Co to jest glikemia?
Glikemia jest bardzo ważnym i jednocześnie podstawowym badaniem, jakie wykonuje się bardzo często także u zdrowych osób. Na podstawie badania tego parametru można stwierdzić, czy organizm funkcjonuje prawidłowo. Sprawdzanie poziomu glukozy we krwi jest istotne, ponieważ pozwala sprawdzić, czy poszczególne mechanizmy organizmu działają prawidłowo. Jeśli poziom glukozy w organizmie będzie zbyt niski albo zerowy, to może to skutkować nawet śmiercią. Negatywny dla organizmu jest również nadmiar glukozy.
Glukozę do organizmu dostarcza się wraz z jedzeniem. Trafia ona do przewodu pokarmowego, a następnie do krwi. Kiedy jej stężenie w organizmie wzrasta, wówczas trzustka zaczyna produkować insulinę, dzięki czemu glukoza może być wchłaniania przez komórki, a to z kolei wpływa na obniżenie glikemii. A kiedy poziom glukozy spada po długim czasie od ostatniego posiłku, wówczas hormony pracują nad wyrównaniem jej poziomu. Kiedy jednak organizm jest uodporniony na działanie insuliny, wówczas poziom glikemii może być zaburzony, a to może świadczyć o pojawieniu się cukrzycy.
Sposoby badania wskaźnika glikemii
Badanie glikemii może się odbywać na kilka sposobów. Jej poziom można oznaczać na czczo, po wypiciu glukozy albo z próbki krwi włośniczkowej czy też żylnej.
Glikemię można oznaczać przez wykorzystanie glukometru – w tym przypadku trzeba mieć dokładnie umyte ręce, aby uchronić się przed niepotrzebnie zawyżonym wynikiem badania. A jeśli badanie jest wykonywane w szpitalu, to nie różni się ono zbytnio od zwykłego pobierania krwi żylnej. Ważne jest, aby na ok. 8 godzin przez wykonywaniem badania nie spożywać żadnego posiłku, bo mogłoby to zaburzyć prawidłowość wyniku. W takim przypadku na badanie trzeba przyjść z samego rana i być na czczo.
Glikemia poposiłkowa to bardzo ważny składnik, który mówi o tym, jaki poziom znajduje się we krwi pacjenta. Jeśli człowiek jest zdrowy, to już ok. 10 minut po zjedzeniu wzrasta poziom glukozy, a maksymalny poziom osiąga po godzinie. Natomiast kiedy miną kolejne 2-3 godziny, to współczynnik wraca do pierwotnego poziomu, czyli spada.
Normy w badaniu glikemii
Normy glikemii poposiłkowej zostały określone przez Światową Organizację Zdrowia i wynoszą maksymalnie 140 mg/dl (7,8 mmol/l). To w przypadku osób zdrowych. Jeśli badanie daje wynik 140-199 mg/dl, oznacza to hipoglikemię poposiłkową, a wynik powyżej 200 mg/dl to już forma cukrzycy. Wspomniana wyżej hipoglikemia reaktywna jest stwierdzana, kiedy nawet po 4 godzinach od posiłku poziom glukozy wynosi mniej niż 50 mg/dl.
Nieprawidłowa glikemia na czczo stwierdzana jest wówczas, gdy u zdrowego człowieka ilość glukozy we krwi wynosi 100-125 mg/dl. Jeśli natomiast wynik jest większy niż 126 mg/dl, to stwierdza się cukrzycę.
Sprawdzanie stężenia glukozy
Kiedy ktoś cierpi na cukrzycę, to bardzo ważnym jego zadaniem na co dzień jest sprawdzanie aktualnego stężenia cukru, czyli właśnie glikemii. Dzięki temu można w sposób prawidłowy leczyć chorobę. Dzieje się tak dlatego, że hiperglikemia poposiłkowa może prowadzić do wielu negatywnych skutków, np. do uszkodzenia komórek albo tkanek. Aby się przed tym uchronić, należy wykonywać codziennie sprawdzenie poziomu cukru i w razie konieczności konsultować się z lekarzem.
Nieprawidłowa glikemia i złe wyniki w jej zakresie mogą sugerować, że prowadzone leczenie farmakologiczne jest niekorzystne i należy je zmienić, dobierając inne leki. Konieczne może się również okazać zmienienie diety. Glikemia poposiłkowa będzie z powrotem utrzymywana na dobrym poziomie, jeśli wdroży się prawidłowe leczenie, w ten sposób zmniejszając możliwość wystąpienia niedocukrzeń oraz utrzymywać prawidłową masę ciała.
W przypadku osób cierpiących na długotrwałą cukrzycę typu 2, prawidłowy wynik glikemii na czczo powinien wynosić 70–110 mg/dl (3,9–6,1 mmol/l), a po posiłku mniej niż 160 mg/dl (8,6 mmol/l). A u tych, którzy zmagają się z krótkotrwałą cukrzycą 1 lub 2 typu poziomy te odpowiednio wynoszą: 70–110 mg/dl (3,9–6,1 mmol/l) oraz mniej niż 140 mg/dl (7,8 mmol/l).
Objawy i powikłania
Objawy nieprawidłowego stężenia glukozy we krwi mogą się objawiać pewnymi charakterystycznymi elementami. Na ich podstawie warto podjąć kroki o dalszych badaniach, aby potwierdzić lub wykluczyć inne powikłania. Objawami i jednocześnie powikłaniami charakterystycznymi dla nieprawidłowej glikemii będą:
- zaburzenia widzenia (spowodowane zaburzeniami w drobnych naczyniach krwionośnych),
- niewydolność nerek,
- choroba wieńcowa i zawał spowodowane uszkodzeniami dużych naczyń krwionośnych,
- uszkodzenia nerwów czuciowych, ruchowych,
- choroba stawów i skóry,
- nawet nowotwór,
- choroba Addisona,
- niewydolność wątroby,
- niedoczynność lub nadczynność tarczycy.
Badanie glikemii jest nieodzowne w przypadku osób chorych na cukrzycę, ponieważ pomaga utrzymać kontrolę nad prawidłowym leczeniem. Diabetycy nie powinni zaniedbywać tego rodzaju badania. Natomiast w przypadku innych osób badanie jest o tyle ważne, że pozwala jednoznacznie stwierdzić, czy cukrzyca się nie rozwinęła albo nie jest w fazie rozwoju. Jednym z najważniejszych stanów, które zmuszają do wykonania badania, jest ciąża.
To również może cię zainteresować:
