Co to jest zatrucie ciążowe?
Zatrucie ciążowe to choroba pojawiająca się u kobiet będących w ciąży. Wczesna gestoza - w I trymestrze - objawia się częstymi wymiotami i nudnościami. Niekiedy pojawiają się one regularnie o tej samej porze (np. rano), mogą mieć jednak charakter ciągły (całodobowy). Częste wymiotowanie sprzyja odwodnieniu organizmu. Z tego powodu kobieta ciężarna musi pamiętać o tym, by pić dużo wody. Szczególnie polecana jest mineralna. Podczas wymiotów przyszła matka wypłukuje z siebie sporą ilość elektrolitów i innych ważnych mikroelementów. Należy je uzupełniać.
Ten typ zatrucia ciążowego zwykle ustępuje sam z siebie. Zazwyczaj niepotrzebna jest interwencja lekarska. Zdarza się jednak, że dolegliwości są bardzo uciążliwe i konieczne staje się wdrożenie leczenia (terapia polega m.in. na podawaniu leków przeciwskurczowych). Lekarze nie znają przyczyny rozwoju zatrucia ciążowego. Podejrzewa się jednak, że wpływ na jego pojawienie się mają zaburzenia hormonalne oraz problemy psychiczne.
Obok wczesnej gestozy występuje późna gestoza. Mowa tu o dolegliwościach, które dotykają kobietę będącą w II lub III trymestrze ciąży. Ten rodzaj zatrucia ciążowego jest znacznie poważniejszy. Określa się go czasem jako stan przedrzucawkowy. Gestoza późna wymaga stałej kontroli lekarza. Pacjentka musi wypoczywać (pozostaje w łóżku) i zażywać odpowiednie środki.
Zatrucie ciążowe – objawy
Gestoza jest zespołem objawów chorobowych. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że nieco inaczej ujawnia się zatrucie ciążowe w I trymestrze, nieco inaczej w III trymestrze. Pierwszy rodzaj gestozy objawia się przede wszystkim nudnościami i wymiotami. Zwykle pojawiają się rano, chociaż mogą dokuczać cały dzień (a nawet w nocy). Wymioty prowadzą do odwodnienia i niedożywienia.
Drugi rodzaj zatrucia ciążowego, gestoza późna, cechuje się następującymi objawami:
- obrzęki – pojawiają się w wyniku zatrzymania wody w organizmie. Puchną przede wszystkim nogi. Kobiety w ciąży dosyć często skarżą się na obrzęki – właśnie dlatego nie można panikować, gdy się pojawią. W pewnym sensie to norma. Obrzęki nóg nie stanowią o patologii ciąży. Niepokój mogą wzbudzać dopiero obrzęki uogólnione, czyli takie, które dotyczą całego ciała. Oprócz nóg woda zatrzymuje się także w kończynach górnych, twarzy i na brzuchu. Tego typu obrzęk nie ustępuje w przeciągu dnia – nawet po przespanej nocy. Sygnałem świadczącym o niekorzystnym procesie może być także zbyt szybkie przybieranie na masie.
- białkomocz – nadmierna ilość białka w moczu może mówić o kolejnym stopniu zaawansowania choroby. Nie można dopuścić do sytuacji, gdy przekracza 0,3 g na dobę.
- nadciśnienie tętnicze – mowa tu o ciśnieniu większym niż 140/90 mmHg. Objaw ten może mieć przyczyny pierwotne, tzn. że pojawiał się już przed zajściem w ciążę lub wtórne, czyli ujawnił się w wyniku ciąży.
Nie wszystkie objawy gestozy występują jednocześnie. To cecha osobnicza. Czasami kobieta ciężarna musi się zmagać tylko z jednym nieprzyjemnym symptomem. Ciężkie formy gestozy późnej to grożąca rzucawka (ciężki stan przedrzucawkowy) oraz rzucawka (napad drgawek toniczno-klonicznych lub śpiączka).
Jak rozpoznać zbliżającą się rzucawkę?
Stan przedrzucawkowy i sama rzucawka są bardzo groźne. Mogą doprowadzić do śmierci matki i dziecka. Dlatego tak ważne jest odpowiednio wczesne rozpoznanie zagrożenia. Reaguj, jeśli przyszła mama skarży się na zawroty głowy i jest niespokojna. Niepokojącym objawem są zaburzenia widzenia (w tym np. tzw. mroczki przed oczami, podwójne widzenie, widzenie „za mgłą") oraz zaburzenia świadomości. Przy stanach przedrzucawkowych pojawiają się bóle brzucha i wymioty. Niekiedy może dojść do całkowitej utraty świadomości.
Kobieta ciężarna, u której podejrzewa się zbliżającą rzucawkę, powinna być jak najszybciej zabrana do lekarza. W przeciwnym razie może dojść np. do przedwczesnego porodu, niedotlenienia dziecka lub odklejenia łożyska. U kobiety ciężarnej może pojawić się zawał, niewydolność nerek, udar, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego oraz zespół HELLP.
Zatrucie ciążowe – przyczyny
Nieznane są przyczyny pojawienia się gestozy. Wiemy jednak, że ryzyko rozwinięcia się choroby zwiększa się wraz z wiekiem. Kobiety, które rodzą po 35. roku życia częściej cierpią na zatrucie ciążowe niż ich młodsze koleżanki. Gestoza dotyka często ciąże mnogie. Nie bez znaczenia jest to, który raz kobieta rodzi. Zatrucie pojawia się najczęściej przy pierwszej ciąży.
Lekarze podejrzewają, że gestoza może mieć związek z czynnikami genetycznymi. Poza tym ważny jest tryb życia przyszłej matki. Te kobiety, które cierpiały wcześniej na nadciśnienie lub cukrzycę, miały złą dietę, skarżyły się na problemy z układem krążenia i nerkami, mogą być bardziej narażone na zatrucie ciążowe niż panie w dobrej kondycji.
Według niektórych badań gestozę można łączyć z innymi chorobami ciąży, w tym z konfliktem serologicznym, zaśniadem groniastym i chorobami wątroby. Zatrucie może wynikać z problemów psychicznych. Nadmierny stres, brak poczucia bezpieczeństwa, brak akceptacji ciąży sprzyjają rozwojowi chorób.
Zatrucie ciążowe – leczenie i zapobieganie
W skutecznym leczeniu zatrucia ciążowego ważny jest czas rozpoczęcia terapii. Im szybciej, tym lepiej. Bardzo ważne są regularne kontrole stanu zdrowia u lekarza. Należy umawiać się na wizyty przynajmniej raz w miesiącu. Konieczne jest także przeprowadzanie badań krwi i moczu. Kobieta w ciąży powinna kontrolować wzrost swojej wagi oraz regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze. Należy stosować się do zasad zdrowej, zrównoważonej diety oraz kontrolować poziom elektrolitów. W jadłospisie powinno znajdować się sporo produktów białkowych, a mało soli i tłuszczy. Należy pamiętać o regularnym spożywaniu owoców, warzyw i chudego mięsa. Nie zaleca się wykonywania intensywnych ćwiczeń, ale wskazany jest umiarkowany ruch na świeżym powietrzu.
Jeżeli doszło do ciężkiego zatrucia ciążowego, konieczna jest hospitalizacja. Najprawdopodobniej lekarz zaleci przyjmowanie leków na obniżenie ciśnienia tętniczego i rozkurczowych. Pomocne mogą się okazać delikatne ćwiczenia. W przypadku, gdy ciąża jest zaawansowana, konieczne może być przeprowadzenie cesarskiego cięcia.
To również może cię zainteresować:
