Prolaktyna: kiedy warto wykonać badanie jej poziomu? Jaka jest norma prolaktyny?

Prolaktyna to hormon, którego nadmierne wydzielanie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza u kobiet. Kiedy warto wykonać badanie jej poziomu? Jaka jest norma prolaktyny?

Prolaktyna: jakie są normy dla dorosłego człowieka?

Prolaktyna jest produkowana przez przysadkę mózgową. Niewłaściwe stężenie tego hormonu we krwi może prowadzić do poważnych zaburzeń w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Szczególnie na problemy takie narażone są kobiety. To właśnie prolaktyna odgrywa ważną rolę w procesie dojrzewania dziewcząt, wpływając mi.in. na rozwój ich piersi. W momencie zajścia w ciążę, prawidłowe stężenie prolaktyny jest konieczne dla jej utrzymania. Po porodzie ilość hormonu rośnie, gdyż to właśnie on odpowiada za produkcję mleka

Prolaktyna: badanie stężenia poziomu hormonu

Aby rozpoznać hiperprolaktynemię konieczne jest co najmniej dwukrotne wykazanie zwiększonego stężenia prolaktyny w surowicy krwi, które w przypadku kobiet wynosi powyżej 20 ng/ml, natomiast u mężczyzn 15 ng/ml.

Jeśli stężenie jest bardzo wysokie pacjentowi zazwyczaj zleca się badanie rezonansem magnetycznym, aby sprawdzić czy nie ma on gruczolaka przysadki.

Podwyższona prolaktyna. Czy stężenie hormonu ulega zmianie?

Stężenie prolaktyny we krwi u kobiet ulega niemal ciągłym zmianom. Jest ono zdecydowanie wyższe podczas ciąży, gdyż wspomaga to produkcję progesteronu i prawidłowy jej rozwój. Podobnie jest w trakcie karmienia piersią - poziom prolaktyny musi być wysoki, aby możliwy był rozwój gruczołów mlekowych i produkcja mleka.

W ciągu dnia również dochodzi do wahań poziomu tego hormonu. Wskazuje się, że jego najwyższe stężenie we krwi ma miejsce w nocy i nad ranem, po czym stopniowo spada. Wzrost poziomu prolaktyny może mieć miejsce także po wysiłku fizycznym, stosunku seksualnym czy pod wpływem silnego stresu. 

Podwyższona prolaktyna o ile jest to zjawisko fizjologiczne związane z ciążą lub karmieniem piersią nie jest niczym złym. Natomiast zdarza się, że może ona być powodem wielu przykrych dolegliwości. Należą do nich:

  • bolesność piersi - mimo tego, ze kobieta nie jest w ciąży i nie karmi piersi są obrzmiałe, bolesne, a czasem nawet pojawia się wyciek mleka.
  • nieregularne miesiączki - zbyt wysoki poziom prolaktyny prowadzi do skrócenia lub wydłużenia cyklu miesiączkowego, który bywa także bezowulacyjny, co sprawia, że kobieta może mieć poważne problemy z zajściem w ciążę. 
  • obniżony popęd płciowy - zbyt wysoki poziom prolaktyny może zmniejszać libido, a dodatkowo prowadzić do powstawania suchości pochwy, co prowadzi do tego, że zbliżenia stają się bolesne.

Jeśli masz te dolegliwości i nie jesteś w ciaży ani nie karmisz piersią, konieczne skonsultuj się z lekarzem w celu wykonaniu badania poziomu prolaktyny.

Za hiperprolaktynemię odpowiedzialne może być:

  • gruczolak przysadki mózgowej, który oprócz podniesienia poziomu hormonu wywołuje także bóle głowy i kłopoty z widzeniem
  • niedoczynność tarczycy - prócz zaburzenia poziomu prolaktyny wywołuje także nadmierne przybieranie na wadze
  • przyjmowanie niektórych leków, np. psychotropowych lub obniżających ciśnienie krwi, które wzmagają produkcję hormonu

Prolaktyna u mężczyzn: jakie objawy daje hiperprolaktynemia u mężczyzn?

Prolaktyna jest hormonem, który produkowany jest także w organizmie mężczyzn. Odpowiada u nich za prawidłową czynność gonad oraz warstwy siateczkowatej kory nadnerczy. Wysoki poziom prolaktyny daje u mężczyzn niejednoznaczne objawy. Należy do nich m.in. niepłodność związana z niedostateczną ilością plemników oraz zaburzenia potencji. 

Zobacz wideo Warto wiedzieć
Więcej o: