Mamy wyraźnie dowody na to, że COVID-19 może spowodować trwałe uszkodzenie płuc u niektórych pacjentów. Dla nich przeszczepienie tego narządu jest jedyną nadzieją na przeżycie
- piszą naukowcy z Northwestern Medicine w Chicago w artykule opublikowanym w czasopiśmie "Science Translational Medicine".
Zespół pod kierunkiem dr Ankita Bharata przeprowadził analizę tkanki płucnej pobranej od pacjentów z COVID-19, którzy przeszli zabieg transplantacji płuc oraz tkanek pobranych z płuc osób zmarłych na tę chorobę. W badanej tkance odkryli unikalne komórki, zwane komórkami nabłonkowymi KRT17, które zostały nieodwracalnie uszkodzone. Takie same uszkodzenia obserwuje się u śmiertelnie chorych na idiopatyczne zwłóknienie płuc.
W centrum transplantologii płuc w Northwestern Medicine wykonano do tej pory osiem zabiegów przeszczepu płuc u chorych na COVID-19. Przeszczepy ratują życie chorym, ale niosą jednak ze sobą ryzyko powikłań, takich jak niebezpieczeństwo odrzucenia przeszczepu oraz infekcje bakteryjne lub wirusowe.
Przeszczepy płuc u pacjentów z COVID-19 są jednak na tyle bezpieczne, że nie zauważono, aby choroba powróciła, mimo konieczności stosowania leków immunosupresyjnych (czyli obniżających odporność organizmu). W klinice w Northwestern udało się uratować życie pacjentom będącym już w stanie krytycznym.
W oczekiwaniu na dawcę płuc chorych w ciężkim stanie podpina się do urządzenia zwanego ECMO, służącego do pozaustrojowego natleniania krwi, zastępującego pracę płuc i serca. Naukowcy uważają, że takie urządzenie może być używane przez dłuższy czas, a pacjent nadal będzie się kwalifikował do przeszczepu. W klinice w Chicago jeden z pacjentów czekał na nowe płuca aż 130 dni podłączony do ECMO. Jak zapewniają naukowcy, pacjenci po przeszczepie szybko wracają do zdrowia.
Jak koronawirus niszczy płuca
Dr Bharata wyjaśnia, jak dochodzi do uszkodzenia płuc u ciężko chorych na COVID-19. - U niektórych pacjentów koronawirus potrafi zniszczyć podstawową strukturę macierzy płucnej (macierz to sieć makrocząstek warunkujących prawidłową strukturę płuc). Wtedy komórki progenitorowe, odpowiadające za gojenie się płuc, nie są w stanie zlikwidować ran, które powstały w płucach. W efekcie w płatach płucnych pojawiają się duże dziury, będące siedliskiem infekcji.
- Ponadto zaatakowane przez koronawirusa tkanka płucna staje się gruba i sztywna, co utrudnia wchłanianie tlenu - mówi dr Scott Budinger, szef medycyny płucnej i intensywnej terapii w Northwestern Medicine, współautor badania.
