Przegroda nosowa - jakie pełni funkcje?
Główną funkcją przegrody nosowej jest dzielenie jamy nosa na dwie części. Ma zwykle około 10 centymetrów, prowadzi od czubka nosa aż po gardło. Składa się z trzech części, zbudowanych z różnych tkanek, od najbardziej miękkiej aż po sztywną:
- Błoniasta (ruchoma, tuż przy wejściu nosa, złożona z dwóch płatów skóry)
- Chrzęstna
- Kostna (składa się na nią lemiesz i blaszka pionowa kości sitowej).
Przegroda nosowa jest pokryta nabłonkiem migawkowym, a u szczytu jest to nabłonek węchowy. Może być skrzywiona w każdym miejscu, niekoniecznie wpływając na kształt nosa czy na symetrię twarzy widoczną gołym okiem. Niewiele osób ma idealnie prostą przegrodę nosową, jednak nieduże skrzywienie nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie dróg oddechowych i zdrowie.
Dlaczego przegroda staje się krzywa?
Główną przyczyną skrzywienia przegrody nosowej jest deformacja wrodzona. Vernon D. Gray opisał wiele faktów związanych z tą przypadłością. Odnotował między innymi, że o wiele częściej krzywa przegroda występuje u dzieci matek, które rodziły po raz pierwszy. Powstaje także na skutek złego ułożenia płodu w macicy, urazu podczas obracania się nienarodzonego jeszcze dziecka, a także urazów okołoporodowych. Chrząstki i kości dziecka, które dopiero przychodzi na świat, są niezwykle delikatne. Długi, ciężki poród wiążący się z naciskiem i wysiłkiem może doprowadzić właśnie do deformacji przegrody nosowej.
Niekiedy skrzywienie przegrody powstaje także w wyniku urazu już u kilkuletniego dziecka, a nawet nastolatka. Może to być upadek, uderzenie, przygniecenie. Kształt przegrody nosowej ustala się aż do 25. roku życia i w tym czasie o wiele łatwiej jest o jej deformację. Kształt przegrody warto skontrolować również po złamaniu i zrośnięciu się nosa. Niekiedy błędy w złożeniu kości lub po prostu drobne ruchy podczas jej zrastania sprawiają, że nie jest już prosta. Pojawiają się specyficzne objawy, które warto powiązać w całość i sprawdzić, czy nie będzie konieczne wykonanie zabiegu.
Czym objawia się skrzywienie przegrody nosowej?
Po czym należy wnosić, że przegroda nosowa jest krzywa? To szereg objawów, które pacjenci rzadko łączą w całość. Niekiedy całymi latami borykają się z nawracającymi infekcjami i szeregiem przykrych dolegliwości, zanim laryngolog stwierdzi skrzywienie. Szczególnie zastanawiające powinny być następujące dolegliwości:
- oddychanie przez usta, szczególnie przez sen,
- nawracające infekcje górnych dróg oddechowych (powstają ze względu na zaleganie wydzieliny, która nie jest sprawnie usuwana przez nos),
- trudność z oddychaniem podczas wzmożonego wysiłku fizycznego,
- charakterystyczna, "nosowa" mowa.
Skutki, jakie przynosi krzywa przegroda nosowa są bardzo uciążliwe. Mogą to być także problemy z węchem, słuchem, ale też bóle głowy. Osoby z taką przypadłością mają problem z prawidłowym oczyszczeniem nosa, przez co infekcje rozwijają się u nich i ciągną o wiele dłużej, niż u osób z prostą przegrodą. Także nawracające zapalenia zatok powinny być sygnałem alarmującym - być może warto zdecydować się na zabieg i raz na zawsze pożegnać uporczywe problemy. A jak wygląda sama operacja prostowania przegrody?
Zabieg prostowania przegrody nosowej
O konieczności lub niekonieczności zabiegu w danym przypadku decyduje laryngolog. Większość lekarzy nie zaleca prostowania przegrody, zanim pacjent nie skończy 25 lat. Do tego czasu tkanki kształtują się i twardnieją, więc zabieg wykonany u nastolatka może pomóc tylko na krótką metę. Lepiej więc jest poczekać, a za to wykonać tylko jedną operację.
Zabieg zazwyczaj nie wymaga pobytu w szpitalu, choć zależy to od sposobu jego przeprowadzenia i samego przebiegu. Istnieją dwie techniki:
1) Podśluzówkowa resekcja przegrody nosowej
Lekarz poprzez nacięcie w śluzówce usuwa całą skrzywioną cześć przegrody nosowej, chrzęści i kości. Niekiedy usuniętą już strukturę prostuje się w miniaturowej, specjalnej prasie, a następnie ponownie wszczepia na miejsce. Operacja nie pozostawia żadnych śladów.
2) Septoplastyka
Najczęściej wykonywana u dzieci ze skrzywionym nosem zewnętrznym, często łączona z operacją plastyczną nosa. Polega na usunięciu wypukłości, ostróg i ponownym ustawieniu szkieletu przegrody.
Szwy po operacji usuwa się do tygodnia, lub rozpuszczają się samoistnie, a nos jest stabilizowany wewnątrz płytkami teflonowymi. Na czas 12 - 24 godzin po zabiegu zakładana jest tamponada. Przez pewien czas po operacji trzeba unikać sportów urazowych oraz robić zimne okłady.
Chcąc wykonać operację krzywej przegrody nosowej na NFZ trzeba się wpisać na listę i uzbroić w cierpliwość - kolejka jest niestety dość długa. Zaczyna się od lekarza pierwszego kontaktu, który kieruje do laryngologa, a ten - na zabieg. Koszt operacji w prywatnej klinice to około 4 - 5 tysięcy złotych, choć czas oczekiwania jest bez porównania krótszy.
Dlaczego warto zdecydować się na zabieg?
Choć operacja przeraża wiele osób, warto zdecydować się na korektę krzywej przegrody nosowej. Jakość życia po zabiegu poprawia się nieporównywalnie. Znikają nawracające wcześniej infekcje, niekończący się katar i ból zatok. Pacjent lepiej słyszy, zmniejsza się nosowe brzmienie głosu, znikają bóle głowy o niewyjaśnionym wcześniej pochodzeniu. To także wielka ulga dla osób aktywnych fizycznie - prostowanie przegrody sprawia, że przestaje brakować tchu przy wysiłku.
Sam zabieg jest dziś bardzo bezpieczny, niedługi i przebiega sprawnie. Nie wymaga także długiej i uciążliwej rekonwalescencji, a raz wykonany nie musi być już nigdy powtarzany - efekty są trwałe. Zdecydowana większość pacjentów, którzy zdecydowali się na operację prostowania krzywej przegrody nosowej, jest bardzo zadowolona z efektów.
To również powinno cię zainteresować:
5 naturalnych sposobów na ulżenie sobie, gdy dokucza zatkany nos
Domowe sposoby na zatkany nos. Jak sprawić, by katar dokuczał mniej?
