Hiperprolaktynemia: czym jest?
Hiperprolaktynemia czynnościowa jest stanem, w którym występuje podwyższone stężenie hormonu prolaktyny w surowicy krwi. Prolaktyna jest hormonem, który produkowany jest przez komórki przedniego płata przysadki mózgowej. Hormon ten odpowiedzialny jest przede wszystkim za pobudzenie produkcji mleka po porodzie, dlatego naturalnie jego stężenie jest podwyższone w okresie porodu lub karmienia piersią.
Hiperprolaktynemia a ciąża - stężenie prolaktyny jest zwiększone podczas ciąży, szczególnie w jej ostatnich tygodniach. Równie ważnym zadaniem tego hormonu jest wpływ na czynności jajników i jąder, a także działanie innych hormonów płciowych. Hiperprolaktynemia u mężczyzn objawia się innymi zmianami niż u kobiet.
Hiperprolaktynemia czynnościowa wywołać może różne choroby przysadki mózgowej takie jak guz prolaktynowy, który określany jest mianem makrogruczolaka. Hiperprolaktynemia prowadzi również do innych chorób, jakimi są:
- niedoczynność tarczycy,
- niewydolność wątroby,
- niewydolność nerek,
- akromegalia,
- półpasiec,
- zespół Cushinga,
- uraz ściany klatki piersiowej.
Hiperprolaktynemia. Przyczyna występowania
Warto podkreślić, że zwiększone stężenie prolaktyny naturalnie występuje podczas ciąży. Hiperprolaktynemia prawidłowo wystąpić może również podczas pierwszych miesięcy karmienia piersią oraz w sytuacjach, które wywołują stres (takich jak np. stres fizyczny, choroba lub stres psychologiczny). Podwyższone stężenie prolaktyny pojawić może się również podczas snu, wysiłku fizycznego, po spożyciu posiłków białkowych lub podczas badania gruczołów sutkowych. Nie zawsze hiperprolaktynemia świadczy o chorobie.
Hiperprolaktynemia: najczęściej występujące objawy
Objawy hiperprolaktynemii są zróżnicowane, a sama choroba przebiega inaczej u kobiet i mężczyzn. Typowymi objawami, które występują u kobiet, są:
- zaburzenia miesiączkowania,
- niepłodność,
- trądzik,
- nadmierne owłosienie.
Hiperprolaktynemia u mężczyzn objawia się nieco inaczej. Symptomy, które występują u mężczyzn to przede wszystkim:
- impotencja,
- ginekomastia (jest to tzw. powiększenie piersi).
Wyróżnić można jeszcze grupę objawów, które występują u obu płci:
- zmiana libido (przeważnie powoduje zmniejszenie libido),
- stany depresyjne,
- drażliwość,
- zaburzenia uwapnienia kości.
Warto podkreślić, że hiperprolaktynemia objawia się również hipogonadyzmem, czyli nieprawidłowością w wydzielaniu hormonów płciowych. Ten częsty objaw prowadzić może do niepłodności.
Hiperprolaktynemia a tycie
Hiperprolaktynemia a tycie - tu warto podkreślić, że zbyt duży poziom prolaktyny w surowicy krwi niesie za sobą ryzyko podwyższonego apetytu, szczególnie na słodycze. Zwiększony apetyt w połączeniu z innymi zaburzeniami hormonalnymi spowodowanymi przez zbyt duże stężenie prolaktyny może prowadzić do zaburzenia przemiany materii, co wiąże się ze wzrostem wagi, a nawet do otyłości.
Hiperprolaktynemia: jak wygląda leczenie?
Wczesna diagnostyka hiperprolaktynemii wiąże się z wykonaniem kilku badań na stężenie prolaktyny we krwi. Podczas ustalania przyczyny powstania tej dolegliwości, lekarz powinien wykluczyć czynniki fizjologiczne takie jak ciąża lub karmienie piersią, a także farmakologiczne, którymi są leki hormonalne realnie wpływające na stężenie prolaktyny w surowicy krwi pacjenta. Jeśli jednak hiperprolaktynemia została wykryta za późno, należy wykonać również rezonans magnetyczny, podczas którego można wykryć gruczolaka przysadki mózgowej.
Jeśli zdiagnozowana zostanie hiperprolaktynemia, leczenie opiera się głównie na farmakoterapii, podczas której podawane są leki agonistyczne dopaminy. Czasami zdarza się, że stosuje się leczenie operacyjne, podczas którego chirurgicznie usuwa się gruczolaka przysadki mózgowej.
Zobacz też: "Boli mnie głowa" to wcale nie wymówka? Migrena 3 razy częściej dopada kobiety. Już wiadomo, czemu
