Więcej na temat konsekwencji błędów dietetycznych na Gazeta.pl
Patofizjonomika, czyli "czytanie z twarzy" jest znane od wieków i cenione nie tylko przez medycynę naturalną, holistyczną, ale i klasyczną. Czy można samodzielnie odkrywać problemy organizmu przyglądając się swojej twarzy? Oczywiście, ale tylko pod warunkiem, że potraktujesz to z dystansem. Jako wskazówkę, a nie diagnozę. Takie same zmiany na skórze mogą oznaczać problemy dietetyczne, ale też chorobę czy skutek przejściowych czynników. Wypryski i podrażnienia towarzyszą nietolerancjom pokarmowym, ale też stanom zapalnym czy są skutkiem źle dobranych kosmetyków. By faktycznie "czytać z twarzy", potrzebna jest wiedza i doświadczenie. Zostaw to lekarzom. Oglądanie skóry to ważny element wywiadu lekarskiego, ale wówczas jest także traktowany jedynie jako jedno ze źródeł informacji. Nie zastępuje diagnostyki. Może co najwyżej nadać jej kierunek.
Diagnozowanie akurat błędów dietetycznych na podstawie stanu cery stało się jednak bardzo modne dopiero w XXI wieku za sprawą dr Nigmy Talib, autorki książki "Młoda bez skalpela". To słynna specjalistka od pielęgnacji skóry, głównie za sprawą znanych klientek, które oddały się oficjalnie w jej ręce. Penélope Cruz, Sienna Miller czy Gwyneth Paltrow uwierzyły pani doktor, że ograniczając pewne składniki w diecie, można zachować zdrowie i urodę na znacznie dłużej. Cztery typy twarzy Nigmy Talib stały się bardzo popularne, a rysunki je obrazujące pokazało wiele mediów. Czytanie z cery okazało się czymś więcej niż sezonową modą Hollywood, chociaż niektórych tez przedstawianych wtedy przez Nigmę Talib nie udało się do dziś obronić.
Cztery typy twarzy
Przez 10 lat Nigma przebadała tysiące pacjentów i nabrała przekonania, że to, co jemy, ma fundamentalne znaczenie dla sposobu, w jaki starzeje się nasza twarz. Badaczka wyróżniła typy twarzy będące skutkiem nadmiaru w diecie i obniżonej tolerancji:
- cukru,
- nabiału,
- alkoholu,
- glutenu.
Według niej te produkty naznaczają skórę twarzy w specyficzny dla siebie sposób: krostkami, obrzękiem, zmianą kolorytu skóry, przedwczesnymi zmarszczkami. Każdy nieco inaczej. Doświadczemu dietetykowi czy lekarzowi czasem wystarczy dosłownie chwila, by na podstawie wyglądu ocenić, czego jesz za dużo lub co wyraźnie ci szkodzi.
Twarz wątrobowa
W zestawie Nigmy dokładnie takiej twarzy nie było. Specjalistka zdrowego żywienia mówiła raczej o twarzy alkoholowej, a nawet o twarzy amatorek wina. Wielu specjalistów podkreślało jednak, że to nazewnictwo i typ twarzy są mocno nietrafione. Uznano wręcz, że nazwa jest krzywdząca, stygmatyzująca. Widzimy kogoś z zaczerwienionym nosem czy pajączkami na policzkach i podejrzewamy, że przesadza z alkoholem. Tymczasem ten ktoś może mieć zupełnie inny problem zdrowotny.
I chociaż może nazwa "twarz wątrobowa" nie do końca pasuje do zestawu dietetycznego, to trafniej oddaje złożoność problemu.
Typowe objawy:
- zmarszczki lub zaczerwienienie między oczami,
- opadające powieki,
- rozszerzone pory, cera naczynkowa, pajączki,
- odwodniona skóra,
- niezdrowy, czasem zażółcony odcień skóry,
- czerwone policzki i nos,
- głębokie bruzdy nosowo - wargowe.
To mit, że problemy z wątrobą są tylko skutkiem nadużywania alkoholu. Ciężkie schorzenia tego narządu to niejednokrotnie skutek infekcji wirusowej, stosowania leków. Problemy dietetyczne, skutkujące kłopotami z wątrobą, to także nadużywanie tłuszczów nasyconych, a także niedobór tłuszczów nienasyconych.
U osób z przeciążoną wątrobą występuje tendencja do głębokich bruzd albo zaczerwień między brwiami. Oczywiście, alkohol też ma wpływ na pracę wątroby i wygląd cery. Zawiera sporo cukru, który uszkadza kolagen, czyli białko odpowiedzialne za utrzymanie elastyczności skóry. Sprzyja procesom zapalnym. Odwadnia skórę, co uwidacznia zmarszczki i zagłębienia w skórze. Dodające lat bruzdy biegnące od kącików ust do nosa za jego sprawą pogłębiają się. Uwaga, to proces częściowo odwracalny. Odstawiasz alkohol i wyglądasz młodziej!
