zawarte na przykład w fasoli trzeba spisać na straty. Wystarczy połączyć ją z czerwoną papryką, kopalnią witaminy C, by zwiększyć przyswajalność żelaza, a dodatkowo zafundować sobie doskonałą kurację antyutleniającą.

Wszystko o papryce

Poznaj zalety roślin strączkowych

Niby poszczególne składniki to samo zdrowie, ale jak zadziałają w zespole? Akurat szpinak i jogurt się polubią, ale bywają też fatalne duety Niby poszczególne składniki to samo zdrowie, ale jak zadziałają w zespole? Akurat szpinak i jogurt się polubią, ale bywają też fatalne duety NatalieMaynor, https://www.flickr.com/photos/nataliemaynor/, (CC BY 2.0)

Szpinak i jogurt

TAK

Szpinak przez lata uchodził za znakomite zielone źródło  żelaza. Niestety, to mit. Zasługuje na miejsce w naszej kuchni przede wszystkim ze względu na zawartość kwasu foliowego. Ta witamina z grupy B wcale nie jest potrzebna tylko kobietom w ciąży. To źródło życia.

Wszystko o kwasie foliowym

Szpinak obfituje także w inne witaminy i sole mineralne, cenne barwniki o działaniu przeciwutleniającym (czytaj: Kolor warzyw ma znaczenie!).

Nawet szpinak ma słabsze strony. Zawiera kwas szczawiowy (sporo go też w szczawiu i rabarbarze), a ten źle wpływa na przyswajanie wapnia. Wchłonięty kwas szczawiowy odkładany jest w narządach wewnętrznych. Jeśli w naszym codziennym pożywieniu są duże ilości kwasu szczawiowego, a małe wapnia, to w konsekwencji dochodzi do niedoborów tego makroelementu.

Jest na to rada! Do dania ze szczawiem wystarczy dodać mleka, śmietanę lub jajko, a wapń zawarty w nabiale połączy się z kwasem szczawiowym z tych warzyw, nie naruszając zasobów wapnia w organizmie.

Najlepsze źródła żelaza (z tabelami zawartości w produkcie)

Najlepsze źródła wapnia (z tabelami zawartości w produkcie)

Jeżeli nie chcemy mieć problemów ze stawami to lepiej jedzmy biały ser bez pomidorów Jeżeli nie chcemy mieć problemów ze stawami to lepiej jedzmy biały ser bez pomidorów shutterstock

Ser biały z pomidorami

NIE

W wielu dietach odchudzających zalecane jest jedzenie sera białego z pomidorem. Jednak takie połączenie sprzyja wystąpieniu bolesnej choroby stawów. Dlaczego?  Zawarte są pomidorach kwasy (cytrynowy, jabłkowy, chlorogenowy i kumarynowy), łącząc się z wapniem, powodują powstanie nierozpuszczalnych kryształków. Więcej o dnie moczanowej

Fakt, biały ser nie jest imponującym źródłem wapnia, ale go zawiera wystarczająco dużo (patrz: tabela). Kryształki odkładają się w stawach, wywołując silne bóle (więcej o dnie moczanowej). Nie należy jednak wpadać w panikę po zjedzeniu kilku porcji. Dopiero stosowanie nieracjonalnej diety, eliminacyjnej, opartej na kilku składnikach zaledwie, w dodatku przez dłuższy czas, może być szkodliwe dla naszych stawów.

ALE

Chociaż można empirycznie potwierdzić, że taki duet prowadzi do powstania kryształów, ostatecznie mechanizm powstawania chorób reumatycznych autoimmunologicznych nie został poznany. Nie dowiedziono także ostatecznie, że taka dieta szkodzi zdrowym. Stąd sporo opinii o "micie", ale i ostrzeżeń dietetyków, którzy zalecają jednak rozsądek, choćby na wszelki wypadek.

Jeszcze więcej połączeń:

Więcej o: