Więcej na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl
Co oznacza określenie "woda w płucach"
Aby wyjaśnić, czym jest "woda w płucach" należy najpierw poznać anatomię płuc. Tak naprawdę woda zbiera się nie tyle w płucach, co w opłucnej. Opłucna jest to rodzaj worka otaczającego płuca, którego specjalna budowa umożliwia proces oddychania. Ta błona surowicza zbudowana jest z dwóch warstw, ściennej i trzewnej. Blaszka ścienna (opłucna ścienna) styka się bezpośrednio z powięzią piersiową, śródpiersiem i przeponą. Blaszka trzewna natomiast pokrywa płuco ściśle do niego przylegając.
Część trzewna jest zrośnięta z płucami, zaś blaszka ścienna wyściela od środka ścianę klatki piersiowej, przeponę i śródpiersie. Pomiędzy nimi znajduje się niewielka przestrzeń wypełniona płynem surowiczym. Nosi nazwę jamy opłucnej lub też jamy opłucnowej. Taka jama otacza każde z płuc. W jamie opłucnej znajduje się na stałe minimalna ilość płynu, nazywanego płynem opłucnowym. Dzięki tym kilku milimetrom płynu możliwe jest oddychanie, ponieważ likwiduje on tarcie pomiędzy błonami, zapewnia stałe nawilżenie i ułatwia nabieranie powietrza. Płyn w opłucnej przesącza się z naczyń limfatycznych oraz krwionośnych.
Jama opłucnej zawiera mniej niż 10 ml płynu. Ale wskutek chorób, w których dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy wytwarzaniem płynu a jego wchłanianiem, w jamie opłucnej zaczyna gromadzić się większa jego ilość. Może mieć charakter przesięku lub wysięku krwi albo chłonki.
Woda w płucach - możliwe przyczyny
Możliwe przyczyny nadmiaru płynu w jamie opłucnej ("wody w płucach") to:
- wypadek, urazy klatki piersiowej
- zawał serca
- zawał płuca
- operacja wszczepienia bypassów i inne zabiegi chirurgiczne w obrębie klatki piersiowej
- wysiękowe zapalenie opłucnej i powiązany z tym stan niewydolności układu krążeniowo-oddechowego (powikłanie po zapaleniu płuc lub gruźlicy)
- nowotwór płuc i innych narządów
- schorzenia serca (kardiomiopatia, choroba niedokrwienna serca, niedomykalność zastawki dwudzielnej)
- zakażenia (gruźlica, bakteryjne zapalenie płuc, wirusowe zapalenie płuc
- zatorowość płucna
- choroby autoimmunologiczne (toczeń, sarkoidoza)
- niedoczynność tarczycy
- wodobrzusze
- zespół nerczycowy
- odma samoistna
- choroby trzustki i inne
Woda w płucach - objawy, diagnoza i leczenie
Początkowo chory odczuwa przede wszystkim duszności, trudności w nabieraniu powietrza. Gdy cierpiąca osoba położy się na boku, duszności ustępują. Jeśli płyn zaczyna przedostawać się już do pęcherzyków płucnych chory, oprócz duszności, odczuwa kołatanie serca, oblewają go zimne poty, twarz nienaturalnie blednie, żyły na szyi nabrzmiewają, co świadczy o rosnących trudnościach w oddychaniu.
Podczas badania lekarz stwierdza brak szmeru pęcherzykowego nad polami płucnymi po stronie, po której zgromadził się płyn. W czasie opukiwania klatki piersiowej można zauważyć też stłumiony odgłos. W postawieniu diagnozy pomagają badania obrazowe: wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej albo USG, a także punkcja w celu pobrania próbki płynu do analizy pod kątem obecności komórek nowotworowych.
Nadmiar płynu opłucnowego usuwa się przy pomocy drenów albo nakłuwając opłucną. Po odprowadzeniu nadmiaru płynu lekarz rozpoczyna leczenie schorzenia podstawowego (na przykład nowotworu). Leczeniem chorób płuc zajmuje się lekarz pulmonolog.