Co można na to poradzić? Odstaw zupełnie alkohol na trzy tygodnie i sprawdź, czy twoja cera się poprawi. Zadbaj o dobre tłuszcze w diecie - ryby, orzechy, oleje roślinne. Ogranicz te nasycone, głównie pochodzące z czerwonego mięsa. Pozwól wątrobie odpocząć.
Twarz węglowodanowa (cukrowa)
Jeśli twoja dieta obfituje w proste węglowodany, pochodzące ze słodyczy, białego pieczywa, mocno przetworzonych produktów zbożowych, naprawdę możesz mieć problem z zachowaniem młodego wyglądu. Produkty te szybko podnoszą poziom glukozy w organizmie, a to uszkadza kolagen i włókna elastynowe.
Typowe objawy:
- skóra staje się cienka, krucha i ma tendencje do pękania,
- powstają przedwczesne zmarszczki: zwłaszcza pod oczami, gdzie skóra jest najbardziej delikatna, a utrata kolagenu najbardziej widoczna,
- cienka skóra miewa szarawe zabarwienie,
- pojawiają się krostki na całej twarzy,
- wygląd mizerny.
Zgodnie z mapowaniem twarzy, czoło jest związane z procesami trawiennymi. "Cukrowa twarz" może więc objawiać się w postaci plamek lub zmarszczek na czole. Ponadto, nadmiar cukru uszkadza również dystrybucję tłuszczu w organizmie, może to prowadzić do utraty tkanki tłuszczowej odpowiedzialnej za pulchność z twarzy. Twarze miłośników węglowodanów wydają się wychudzone, nawet przy ogólnej nadwadze.
Dla jelit, które stanowią centrum odporności naszego organizmu, nadmiar cukru może być naprawdę uciążliwy. Zaburza delikatną równowagę bakteryjną, co może skutkować pojawieniem się wyprysków na twarzy, ramionach i klatce piersiowej. Nawet jeśli nadmiar glukozy nie daje u ciebie objawów w postaci krostek, to najprawdopodobniej twoja skóra jest blada i ziemista. To za sprawą podwyższenia poziomu insuliny, hormonu, który może stymulować wytwarzanie kortyzolu, zwanego także hormonem stresu.
Co robić? Przepis analogiczny. Gdy w diecie jest za dużo curów prostych, warto je ograniczyć. Wyraźna poprawa następuje przy ograniczeniu spożycia go co najmniej o połowę. Postaw na węglowodany złożone, bo te uwalniają glukozę wolniej, odżywiają mózg, poprawiają nastrój, nie niszcząc struktur skóry.
Twarz nabiałowa
Te problemy przede wszystkim dotyczą osób, ktore nie tyle zjadają w nadmiarze nabiał, co raczej nie tolerują najlepiej białek mleka krowiego. Źródłem kłopotów może też być nietolerancja cukru laktozy.
Typowe objawy:
- ciemne worki i cienie pod oczami,
- obrzęknięte powieki,
- małe białe plamki i grudki na brodzie.
Nietolerancja laktozy może pojawić się z wielkiem, dość niespodziewanie. Czasem objawia się gorszym samopoczuciem po spożyciu produktów mlecznych (odbijanie, wzdęcia, ból brzucha), ale nie musi dawać żadnych objawów. Z upływem lat tracimy enzymy pozwalające skutecznie ją strawić.
Co robić? Odstaw słodki nabiał na trzy tygodnie i sprawdź, czy jest poprawa. Nie ma? Może to rzadsza od nietolerancji laktozy alergia na białka mleka krowiego. Ta wymaga już w ogóle odstawienia nabiału i leczenia pod nadzorem alergologa. Nie stawiaj diagnozy sama. Trzeba zrobić testy, rozpocząć prawidłowe leczenie, w tym żywienie pozwalające uniknąć niedoborów białka, witamin i minerałów.
Twarz glutenowa
To kolejna twarz, która budzi dziś wątpliwości. Moda na eliminację glutenu z diety zazwyczaj nie tylko nie ma uzasadnienia, ale jest wręcz szkodliwa.
Typowe objawy:
- opuchnięte czerwone policzki,
- ciemne plamy pigmentowe,
- krostki na brodzie.
Gluten jest pożywnym białkiem pochodzenia roślinnego występującym w pszenicy, jęczmieniu, życie czy owsie. Zdrowym osobom jest potrzebny, ale bywa też konieczna eliminacja glutenu z diety, jeśli masz jego nietolerancję, czyli celiakię.
U niektórych osób gluten wywołuje także alergię i nieprzyjemne objawy w postaci m. in. silnych bólów brzucha, wzdęć, biegunek, stał się ostatnimi czasy przedmiotem licznych ataków, a dieta bezglutenowa zyskała na popularności.
Co robić? Nie odstawiaj samodzielnie glutenu tylko dlatego, że w twojej ocenie masz twarz glutenową.
Porozmawiaj o swoich podejrzeniach i objawach z lekarzem pierwszego kontaktu. Ten, w razie potrzeby, skieruje cię na konsultację do alergologa (w przypadku podejrzenia uczulenia) lub gastrologa (podejrzewając nietolerancję) i pogłębioną diagnostykę. W zależności od wyników dowiesz się, czy rzeczywiście masz za dużo glutenu w diecie i ile to dość.
