Rozwój cukrzycy spowodowany jest uszkodzeniem trzustki. Do jej funkcji należy wydzielanie insuliny, czyli hormonu, który nakazuje organizmowi przełożyć glukozę na energię. Jeśli gruczoł nie działa jak należy, tj. ma uszkodzone komórki lub wytwarza zbyt mało hormonu, stężenie glukozy we krwi rośnie.
Jakie są typy cukrzycy?
Mimo że medycyna wyróżnia kilka rodzajów cukrzycy to zdecydowanie najczęściej rozpoznaje się cukrzycę typu 1 lub 2. W pierwszym przypadku przyczyną problemu jest uszkodzenie trzustki, a konkretnie komórek odpowiedzialnych za wydzielanie insuliny. Kiedyś pojawiała się u dzieci lub młodzieży, obecnie może rozwinąć się w każdym wieku. W przypadku cukrzycy typu 2 schemat jej rozwoju jest bardziej złożony. Nieprawidłowe wydzielanie insuliny może mieć podłoże zarówno genetyczne, jak i środowiskowe. To, czy się pojawi w ogromnym stopniu zależy od stylu życia. W grupie największego ryzyka są osoby – także dzieci – otyłe, chorujące na nadciśnienie czy mające problemy z sercem.
Mimo że cukrzyca ma podłoże genetyczne i może występować rodzinnie, to szanse, że się pojawi wynoszą od 30-40 proc. Specjaliści zgodnie podkreślają, że dzięki aktywności fizycznej i rozsądnej diecie, choroby można uniknąć.
Objawy cukrzycy
Najbardziej charakterystycznym objawem cukrzycy jest nieprawidłowe stężenie glukozy we krwi. Glukoza to cukier prosty, który dzięki insulinie przekładany jest na energię niezbędną do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. U zdrowej osoby jej poziom – przed jedzeniem – nie powinien przekraczać 100 mg/dl (po posiłku – badanie wykonuje się upływie dwóch godzin – może sięgać 140 mg/dl). Wynik w przedziale 100-125 mg/dl to zapowiedź stanu przedcukrzycowego, który znacząco podnosi ryzyko rozwoju cukrzycy. Przekroczenie górnej granicy to dowód, że choroba już się rozwinęła.
Jednak wysoki poziom cukru we krwi to dla sporej grupy pacjentów tylko potwierdzenie, że w organizmie faktycznie dzieje się coś złego. Osoby, u których już rozwinęła się cukrzyca – zarówno typu 1 jak i 2 – bardzo często obserwują u sobie:
- nadmierne pragnienie (potrafią wypić nawet kilkanaście litrów wody dziennie),
- częstsze oddawanie moczu (często muszą wstawać w nocy),
- większy apetyt, który nie powoduje przybierania na wadze, tylko chudnięcie,
- szybciej się męczą,
- mają problemy ze wzrokiem, skóra – zwłaszcza w okolicy narządów płciowych – zaczyna swędzieć,
- rany dłużej się goją
- szybciej i częściej łapią infekcje, czują się zmęczeni i osłabieni.
U osób z cukrzycą bardzo często dochodzi do uszkodzenia nerek. Ponieważ nie spełniają one sowich funkcji jak należy do moczu przedostaje się glukoza oraz cenne dla organizmu związki. Aby jej uzupełnić i nie dopuścić do odwodnienia chory odczuwa bardzo silne pragnienie. Dodatkowo u diabetyków pojawiają się:
- bolesne skurcze (przede wszystkim łydek),
- zaburzenia rytmu serca,
- problemy ze wzrokiem (cukrzyca może prowadzić do tzw. retinopatii cukrzycowej, która charakteryzuje się uszkodzeniem naczyń krwionośnych w oku, a w dalszej perspektywie siatkówki),
- częste grzybicze.
Identyczne objawy mogą się pojawić niezależnie od wieku chorego oraz typu cukrzycy. Mimo że dolegliwości są bardzo podobne to sposób leczenia będzie inny. W przypadku cukrzycy typu 1 chory powinien zmienić dietę i przyjmować leki (insulinę). U pacjentów z cukrzycą typu 2 – w początkowej fazie – chorobę można opanować dzięki aktywności fizycznej i zmianie nawyków żywieniowych. Niestety to udaje się bardzo rzadko. W większości przypadków konieczna jest leczenie farmakologiczne, a z czasem przyjmowanie insuliny.
Objawy cukrzycy u dzieci
U dzieci objawy cukrzycy pojawiają się zwykle nagle i wpływają na zaburzenia w całym organizmie. Przebieg choroby też jest bardziej gwałtowny niż u osoby dorosłej, dlatego może być bardziej niebezpieczny dla dziecka. Szybka diagnoza jest niezwykle ważna. Zazwyczaj jednak cukrzycę u dzieci diagnozuje się przypadkiem - kiedy po przebytej infekcji (przeziębieni, grypa) nie wracają do formy sprzed zachorowania. Jest wciąż osłabione, pozbawione zwykłej energii i ruchliwości. To jeden z podstawowych objawów cukrzycy, do innych można zaliczyć:
- częste oddawanie moczu (u młodszych dzieci może pojawić się również moczenie nocne),
- znacznie większe pragnienie,
- często gwałtowna utrata wagi lub przeciwnie - nadmierny apetyt,
- zajady na ustach,
- wymioty.
Charakterystyczne dla cukrzycy u dzieci jest to, że z wymienionych objawów przynajmniej część występuje jednocześnie, dlatego bardziej zwracają uwagę rodziców. Po zanotowaniu wystąpienia w jednym czasie choćby kilku z nich należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Objawy cukrzycy ciążowej
Specyficznym rodzajem cukrzycy jest ta, która pojawia się u kobiet w ciąży. W przypadku przyszłych mam, mimo że trzustka wytwarza wystarczającą ilość insuliny to najprawdopodobniej zmiany hormonalne, które zachodzą u kobiet w ciąży, sprawiają, że organizm nie dostaje sygnału, że może przełożyć glukozę na energię, tym samym jej poziom stale rośnie.
Co gorsza u ogromnej grupy pań choroba nie daje żadnych objawów. Sporadycznie zdarza się, że ciężarne miewają zawroty głowy, nadmierne pragnienie czy omdlenia. Ponieważ cukrzyca w ciąży może być bardzo niebezpieczna (dziecko może urodzić się z niewydolnością oddechową czy przerostem mięśnia sercowego, czasem zdarza się, że cukrzyca prowadzi do obumarcia płodu), każda przyszła mama musi – co najmniej trzy razy w ciągu ciąży – zrobić badanie i sprawdzić poziom glukozy we krwi.
Pierwszy pomiar to klasyczne badanie krwi. Robi się je między 5 a 8 tygodniem ciąży. Drugie badanie – między 24 a 28 tygodniem – to tzw. test obciążenia glukozą. W pierwszej kolejności pobierana jest krew do badania. Następnie przyszła mama wypija 50 proc. roztwór glukozy, po godzinie wykonuje się kolejne badanie krwi (podczas tego badania nie trzeba być na czczo). Jeśli wynik będzie niepokojący konieczna jest trzecia próba i tzw. test diagnostyczny. Tym razem kobieta wypija 75 proc. roztwór glukozy, a krew do badania pobierana jest po dwóch godzinach. Na badanie trzeba przyjść na czczo.
To również może cię zainteresować:
