Urobilinogen - co to jest?
Urobilinogen jest organicznym związkiem chemicznym, będącym pochodną bilirubiny, czyli pomarańczowożółtego barwnika żółciowego. Powstaje w przewodzie pokarmowym, w jelitach, pod wpływem działania enzymów bakteryjnych na bilirubinę. Dzięki urobilinogenowi nasz mocz ma żółte zabarwienie, natomiast kał brunatne.
Około jedna piąta urobilinogenu, znajdującego się w jelitach, jest absorbowana przez krew, a następnie transportowana do wątroby, aby potem, razem z żółcią, przedostawać się do moczu. Urobilinogen, gdy już znajdzie się w moczu, przekształca się w żółty barwnik - urobilinę, która nadaje mu jego charakterystyczny żółty kolor. Natomiast urobilinogen znajdujący się w jelicie, ulega utlenieniu i zmienia się w barwnik o nazwie sterkobilina, który z kolei nadaje kału brunatny kolor.
Urobilinogen - kiedy przeprowadza się badanie stężenia urobilinogenu w moczu?
Mocz staje zawiera zwykle niewielkie ilości urobilinogenu. Bywa jednak, że związek gromadzi się w moczu w zwiększonej ilości. Można to rozpoznać po zmianie koloru na ciemniejszy, a nawet lekko brunatny. Dzieje się tak, gdy wątroba nie pracuje prawidłowo oraz nie wydziela odpowiedniej ilości żółci. Dlatego oznaczenie poziomu urobilinogenu w moczu jest istotnym wskaźnikiem diagnostycznym przy schorzeniach wątroby. Dodatkowe wskazówki, mówiące o problemach z wątrobą, to zażółcenie skóry i białek ocznych oraz błon śluzowych. W przypadku anemii hemolitycznej, innego schorzenia, dla którego oznaczenie stężenia urobilinogenu w moczu jest pomocnym wskaźnikiem diagnostycznym, przyczyną nadprodukcji barwnika jest wzrost stężenia bilirubiny na skutek rozpadu czerwonych ciałek krwi.
Badanie poziomu urobilinogenu w moczu wykonuje się, gdy lekarz podejrzewa:
Marskość wątroby to nie tylko skutek picia alkoholu. Sprawdź, jakie mogą być inne przyczyny choroby. O tym jest nasz film.
Urobilinogen - przygotowanie próbki moczu do badania
Do oznaczenia poziomu urobilinogenu w moczu potrzebna jest próbka pobierana rankiem. Najpierw należy dokładnie umyć okolice cewki moczowej, aby uniknąć zanieczyszczenia moczu bakteriami. Próbkę pobieramy z tzw. środkowego strumienia. Przypominamy, że nie powinno się badać moczu w czasie miesiączki. Najlepiej pobrać go trzy dni przed lub trzy dni po okresie. Chodzi o to, aby próbce nie znalazły się czerwone krwinki i wynik testu był miarodajny.
Urobilinogen - norma, co oznacza podwyższony poziom stężenia urobilinogenu w moczu?
Normalne stężenie urobilinogenu w moczu zdrowej osoby to 0-8 mg/dl. Po otrzymaniu wyników testów trzeba skonsultować się z lekarzem, który postawi diagnozę po uwzględnieniu dodatkowych objawów choroby. Podwyższone stężenie urobilinogenu w moczu może oznaczać zaburzenia w pracy wątroby, zapalenie wątroby, marskość, zatrucie lub anemię hemolityczną. Przy żółtaczce hemolitycznej mocz ma jasny kolor, natomiast kał jest ciemny. Natomiast żółtaczka wątrobowa (miąższowa) objawia się ciemnym kolorem moczu i odbarwieniem kału.
Natomiast niskie stężenie urobilinogenu spotyka się przy zaburzeniach w produkcji żółci oraz przy zablokowaniu dróż żółciowych przy kamicy żółciowej lub w wyniku rozwoju nowotworów lub zapalenia dróg moczowych. Dochodzi wtedy do rozwoju tzw. żółtaczki mechanicznej.
Stężenie urobilinogenu w moczu bada się także u kobiet w ciąży. Podwyższony poziom tego związku może oznaczać, że doszło do zastoju żółci (cholestazy), co jest stanem zagrażającym płodowi.
