Do czego prowadzi cukrzyca?
Długotrwała nieprawidłowość w gospodarce insuliny może doprowadzić do uszkodzeń, zaburzeń czynności i niewydolności wielu narządów - w tym nerek, serca czy oczu. Po zauważeniu utrzymujących się od dłuższego czasu objawów cukrzycy, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Im wcześniej rozpoznana i zdiagnozowana choroba, a także włączone leczenie, tym większe szanse na normalne życie, bez strat na zdrowiu. Prócz leczenia farmakologicznego, cukrzycy powinni również przestrzegać diety i znać produkty zakazane oraz polecane.
Dieta cukrzycowa - czego nie wolno jeść?
Dieta cukrzycowa powinna być jak najbardziej urozmaicona i dostosowana do zapotrzebowania na energię pacjenta. Posiłki powinny być regularne, spożywane zawsze o określonej porze. Powinny dostarczać podobne ilości energii i mieć zbliżoną wartość kaloryczną, jak i liczbę wymienników węglowodanowych - zapobiegnie to gwałtownym spadkom czy wzrostom ilości cukru we krwi. Posiłki powinny być zbilansowane, a insulina umiejętnie z nimi aplikowana. Trzeba pamiętać o tym, że niektóre produkty nie sprzyjają cukrzykom - rozregulowują wydzielanie insuliny jeszcze bardziej.
Unikać należy produktów o dużej zawartości tłuszczu, takich jak:
- pełnotłusty nabiał: śmietana, tłuste mleko
- serki topione, majonez, smalec, słonina
- tłuste wyroby garmażeryjne i podroby: salceson, pasztetowa, tłuste kiełbasy, boczek, salami
- produkty smażone w głębokim tłuszczu
Oraz produktów o wysokim IG, między innymi:
- białe pieczywo, ciasto francuskie, wyroby cukiernicze, słodycze
- słone przekąski: krakersy, słone paluszki, chipsy
- słodkie napoje, zwłaszcza gazowane
- owoce suszone, kandyzowane, w syropie
Dieta cukrzycowa - przykłady "dobrych" produktów
Komponowanie diety dla cukrzyka powinno być przeprowadzane indywidualnie, z uwzględnieniem wieku, płci, stopnia aktywności fizycznej, masy ciała i innych chorób, współtowarzyszących cukrzycy u chorego. Jeśli pacjent ma sporą nadwagę, warto zrzucić zbędne kilogramy. Poprawi to komfort życia i pomoże zapobiec dodatkowym powikłaniom. Dieta cukrzycowa powinna uwzględniać produkty pozwalające zaspokoić zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze, witaminy i minerały. Równie ważne jak to, co je cukrzyk, jest to, czy posiłki spożywa w regularnych odstępach czasu. Unikanie tłustych i dosładzanych potraw to podstawa - nie oznacza to jednak, że dieta cukrzyka musi być nudna i uboga. Najważniejsze jest więc pozyskiwanie wartości odżywczych ze zdrowej żywności.
Produkty zalecane w diecie cukrzycowej:
- chudy drób, cielęcina, wołowina,
- ryby,
- wędliny dobrej jakości,
- odtłuszczony nabiał: chude mleko, jogurty, kefiry,
- olej lniany, rzepakowy
- pieczywo razowe,
- kasze gruboziarniste: gryczana, pęczak,
- mąka razowa, brązowy ryż, pełnoziarnisty makaron
- rośliny strączkowe
- świeże warzywa
Warto do codziennego jadłospisu włączyć także wielonienasycone oraz jednonienasycone kwasy tłuszczowe. Ważna jest całkowita eliminacja nasyconych kwasów tłuszczowych, które znajdują się w tłustym mięsie, smalcu, wędlinach niskiej jakości, a także w tłustym mleku i jego przetworach. Drogocenne okażą się witaminy - C i E oraz β karoten. Trzeba również pamiętać o odpowiedniej ilości witamin B6, B12 i kwasu foliowego - w przeciwnym wypadku chory naraża się na homocysteinemię.
Cukrzyca a owoce
Dieta cukrzycowa powinna oczywiście zawierać owoce - warto jednak wybierać te o niskim indeksie glikemicznym, np.: czereśnie, borówki, jabłka, jeżyny, maliny, truskawki, grejpfruty, gruszki, nektarynki, pomarańcze. Trzeba unikać dojrzałych bananów i winogron. Soki owocowe z kolei powinny być świeżo wyciskane, nie dosładzane, a najlepiej rozcieńczone wodą.
Bardzo ważne jest wypijanie codziennie ok. 1,5 l niegazowanej wody.
Całkowicie należy zrezygnować z alkoholu i słodyczy, trzeba także zredukować spożycie soli, do maksymalnie 6 g dziennie.
To również może cię zainteresować:
Indeks glikemiczny - jak się nim posługiwać?
Glikemia - co to jest, sposoby badania glikemii
Cukier w normie? Sprawdź, dlaczego warto badać poziom cukru we krwi
