Szacuje się, że z nerwica może dotyczyć nawet 8 milionów Polaków. W zależności od tego, co ją spowodowało nerwice dzieli się na:
- neurasteniczną,
- histeryczną,
- lękową,
- natręctw,
- pourazową.
Nerwica neurasteniczna
Najczęściej daje o sobie znać rano. Osoby z tym rodzajem nerwicy są ciągle wściekłe i pobudzone. Denerwuje je to, że znowu muszą iść do pracy, odstawić dzieci do szkoły. Zdarza się, że bardzo szybko wpadają w gniew, są agresywne - taka postać nazywana jest hipersteniczną. Cześć pacjentów z nerwicą neurasteniczną może uskarżać się na ciągłe zmęczenie, problemy z koncentracją czy zaburzenia snu. Niekiedy skarżą się na bóle głowy, może im także towarzyszyć silne poczucie lęku. Wtedy mówi się o postaci hipostenicznej. Skąd się bierze neurastenia? Schorzenia pojawia się przede wszystkim u osób, które przez długi czas były wystawione na działanie silnego stresu lub wykonywały bardzo ciężką, wyczerpującą pracę fizyczną, zwłaszcza taką, która znacząco przekracza ich możliwości.
Nerwica histeryczna
Osoby z tym rodzajem nerwicy nieustanie wyszukują u siebie problemów zdrowotnych i ciągle odwiedzają lekarzy różnych specjalności. Stwierdzenie, że nic im nie dolega zazwyczaj kończy się wybuchem wściekłości. Ten rodzaj zaburzenia może prowadzić do niedowładów, porażeń, drżenia, napadów, które przypominają ataki padaczki, utraty przytomności, a także chwilowa głuchota, ślepota, niemożność oddychania i połykania, co lekarze nazywają kulą histeryczną. Ich występowanie sprawia, że osoby z tą nerwicą są przekonane o tym, że są bardzo ciężko chore. Osoby z nerwicą czują potrzebę bycia w centrum uwagi. Co prowadzi do takich problemów? Bardzo często spowodowane są one urazem psychicznym czy traumą, np. z dzieciństwa. Nerwica histeryczna pojawia się zazwyczaj u osób, które jako dzieci nie otrzymywały od rodziców dość ciepła i miłości.
Nerwica lękowa
Wystąpienie nerwicy lękowej bardzo ściśle związane jest wystąpieniem silnego lęku i strachu. Chorzy często żyją w przekonaniu coś, albo ktoś zagraża im, albo ich najbliższym. Pacjenci z nerwicą lękową nieustanie się czegoś boją, napadom lęku towarzyszą drżenie rąk i nóg, nadmierne pocenie. Niekiedy mają problemy z oddychaniem, mogą także pojawić się bóle w klatce piersiowe. Nerwica lękowa może też przybrać formę fobii, np. lęku wysokości. Zdarza się, że lęk i strach są tak silne, że chorzy nie potrafią normalnie funkcjonować i całkowicie odcinają się od normalnego życia. Przyczyny rozwoju tego zaburzenia nie są do końca znane, być może ma ona związkiem z zaburzeniem poczucia bezpieczeństwa. Zdarzenie czy sytuacja, które mogły je zburzyć zazwyczaj mają miejsce we wczesnym dzieciństwie. Nie bez znaczenia są także zaburzenia w wydzielaniu neuroprzekaźników - serotoniny i noradrenaliny, które kontrolują odczuwanie lęku.
Nerwica natręctw
Nazywana bywa także zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym. Obsesje to najczęściej myśli, których nie można się w żaden sposób pozbyć, wymazać. Kompulsje polegają na powtarzaniu określonych rytuałów, np. mycie rąk, lub na przymusowym wykonywaniu określonych czynności. Nerwice natręctw zazwyczaj ograniczają się do codziennych czynności, które mają ścisły związek ze sprzątaniem i porządkowaniem różnych rzeczy, ale także chorobą, seksem czy religią. Chory inaczej nie umie zapanować. Takie zachowanie może być spowodowane silnym stresem, a także problemami, z którymi chory nie potrafi sobie poradzić. Przyczyną nerwicy natręctw może być także poczucie niespełnienia i niedowartościowania.
Nerwicowe reakcje pourazowe
Ten rodzaj nerwicy dotyczy przede wszystkim tych osób, które przeszły rozległy uraz lub miały poważny wypadek. Zdarza się, że zaczynają się skarżyć na bóle i zawroty głowy, drżenie rąk. Aby ocenić czy tego rodzaju dolegliwości są konsekwencją wypadku i spowodowanych przez niego uszkodzeń czy też nerwicą konieczne są badanie, np. EEG (elektroencefalografię) i badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. W przypadku wykluczenia przyczyn fizycznych można podejrzewać właśnie nerwicę.
Nerwica wegetatywna
To specyficzny rodzaj zaburzenia funkcjonowania organizmu. W większości przypadków "ogranicza się" ona układu krwionośnego i pokarmowego. Skurcze, ból brzucha, owrzodzenia czy problemy z nadciśnieniem tętniczym mogą być spowodowane bardzo silnym stresem. Kiedy chory nie potrafi walczyć z silnym napięciem zaczyna się ona odbijać na jego organizmie.
Nerwica - leczenie
Rozpoznanie nerwicy nie jest łatwe i wielu lekarzy pierwszego kontaktu nie od razu dostrzega istotę problemu. Dlatego tak ważne jest, aby patrzyli oni na pacjenta całościowo, a nie skupiali się tylko na jednym aspekcie choroby. Jedynym i zarazem najlepszym sposobem walki z jest psychoterapia, która powinna być dobrana indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta. Może się zdarzyć, że leczenie będzie przebiegało także pod okiem psychiatry oraz neurologa.
Czasem walka z nerwicą wymaga uzupełniana o farmakoterapię. Przy doborze leków trzeba zachować jednak bardzo dużą ostrożność, mogą one bowiem wchodzić ze sobą w interakcje i wywoływać skutki odwrotne od zamierzonych.
