Górne drogi oddechowe, w tym nos pełnią niezwykle ważne funkcje. Dzięki śluzówce znajdującej się w nosie powietrze, które wdychamy, jest oczyszczane oraz ogrzewane zanim dotrze do dalszych części układu oddechowego. Narząd ten jest odpowiedzialny również za odbieranie bodźców zapachowych.
Zatkany nos może mieć różne przyczyny od zwykłego przeziębienia po bardziej poważne problemy zdrowotne. Zazwyczaj jednak zatkaniu nosa towarzyszy katar. Co jednak, gdy mimo zatkanego nosa nie pojawia się wydzielina z nosa? Taki stan może mieć wiele powodów, do których można zaliczyć:
Niedrożność nosa, która nie jest połączona z katarem jest przypadłością, która często dotyka kobiet ciężarnych. Taki stan jest spowodowany wzmożonym wydzielaniem hormonów, które mają wpływ na cały organizm, w tym na układ oddechowy.
Jeżeli niedrożność nosa występuje często lub długotrwale, nie powinno się jej bagatelizować. Zatkany nos znacznie wpływa na pogorszenie wentylacji trąbek słuchowych oraz zatok, co zwiększa ryzyko wystąpienia stanów zapalnych oraz nieżytów tych narządów. Poza tym, długotrwale zatkany nos skutkuje upośledzeniem węchu i może prowadzić do rozwoju zapalenia gardła oraz zapalenia krtani. Często osoby cierpiące na niedrożność nosa chrapią albo chorują na bezdech senny, co ma poważny wpływ na jakość snu oraz ogólny komfort życia.
Zatkanemu nosowi często towarzyszą takie dolegliwości jak bóle głowy, uczucie rozpierania w głowie, a także bóle zatok.
Niedrożności nosa występują również u dzieci. Bardzo często zatkany nos jest związany z alergią. Uczulenie może dotyczyć wielu alergenów, na przykład roztoczy, pyłków roślin, sierści zwierząt domowych, produktów spożywczych albo środków chemicznych (na przykład proszku, w którym pierze się dziecięce ubranka). Często zatkany nos jest wynikiem przebywania w pomieszczeniach, w których powietrze jest zbyt suche. Długotrwale zatkany nos u małego dziecka to poważna sprawa, ponieważ taki stan może prowadzić do zaburzeń ssania, problemów ze snem, duszności, a nawet niedosłuchu i problemów z nauką mówienia.
Leczenie niedrożności nosa zależy w dużej mierze od przyczyny takiego stanu. W większości przypadków wystarczy stosowanie środków obkurczających, które redukują obrzęk naczyń krwionośnych znajdujących się w nosie, ale również w dalszych odcinkach dróg oddechowych. Preparaty takie dostępne są w formie sprayu oraz tabletek. Lek w sprayu ma tą zaletę, że działa bezpośrednio w miejscu występowania problemu, przez co jego używanie jest związane z mniejszym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Warto pamiętać, że preparatów obkurczających nie należy stosować zbyt często i przez długi czas. Od leków takich można się bowiem uzależnić, co sprawia, że efekty z czasem słabną, aż w końcu lek staje się całkowicie nieskuteczny.
Ulgę w przypadku zatkania nosa mogą przynieść również inhalacje, na przykład z wykorzystaniem soli fizjologicznej lub olejków eterycznych. Inhalacje można przeprowadzać używając specjalnego inhalatora albo nachylając się nad garnkiem z gorącą wodą. Do wody warto dodać olejek albo regularnie smarować okolice nosa maścią z eukaliptusem lub mentolem. Jeżeli zatkany nos jest związany z przeziębieniem warto zażywać preparaty z cynkiem, które przyspieszają proces zdrowienia. Pomóc może także picie ciepłych napojów, ponieważ wpływają one na rozrzedzenie śluzu, który jest szybciej usuwany z dróg oddechowych. Leczenia zatkanego nosa nie należy bagatelizować, ponieważ w niektórych przypadkach problem taki może skutkować rozwojem poważnych powikłań, do których należą między innymi upośledzenie wzroku oraz zapalenie opon mózgowych.
Jeżeli zatkany nos jest spowodowany przez skrzywienie przegrody nosowej i wraz z wiekiem problem narasta, często istnieje potrzeba przeprowadzenia operacji skorygowania przegrody. W przypadkach, gdy nos jest niedrożny z powodu obecności guza albo polipa konieczne jest operacyjne usuniecie przeszkody z układu oddechowego.