Glukoza to cukier prosty, bez którego nasz organizm nie może prawidłowo funkcjonować. Stanowi podstawowe źródło energii. Organizm pobiera ją z tłuszczów, białek oraz – przede wszystkim – z węglowodanów. Glukoza wraz z krwiobiegiem rozprowadzana jest po organizmie i dostarczona każdej pojedynczej komórce.
Aby tak się stało potrzebna jest insulina, hormon wytwarzany przez trzustkę. Jego uwolnienie aktywuje organizm do „spalenia" glukozy. Niestety ten mechanizm nie zawsze działa prawidłowo uszkodzenie trzustki spowodowane np. chorobą autoimmunologiczną czy niezdrową dietą i otyłością sprawia, że organizm nie wykorzystuje glukozy, którą już ma, tylko domaga się więcej.
Poziom cukru we krwi pozwala ocenić czy metabolizm cukru jest prawidłowy oraz wychwycić ewentualne schorzenia, która mogą charakteryzować się jego nieprawidłowym stężeniem. Za prawidłowy poziom glukozy uznaje się, gdy mieści się on w przedziale 70-100 mg/dl (3.9-5.6 mmol/l).
Poziom cukru we krwi - normy na czczo i po posiłku:
zdrowe osoby dorosłe - normy na czczo:
- 70-99 mg/dl - wynik prawidłowy,
- 100-125 mg/dl - nieprawidłowa glikemia (hiperglikemia),
- powyżej 126 mg/dl - cukrzyca.
zdrowe osoby dorosłe - w dwie godziny po posiłku:
- 70-140 mg/dl - wynik prawidłowy
- 140-199 mg/dl - nieprawidłowa tolerancja glukozy (hiperglikemia poposiłkowa),
- powyżej 200 mg/dl - w dwie godziny po posiłku - cukrzyca.
Glukoza we krwi powyżej normy
Podwyższony poziom cukru we krwi przede wszystkim kojarzy się z cukrzycą, trzeba jednak mieć na uwadze, że to nie jedyna możliwość. Podwyższony poziom glukozy może pojawić się także u osób chorujących na:
- akromegalię,
- zespół Cushinga,
- glukagonoma,
- nadczynność tarczycy,
- zapalenie trzustki,
- rak trzustki.
Mimo że badanie krwi to najlepszy sposób, aby potwierdzić zbyt wysoki poziom cukru we krwi to niejednokrotnie, na długo przed badaniem chorzy zaczynają dostrzegać, że w ich organizmie dzieje się coś niepokojącego. Zaniepokoić powinny:
- nadmierne pragnienie (zdarza się chorzy potrafią wypić nawet kilka litrów płynów),
- wyjątkowo częste oddawanie moczu (także w nocy),
- większy apetyt, który nie powoduje przybierania na wadze, a wręcz odwrotnie – chudnięcie.
Dodatkowo chorzy szybciej się męczą, mają problemy ze wzrokiem, skóra – przede wszystkim w okolicy narządów płciowych – zaczyna swędzieć, rany dłużej się goją oraz szybciej i częściej łapią infekcje.
Glukoza we krwi poniżej normy
O zbyt niskim poziomie cukru we krwi mówi się w sytuacji, gdy jego wartość nie przekracza 70 mg/dl. Jak może się objawiać niedobór glukozy? Przede wszystkim niski poziom cukru wywołuje:
- osłabienie,
- wymioty i nudności,
- bladość,
- drażliwość,
- niewielki wzrost ciśnienia,
- rozszerzone źrenice.
Jeśli te pierwsze sygnały zostaną zlekceważone i chory nie dostanie stosownych leku mogą pojawić się u niego problemy z koncentracją, zaburzenia świadomości, problemy z mówieniem i poruszaniem się oraz z pamięcią. Czasem spadek poziomu cukru we krwi wywołuje nadmierną senność. W najgorszym wypadku niedobór cukru prowadzi do śpiączki.
Dlaczego zatem cukier spada?
Przyczyn może być kilka, najczęściej jednak problem ten dotyczy:
- osób chorych na cukrzycę, które nie stosowały się do zaleceń lekarza i ich cukrzyca jest źle leczona,
- stosujących drakońskie diety odchudzające czy wręcz głodówki - dieta takich osób jest zazwyczaj źle przygotowana, a tym samym organizm dostaje zbyt mało węglowodanów z których czerpie energię,
- intensywnie uprawiających sport, przy dużym wysiłku fizycznym organizm musi mieć z czego czerpać energię, dlatego menu takich osób powinno być właściwie skomponowane, po to, aby nie dopuścić do tak gwałtownych spadków,
- które mają biegunkę lub wymioty i nie mogą pobrać z jedzenia odpowiedniej ilości glukozy do krwi,
- nadużywających alkoholu (tj. powyżej ponad 20 g), który blokuje wyrzut cukru z wątroby do krwiobiegu, blokuje działanie glukagonu i podnosi poziom kwasu mlekowego we krwi (co może doprowadzić nawet do śpiączki mleczanowej),
- przyjmujących niektóre leki, takie jak salicyliany, leki przeciwzakrzepowe, beta-adrenolityki, beta-blokery.
To również może cię zainteresować:
