Więcej podobnych tematów na stronie główne Gazeta.pl
Zatoki to jamy powietrzne, które chronią delikatne struktury mózgu przed urazami, modulują głos, nawilżają wdychane przez nos powietrze. Co wywołuje ich stan zapalny? Zapalenie zatok zazwyczaj pojawia się po przeziębieniu. Czasem zdarza się, że jego trakcie doszło do nadkażenia wirusowego, bakteryjnego lub grzybiczego. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy infekcja nie została wyleczona a jedynie zaleczona. Jeśli takie sytuacje będą powtarzać może dojść przewlekłego zapalenia zatok.
Warto jednak zaznaczyć, że winne może być nie tylko niewyleczona infekcja górnych dróg oddechowych. Zdarza się, że przyczyną problemów jest próchnica. Wywołujące ją bakterie mogą rozprzestrzenić się po całym organizmie, także w zatokach i wywołać stan zapalny.
Zapalenie zatok znacznie częściej pojawia się u osób, które chorują na alergię, astmę, mają wadę anatomiczną, np. skrzywienie przegrody nosowej lub przerost migdałków podniebiennych.
Trzeba pamiętać, że zatok przynosowych jest kilka. I w zależności od tego, które zostały zaatakowane inne będą objawy. Najczęściej stan zapalny pojawia się w obrębie zatok czołowych, szczękowych i sitowych.
Jeśli ból pojawia się w okolicy czoła można podejrzewać, że zajęte zostały zatoki czołowe. W przypadku infekcji zatok szczękowych ból będzie zlokalizowany w górnej szczęce i będzie promieniował do zębów oraz wywoływał bolesność uciskową policzków. W sytuacji gdy opuchlizna pojawiała się w okolicach oczu najprawdopodobniej stan zapalny toczy się w zatokach sitowych. Ich zapalenie może też powodować zatkanie nosa, bolesność uciskową boków nosa oraz utratę powonienia.
Bóle zatok najbardziej dokuczliwe są rano i nasilają się przy pochylaniu głowy. Zapaleniu zatok bardzo często towarzyszy katar. Najczęściej jest on wodnisty i przezroczysty. Jeśli jednak wydzielina nagle zmieniła kolor jest żółta lub zielona można podejrzewać infekcję bakteryjną.
Czasem występują także dolegliwości ogólne, np.:
Bardzo często wpływająca po ścianie gardła wydzielina wywołuje kaszel i częste chrząkanie.
Zazwyczaj sam wywiad z pacjentem i analiza objawów pozwala lekarzowi postawić prawidłową diagnozę, czasem jeśli doszło do nadkażenia konieczne może być pobranie wymazu (badanie mikrobiologiczne) i sprawdzenie, jaka bakteria wywołała infekcje i na tej podstawie dobrać leczenie. W razie nawracających infekcji konieczne mogą być dalsze i bardziej szczegółowe badania w celu ustalenia, co jest przyczyną tworzącego się w zatokach stanu zapalnego.
W poważniejszych przypadkach wykonuje się endoskopię nosa i zatok. Lekarz wprowadza specjalny wziernik, dzięki czemu może bardzo dokładnie obejrzeć zmienione miejsce. To badanie jest znacznie dokładniejsze niż badanie laryngologiczne. Czasem konieczne może być wykonanie tomografii komputerowej zatok. Jego wykonanie ma sens tylko wtedy, gdy zatoki są zdrowe wykonanie minimum 6 tygodni po całkowitym wyleczeniu daje szansę stwierdzić, co powoduje ciągłe nawracanie stanu zapalnego w zatokach. Jeśli lekarz podejrzewa alergię - konieczne jest wykonanie stosownych testów.
Pacjenci, którzy już przechodzili zapalenie zatok mogą ratować się domowymi sposobami, np. inhalacjami. Najlepiej z domieszką olejku kamforowego. Takie zabiegi pomagają szybciej oczyścić drogi oddechowe. Jeśli domowe sposoby nie działają konieczna może być antybiotykoterapia, a antybiotyk może przepisać jedynie lekarz, po badaniu, które jednoznacznie potwierdzi, że doszło do zakażenia bakteriami.
Bardzo często w przypadku nawracających stanów zapalnych wykonuje się zabiegi operacyjne. W ich trakcie lekarz usuwa zmienione chorobowo miejsca i poszerza naturalne kanały w zatokach. Jeśli będzie taka potrzeba naprawi także skrzywioną przegrodę, która często jest winna zapalaniu zatok. Czasem jeśli za zapalenie odpowiada polip także konieczne jest jego usunięcie, niestety tego rodzaju zmiany lubią nawracać.
Aby uchronić się przed nawrotem choroby trzeba dbać o swoją odporność. Warto pamiętać o diecie bogatej witaminę C, rutynę oraz witaminy z grupy B. Ważne jest także to, aby ubierać się adekwatnie do pogody, zarówno przegrzanie, jak i wychłodzenie mogą doprowadzić do rozwoju infekcji. Szczególnie trzeba uważać w okresach przejściowych. Osoby, które mają problemy z zatokami powinny unikać źle klimatyzowanych pomieszczeń. Suche powietrze sprzyja wysuszaniu śluzówki nosa, a to otwiera drogę patogenom i kolejnej infekcji.